TÜSİAD operasyonuna dair iki yorum
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) yöneticilerine yönelik bir operasyon gerçekleştirildi. TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Lideri Ömer Aras ve Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan, yaptıkları açıklamalar nedeniyle “gerçeğe alışılmamış bilgi yayma” suçlamasıyla gözaltına alındı ve isimli denetim koşuluyla özgür bırakıldı.
Bu soruşturmanın zamanlaması ve içeriğine dair bugün dikkat çeken iki yazı kaleme alındı. Bunlardan biri Gazete Duvar’dan Ümit Akçay. Oburu ise Birgün Gazetesi’nden Hayri Kozanoğlu.
Doç. Dr. Ümit Akçay, Gazete Duvar’daki bugünkü “TÜSİAD-AKP tansiyonunun iktisat politiği” başlıklı yazısında Mehmet Şimşek programını bilhassa TCMB’nin faiz siyasetini eleştiren sermaye kümelerinin sayısının giderek arttığını, savunan bir tek TÜSİAD’ın kaldığını lakin bunun da değişimde olduğunu tabir etti.
TÜSİAD ile AKP ortasındaki tansiyonun giderek tırmandığını söyleyen Akçay, “Peki neden artık, Ya da bu yaşananların gerisinde yatan iktisat politik dinamikler neler” sorularının cevabını verdi.
“SİYASİ DEĞİL EKONOMİK”
Akçay, “Yaygın bir kanı, TÜSİAD’ın hukuk devleti ile ilgili yorumları nedeniyle iktidardan şiddetli bir reaksiyon gördüğü tarafında. Bu görüşe katılmıyorum. Her ne kadar görünürde tartışma siyasi üzere görünse de, son periyotta hükümet ile TÜSİAD ortasındaki tansiyonun temel dinamiği siyasi değil ekonomik” dedi.
2019 ve 2021 yılları ortasında TÜSİAD ile Erdoğan’ın kriz yaşadığını aktaran Akçay, “Şimdiki sorun şu: Şimşek programının ‘büyüsü’ ortadan kalktı ve iktisat idaresinin, enflasyonu TL’yi kıymetlendirerek düşürme stratejisinin sonlarına gelindi” dedi.
10 UNSURDA TÜSİAD OPERASYONU
Birgün Gazetesi müellifi Hayri Kozanoğlu ise TÜSİAD operasyonun nedenlerini 10 hususla sıraladı:
1- Seküler seçkin sermayeyi de tepeleyen reis imajı, CHP ile özdeşleşmiş TÜSİAD kurgusu eşliğinde, bilhassa muhafazakar Anadolu seçmenine yönelik bir propaganda materyali olarak kullanmaya elverişli.
2- AKP rejimi nasıl kültür ve sanat alanında hegemonya kuramadıysa, sermaye kesitinde de iktidarla organik bağı bulunan MÜSİAD ve benzerleri, hem ekonomik güç hem de kelamının toplumdaki yükü manasında TÜSİAD ile aşık atamadı. İşte bu hegemonyayı sarsmaya yönelik sembolik atak de sayılabilir tıpkı vakitte.
3- TÜSİAD tüm risklerine rağmen, ülkede demokrasi, hukuk, adalet manasında berbat gidişe, baskı rejiminin derinleşmesine karşı hal almak zorunluğu hissetti. Bu sürece ortak olmak istemedi. Bu duruşun cezalandırılması boyutu da var.
4- Kovuşturmanın “halka aldatıcı bilgi vermekten” yapılması; topluma ‘En küçük bir yorumunuz, eleştiriniz, bilgi paylaşımınız anında cezasını bulur. Bakın bizim TÜSİAD’a bile müsamahamız yok, ayağınızı denk alın’ iletisi da taşıyor.
5- Direkt yabancı sermaye çekmeye dayalı, yalnızca Birleşik Arap Emirlikleri’nden 40 milyar dolar garanti diye yola çıkan Şimşek programı, “sıcak para” akışı dışında bu maksadına ulaşamadı. Artık bu kaynaktan umudumuzu kestik, yabancı sermayeyi ürkütme telaşımız de kalmadı, artık bildiğimizi okuyacağız, deniyor da olabilir.
6- Anadolu sermayesi yüksek TL faizleri ve düşük kur seyrinden çok şikâyetçi. TÜSİAD üyeleri ise gerektiğinde TL’ye çevirdiği döviz kredileri sayesinde ucuz finansman sağlıyor. TOBB etraflarının bu süreçte siyasi takviye sunmak karşılığı, faiz indirimlerinde hızlanma ve kur gevşetme atılımı gündeme gelebilir.
7- TÜSİAD kayıtlı eleman çalıştıran, izafi dahi âlâ fiyat veren, çevreci siyasetleri gözeten, toplumsal cinsiyet ayrımcılığına kayıtsız kalmayan bir yapı. Bundan bu türlü, siyaset alanındakine aykırı daha otoriter bir emek rejimi, daha kuralsız bir sömürü düzeneği devreye girebilir.
8- Bu gözdağıyla, TMSF’nin şirketlere el koyabilme, kayyum atama yetkisi bir sopa olarak kullanılarak bir nevi çökme operasyonları boşlatılabilir, birtakım kümelerin gücünü azaltıcı adımlar atılabilir. Şirket birleştirme ve satın almaları hızlanabilir.
9- TÜSİAD’ın adeta “Şimşek iyi-Reis kötü” tınılı açıklamalarına duyulan rahatsızlığa karşı, iktisatta de asıl işverenin kim olduğu dosta düşmana göstermiş oldu. Misyonda kalsa dahi artık daha silik, karizması çizilmiş bir Şimşek figürüyle yola devam edilecek.
10- Trump’la birlikte kendisini seçkinlere, yerleşik nizama karşı mağdur üzere sunan, daha agresif, kural tanımaz, sermayeler ortası çelişkileri de tanzim etmeye eğilimli bir başkan tipi ortaya çıktı. Bu global ortam Erdoğan’ın stiline da cuk oturuyor. Bu türlü susturmaya, sindirmeye yönelik operasyonları yasallaştırdığı bir taban sağlıyor.”
