Türkiye’de tenisin dönüm noktası: Zeynep Sönmez destan yazıyor

Dünya Gazetesi’nden Alp Ulagay, “Zeynep Sönmez’in önlenemez yükselişi” başlıklı haberinde genç atletin muvaffakiyetini kaleme aldı. Ulagay’ın haberi şöyle:

“2023’te sıcak bir haziran günü, İngiltere’de, baş­kent Londra’nın merkezi­ne 25 kilometre aralıkta, Sur­biton kasabasındaki 100 bin do­lar ödüllü ITF turnuvasındayım. Bu, ITF yani Memleketler arası Tenis Federasyonu statüsünde bir çim kort turnuvası. Profesyonel te­niste ana kategorideki WTA ve­ya ATP turnuvalarına katılmaya puanı yetmeyen tenisçilere yöne­lik turnuva. Benim gayem dün­ya sıralamasında üstlere doğ­ru tırmanan Zeynep Sönmez’i iz­lemek. Birkaç aydır çıkıştaki bu genç tenisçiyi takipteyim.

Zeynep, Surbiton’da iki ele­me tipini ve ana tablo birinci çeşidini geçtikten sonra belalısı Ukraynalı Snigur pürüzüne takı­lıyor. Yeterli direniyor lakin üç sette yeniliyor rakibine. Maçtan sonra onunla kısa bir röportaj yapıyo­rum. Çim korttaki bu birinci deneyi­mini soruyorum. “Topların nasıl geleceği belirli değil. Dizlerimi kı­rarak yaklaşmam lazım” diyerek öz eleştirisini yapıyor. O zamanki antrenörü Mert Ertunga da çim kortun Zeynep’e en uygun taban olduğu kanaatinde…

Meksika’da kazandı, birinci 100’e girdi
O turnuvadan sonra köprü­nün altından çok sular aktı. O sı­ralarda WTA dünya sıralama­sında 212’nci olan Zeynep adım adım tırmandı. Geçen yıl kasım­da Merida turnuvasını kazana­rak birinci 100’e girmeyi başardı. Grand Slam turnuvaları denilen Avustralya, Fransa, Wimbledon ve ABD Açık’a ön elemesiz katıla­cak düzeye çıktı.

Üstelik artık çimde çok daha tecrübeli. Üç hafta evvel çim te­nisinin mabedi Wimbledon’da iki çeşit geçmeyi başardı. Turnu­va tarihinde tek bayanlarda üçün­cü cinse yükselen birinci Türk tenisçi oldu. Birinci çeşitte Rumen Cristian’ı, ikinci çeşitte Çinli Wang’ı ikişer sette elemeyi başardı.

Çim kortun ona pek uygun ol­duğu aşikardı. Birkaç gün evvel WTA’in ayarladığı online röpor­tajda bu taban konusunu yeni­den sordum. “İlk defa iki yıl evvel çimde oynamaya başladım. En rahat olduğum yer diyemem lakin mutlaka seviyorum çimi. Süratli kortlarda oynamayı seviyo­rum sanırım. Öteki tabanları de seviyorum. Hard court (sert ze­min) kendimi en rahat hissetti­ğim yer zira orada yetiştim” karşılığını verdi.

Yeni takım işbaşında

Aslında, Zeynep yaklaşık 1.5 yıldır bir dönüşüm içinde. Ön­ce geçen yıl mart ayında küresel spor ajansı KIN Partners’la an­laştı. Ajans, Zeynep’in hem spor­tif hem ticari meslek yönetimi­ne dayanak veriyor. Sonra tekrar geçen yıl temmuzda tenis antre­nörü Mert Ertunga’dan ayrıldı. Kasımda Meksika’daki Merida turnuvasını kazanırken yanında yıllardır bir arada çalıştığı fitness ve zihin koçu Mehmet Bayraktar vardı yalnızca. Aralık ayında da iki Hırvat antrenör Marin Bradaric ve Izu Zunic’le çalışmaya başla­dığını duyurdu. Bu iki ismin dev­reye girmesinde KIN Partners’ın hissesi vardı elbette.

Zeynep artık turnuvalara daha kalabalık bir takımla gidiyor. Fakat bunun dışında mesleğinde bir sıçrama daha yapabilmesi için gerekli stratejiyi çiziyor grubuyla bir arada. Marin ve İzu hem daha sıkı bir biçimde görüntülü rakip ana­lizi yapıyorlar hem de turnuva takviminin belirlenmesine yar­dımcı oluyorlar. Bu ikilinin etki­sini sorduğumda şu cevabı aldım Zeynep’ten: “Genel olarak base­line (dip çizgi) oyunumun daha güçlü, daha sert olması gerektiği­ni savunuyorlardı. Son 7-8 ayda biraz daha bunun üzerine çalış­tık. Baseline’da daha sert ralliler yapıp uygun top geldiğinde vo­leye çıkma üzerinde duruyoruz. Bu zati oyunumda biraz olan bir özellikti. Bunu daha ileri düzeye getirmeye çalışıyoruz.”

Wimbledon’da da servisinde vakit zaman kahır yaşadığına şahit olduk. Mesela birinci tıpta Cristian’a karşı birinci sette birinci servislerinin oyuna girme oranı sırf yüzde 41’di. Bu sebepten o birinci seti kaybedecekti neredeyse. Bu hususa da değinmeden geçme­di: “Sezon sonrası şayet gerekirse servisimde daha büyük bir deği­şikliğe gideceğiz. Fakat yılın orta­sında büsbütün değiştiremeyece­ğimiz için dönem sonuna bıraktık.”

Sponsorlar peşinde
Elbette bugün profesyonel spo­ru yalnızca saha içiyle sınırlamak mümkün değil. Toplumsal medyası ve sponsorluk imkanlarıyla çok taraflı bir saha dışı alan var. Geçen yıl Merida turnuvasında şampi­yon olunca Zeynep’e artan ilgi­yi kestirim edebilirsiniz. Birçok dergiye kapak olduğu üzere sos­yal medyada büyük bir ilgi yarat­tı. Ajansı da bu ilgiyi çeşitli spon­sorluklara dönüştürecek hamleyi yaptı. Birkaç ay içinde THY, Zü­ber, Küçük Cooper, Kısmet by Mil­ka ve Fonfique Zeynep’in spon­sorları ortasına katıldı. Zati ön­ceki devirden Babolat, Asics, Bioderma ve Unimar Zeynep’in destekçileri ortasındaydı.

Zeynep bu yıl katıldığı turnuva­lardan vergiler hariç 472 bin do­lar para mükafatı kazandı. Yılın kalan kısmında bu sayı büyüyecektir. Buna çeşitli sponsorlukları de ek­leyince toplam 1 milyon dolarlık gelirle 2025’i kapatabilir.

Zeynep’in dünyada birinci 30’a girmesi eşi görülmemiş muvaffakiyet olur
Dr. Cem Tınaz (Lahey Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Memleketler arası Spor İdaresi kısmı baş öğretim üyesi ve Tennis Europe Lider Vekili)

“Sporda ferdi marka olmanın birtakım ögeleri var: Bunlardan birincisi sportif muvaffakiyet… Zeynep Sönmez’in dünyada birinci 30’a, hatta birinci 20’ye girmesi tarihte eşi gibisi görülmemiş bir muvaffakiyet olur. İkinci öge “Personal Branding Identity”, yani şahsî marka kimliği ve bu, markayı oluşturan en değerli kıymetlerden biri. Atletin karakteri, tutarlılığı, karizması, sahip olduğu öykü, geldiği ortam onun marka kimliğini oluşturuyor.

Üçüncü öge, toplumsal imaj ve etik bedellerden oluşuyor. Bilhassa son periyotta hassasiyet gösterilen hususlara dair bildirileri ve topluma katkı sağlayabilecek çalışmaları bunu belirliyor. Ayrıyeten bu işin gerçek biçimde paketlenmesi lazım: Bu söylediğim kıymeti atlet tek başına yaramaz. Bu mevzuda, gerçek mecralarda onu gerçek halde anlatabilecek bilgi ve tecrübe sahibi bir yapıya muhtaçlık var.

Zeynep’in şu an geldiği nokta harika. Lakin bundan sonra onu daha sıkıntı bir basamak bekliyor: Bunu sürdürülebilir bir muvaffakiyete dönüştürmek yani orada kalabilmek. Bununla bir arada şöyle bir avantajı var: Uzun bir müddettir memleketler arası yapının içinde bu dinamikleri güzel biliyor, bu süreci yönetme maharetine sahip. Bunu özümsemek kolay değil ancak Zeynep bunu başarabilir.”

Beş yılda 75 numaraya çıktı
Zeynep Sönmez (23) İstanbul’da doğdu ve altı yaşında tenisle tanıştı. Sekiz yaşında birinci turnuvasını kazandı. 2018’den itibaren profesyonel turnuvalara katılmaya başladı. Bir yandan da lise diplomasını aldı. 2020’de Antalya’da birinci kere bir ITF turnuvası kazandı. 2020’den itibaren Türkiye’nin FED Cup ekibine seçildi. 2023’te dünyada birinci 200 bayan tenisçi ortasına girdi. Geçen yıl kasım ayında Meksika’daki Merida WTA turnuvasında şampiyon oldu. Böylelikle Çağla Büyükakçay’dan sonra WTA turnuvası kazanan ikinci Türk oyuncu oldu. Bu yıl Wimbledon’da tek bayanlarda üçüncü tipe yükseldi ve 14 Temmuz’daki dünya sıralamasında 74’üncülüğe çıkarak meslek rekorunu geliştirdi”