Ziraat Bankası’na ödenen görev zararı yüzde 313 arttı

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran merkezi idare bütçesi, 2024 yılında 2 trilyon 106 milyar 145 milyon lira açık verdi. Bütçe sarfiyatları, 2023’te 6 trilyon 588 milyar 16 milyon lira iken geçen yıl yüzde 63.6 artışla 10 trilyon 777 milyar 9 milyon liraya yükseldi.
Bütçe gerçekleşmelerinde ‘görev zararı’ olarak da bilinen ‘görevlendirme’ masraflarındaki artış dikkat çekti. Genel olarak bakıldığında görevlendirme masrafları kalemindeki bir evvelki yıla nazaran yaşanan artış yüzde 61 ile genel bütçe masraflarındaki artışa yakın bir seyir izledi. Görevlendirme sarfiyatları 755 milyar 852 milyon liradan 1 trilyon 219 milyar TL’ye çıktı.
EÜAŞ’A 213.7 MİLYAR LİRA
Ancak bu gelişmenin ayrıntılarına bakıldığında başta bankalar olmak üzere çeşitli kamu kurumlarına yapılan ziyan ödemelerinde büyük sıçramalar yaşandığı görüldü. Elektrikteki sübvansiyonların tesiriyle Elektrik Üretim A.Ş.’ye (EÜAŞ) yapılan ziyan ödemesi 2024’te bir evvelki yıla nazaran yüzde 176 artarak 213 milyar 736 milyon TL’ye çıktı. EÜAŞ’a yapılan ödeme toplumsal güvenlik kurumlarına yapılan ödemeler dışarıda tutulduğunda ‘görevlendirme giderleri’ kalemindeki en büyük ödeme oldu. Boru Çizgileri ve Petrol Taşıma A.Ş.’YE 66 milyar TL’lik misyon ziyanı ödense de bir evvelki yıla nazaran yapılan ödemede yüzde 11’lik düşüş kaydedildi.
ZİRAAT’TE YÜZDE 313’LÜK ARTIŞ YAŞANDI
Görev ziyanı ödemelerinde oransal olarak en büyük artış bankalarda kaydedildi. Ziraat Bankası’na ödenen misyon ziyanı 2024 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 313 artarak 87 milyar 623 milyon liraya ulaştı. Halkbank’a yapılan ödeme ise yüzde 136’lık artışla 37 milyar 658 milyon lirayı buldu.
TMO’YA ÖDEMELER YÜZDE 55 DÜŞTÜ
Bunlara karşılık 2024 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) yapılan vazife ziyanı ödemesi bir evvelki yıla nazaran yüzde 55 gerileyerek 9 milyar 677 milyon liraya düştü. İşsizlik Sigortası Fonu’na yapılan ödeme de yüzde 46 gerileyerek 19 milyar 538 milyon lira oldu.
GÖREV ZİYANI NEDİR?
Kamu İktisadi Teşebbüslerinin piyasa şartları altında kamu faydası ismine çalışması karşılığında oluşabilecek ziyanlara ‘görev zararı’ deniyor. İlgili kurumlara merkezi idare bütçesinden yapılan ödemelerle bu ziyanlar tazmin ediliyor.