Zincir market çalışanları isyan ediyor: “Bacaklarda varis, ruhta tükenmişlik
Sosyal medyada yayılan imajlar, zincir market çalışanlarının içinde bulunduğu ağır çalışma şartlarını bir defa daha gözler önüne serdi. Çalışanlar, düşük fiyatlar, uzun mesailer ve insani olmayan uygulamalarla uğraş ettiklerini tabir ediyor.
ÇALIŞANIN FERYADI: “SANDALYE BİLE YOK”
Görüntülerde, oturmaları yasak olduğu için yorgunluktan yere yığılan yahut ağır eserleri taşımakta zorlanan market işçisi dikkat çekiyor. Bu çalışanlardan biri olan 24 yaşındaki S.A, yaşadığı zorlukları şöyle anlattı: “İnsanı aslında ayakta durmak yoruyor. Saatlerce ayakta duruyoruz. Bir sandalye vermek bu kadar mı güç? ‘Oturmaya ne gerek var?’ diyorlar.” Grafik tasarım mezunu olan fakat iş bulamadığı için markette çalışmak zorunda kalan S.A, sevkiyat günlerinde dinlenme ve yemek yeme fırsatı bile bulamadıklarını ekledi: “İnsan gücünün üstünde bir güç istiyorlar bizden.”
“ÜRÜN SATILMAZSA KOVULMA KORKUSU” VE SIHHAT SORUNLARI
S.A, iş güvencesizliğinin daima bir gerilim kaynağı olduğunu vurguladı: “Ürünler satılmadığı vakit bize kovulma korkusunu veriyorlar. Bunu her gün her gün yaşadığınızı düşünün.” Yaşadığı fizikî tahribatı ise şu sözlerle aktardı: “Daha 24 yaşındayım, bacaklarımda varisler çıkmış durumda. Artık tükenmişlik sendromunu son vakitlerde çok yaşıyorum.” Toplumsal hayatının büsbütün bittiğini ve bitkin halde işten çıktıklarını söyleyen S.A, alanında iş bulamadığı için çaresiz hissettiğini lisana getirdi.
MOBİNG VE MOLA HAKKI İHLALİ
Mağaza ve Market Çalışanları Sendikası temsilcisi Saliha Bahadırlı, meselelerin yeni olmadığını ve market zincirlerinin emek sömürüsünde birinci sırada yer aldığını belirtti. Bahadırlı, çalışanların daima hareket halinde olduğunu, ağır materyalleri tek başına taşımak zorunda kaldığını, kimi vakit müşterilerden bile mobing gördüğünü tabir etti. En temel hak ihlallerinden birinin de mola müddetleri olduğuna dikkat çekti: “İşçilerin bir saatlik mola haklarını kullanmada sıkıntılar yaşıyoruz. Kâfi eleman olmadığı için 1 saat yerine, 45 dakika molaya zorlanıyorlar.”
“BU GİRDAP GENÇLERİ YUTUYOR”
Bahadırlı, çalışanların içinde bulunduğu durumu şu çarpıcı sözlerle özetledi: “İnsanları bu türlü bir kısır döngüye hapsettiler. Bu bu türlü bir girdap halinde dönüyor, dönüyor ve bütün genç insanları, bütün çalışanları bu türlü içine çekip alıyor.”
DENETİM EKSİKLİĞİ VE ÇAĞRI
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın daha evvel hazırladığı rapora karşın meselelerin devam ettiğini söyleyen Bahadırlı, acil tahlil daveti yaptı: “Bakanlığa buradan söylemek istediğimiz, marketlerin daha sıkı denetlenmesi ve caydırıcı cezalar uygulanması.” Bahadırlı, kelamlarını şu soruyla bitirdi: “Bu işçilerin sıkıntısına kim derman olacak”
