Ucuza satıp pahalıya alıyoruz: Türkiye’nin çelik çıkmazı
Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD) Yönetim Kurulu Lideri Bekir Topuz, Türkiye’de paslanmaz çeliğin geri dönüşümü konusunda büyük bir eza olduğunu ve ülkemizde hurda paslanmazın, içeride fabrika olmadığı için dışarıya satılmak zorunda olduğunu söyledi.
Türkiye’de birçok bölümün geri dönüşümü olmasına rağmen paslanmazda bir geri dönüşüm düzeneği kurulamadığını kaydeden Topuz, şunları anlattı:
SADECE PASLANMAZI GERİ DÖNÜŞTÜREMİYORUZ
“Normalde ülkemizde camdan gümüşe, plastikten altına kadar her şey geri dönüştürülebiliyor. Endüstrici atıklarını gönderiyor ve o atıklar geri dönüşüm fabrikalarında tekrar ham hususa dönüştürülüyor. Türkiye’de geri dönüşümü olmayan tek ham husus ise paslanmaz çelik, zira paslanmazın bizde fabrikası yok, burada üretilmiyor.
Biz hem burada üretilmeyen bir malla ilgili 14 yıldır yüzde 12 vergi ödüyoruz hem de üzerine anti damping soruşturması açılıyor. Türkiye’de üretici olarak görünen tek bir firma var, onların da yaptığı, eseri dışarıdan kalın olarak getirip burada inceltmek. Bu firma bu biçimde yılda 50-60 milyon dolar kâr ediyor, Türkiye’deki bütün üreticiler ise ek vergi ödemek zorunda kalıyor, bu sefer fiyatlar yükseliyor ve pazarlarımızı kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya kalıyoruz. Türkiye’de paslanmaz çelik üzerindeki bu haksız vergilerin bir an evvel kalkması gerekiyor
115 MİLYON DOLARA SATIP 285 MİLYON DOLARA GERİ ALIYORUZ
Türkiye’ye yıllık 650 bin ton paslanmaz çelik geliyor ve bunun da 100 bin tonu fire olarak geri dönüşüme gidiyor. Yani 115 milyon dolara mecburen yurt dışına sattığımız hurdayı dönüp 285 milyon dolara geri alıyoruz. Şayet burada entegre bir paslanmaz çelik fabrikası kurulabilse bu para da Türkiye’de kalacak.
Bütün eserlerin hurdası Türkiye’de kalıp tekrar iktisada kazandırılırken yalnızca paslanmaz çeliğin hurdası yurt dışına çıkıyor. Biz alüminyumun, bakırın ve öbür metallerin hurdasını dışarıdan getirip Türkiye’de işlerken, kendi paslanmazımızı ve asıl bedelli olanı maalesef dışarıya gönderiyoruz” 
Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD) Yönetim Kurulu Lideri Bekir Topuz
Topuz, lakin fabrika kurmanın yüksek maliyeti nedeniyle tek firma tarafından yapılacak bir şey olmadığını ve devlet tarafından desteklenmesi gerektiğini belirtti.
Kurulacak fabrikanın en az 1 milyon ton kapasiteli olması gerektiğini aktaran Topuz, bu yatırımın Türkiye için son derece stratejik olduğunu ve bu bahisteki görüşlerini her platformda yetkililere anlattıklarını; kurulacak fabrikanın hem Türkiye’nin tüm iç pazar gereksinimini karşılayacağının, eserlere erişimi kolaylaştıracağının ve birebir vakitte yeni bir ihracat potansiyeli yaratacağının da altını çizdi.
İHRACAT GÜCÜNÜ KORUYOR LAKİN ÇİN’DEN GELEN İTHALAT ÇOK SÜRATLİ ARTIYOR
Endüstriyel mutfak kesiminde ihracatın geçtiğimiz yılla emsal bir halde ilerlediğini tabir eden Topuz, yedi ayın sonunda 3 milyar dolarlık bir sayıya ulaştıklarını belirtti. Yılı da 5,7 milyar dolar civarında kapatmayı beklediklerini anlatan Topuz, şu kelamlara yer verdi:
“Endüstriyel mutfak dalı her vakit ihracatı en güçlü kesimlerin başında geliyor. Toplamda 100’den fazla ülkeye ihracatımız var. Lakin kârlılıkta tüm kesimlerde olduğu üzere bizde de önemli bir düşüş yaşanıyor. Karlılığın ortalama yarı yarıya düştüğünü söyleyebiliriz.
Ekonomideki tüm güçlü koşullara karşın bölümde yatırımların devam ettiğinin de altını çizmek isterim. Şu an bizim bildiğimiz beş tane önemli yatırım var ve bunlar istihdama da kıymetli katkı sağlayacak. Ancak tabi tüm bu yatırımlar öz sermaye ile yapılıyor. Mevcut faiz oranları ile kredi kullanıp yeni yatırım yapmak çok zor”
Son periyotta bilhassa mesken tipi mutfak eserlerinde Çin’den yapılan ithalatta büyük artışlar olduğuna dikkat çeken Topuz, geçtiğimiz yıl yalnızca Çin’den ithalatın 1 milyar dolar arttığını belirtti.
Bunun en büyük sebebinin paslanmaz çeliğe gelen ek vergiler ve anti damping dedikoduları olduğunu kaydeden Topuz, “Büyük firmalara iş yapan birçok tedarikçi işini kaybetti. Firmalar burada üretim yaptırmak yerine fiyatlar çok daha ucuz kaldığı için dönüp Çin’den ithalat yapmaya başladılar. Geçtiğimiz sene başlayan bu ithalat artışının maalesef bu sene de devam ettiğini görüyoruz. Her geçen gün endüstrideki ithalatçılık eğilimi artıyor. Bu eğilimi endüstrimiz için kıymetli bir tehlike olarak görüyoruz” tabirlerini kullandı.
