Vatandaş borcu borçla öderken… Krizin kazananı bankalar… Faiz gelirinde dev artış
Faiz oranlarında yaşanan yüksek seyir ve yüksek enflasyon, geliri gereğince artmayan yurttaşların borçlarını geri ödemelerini zorlaştırıyor. Vatandaşlar giderek yeni bir borç krizine giriyor. Birgün gazetesinden Havva Gümüşkaya’nın haberine nazaran finans kesimi ise bu krizden yarar sağlamayı sürdürüyor. Yüksek faiz devri bankaların kredi ve kredi kartından sağladığı faiz gelirinde rekor artışlara neden oldu.
FAİZ GELİRİ BİR YILDA 33.1 MİLYARDAN 52.7 MİLYARA ÇIKTI
Bankaların kredilerden elde ettiği faiz geliri ocak ayında 382 milyar 774 milyon lira olarak hesaplandı. Bu fiyat geçen yılın birebir periyodunda 245 milyar 573 milyon liraydı. Böylelikle bankaların kredi faiz gelirleri bir yılda yaklaşık yüzde 55,9 oranında arttı. Bu gelirin yüzde 14’ünü tüketici kredilerinden alınan faiz oluşturdu. Bankaların tüketici kredilerinden sağlanan faiz geliri, son bir yılda 33,1 milyar liradan 52,7 milyar liraya fırladı. Yani halkın borcu üzerinden sağlanan gelir, yalnızca bir yılda yüzde 59 arttı.
KREDİLERDE ARTIŞ: TAKİPTEKİ KREDİDEN FAİZ GELİRİ YÜZDE 143 ARTTI
Bankaların kredi kartı kullanımından elde ettiği faiz gelirleri de benzeri biçimde dramatik bir yükseliş gösterdi. Geçen yıl Ocak ayında 22 milyar 689 milyon liradan 36 milyar 354 milyon liraya çıktı. Bir yılda yaşanan yüzde 60,2 oranındaki yükseliş, kredi kartı kullanan milyonlarca yurttaşın faiz yükünün önemli oranda arttığını gözler önünü serdi. Birebir devirde batık kredilerde önemli artış yaşandı. Ocak 2024’te 2 milyar 689 milyon lira olan takipteki krediden sağlanan faiz geliri, 6 milyar 536 milyon TL ulaştı. Bir yılda yüzde 143,2 oranında arttı.
FAİZ İNDİRİMİ KARARI
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2023 Genel Seçimlerinin akabinde vazifesi devraldığında, siyaset faizi yüzde 8,5, enflasyon yüzde 38 düzeyinde seyrediyordu. Merkez Bankası Başkanlığı’na Hafize Gaye Erkan’ın atanmasıyla birlikte tamamlanan yeni iktisat idaresi, Haziran 2023’te birinci faiz artışına başladı. Siyaset faizi yüzde 15’e çıkarıldı ve ‘rasyonel yere dönüş’ adımları, takip eden aylarda da devam etti. Mahallî seçimlerin öncesinde yapılan 500 baz puanlık artışla faiz yüzde 50’ye çıkarıldı ve son iki Para Politikaları Kurulu (PPK) toplantısında faiz indirimi kararı alındı.
Merkez Bankası’nın bugün yapacağı PPK toplantısında, beklentilerin altında gelen enflasyon bilgilerinin de tesiriyle 250 baz puanlık faiz indirimi bekleniyor. Fakat yüksek faiz siyasetinin yarattığı tahribatı yurttaş uzun vadede hissetmeye devam edecek.
