Türkiye’de sekiz ayda bunlar oldu: 1,2 trilyonluk gelir kaybı
Türkiye’de emekçilerin maaşları enflasyon ve vergi nedeniyle kıymetli ölçüde eridi. Minimum ücretliler ve ortalama maaşlı çalışanlar, artan fiyatlar ve kesintiler nedeniyle gelirlerinin değerli bir kısmını kaybetti.
DİSK Araştırma Merkezi’nin raporuna nazaran, Ocak-Ağustos devrinde çalışanların toplam gelir kaybı 1 trilyon 155 milyar TL olarak belirlendi.
Asgari fiyatlı bir emekçi Ağustos 2025 itibariyle 4 bin 753 TL gelirini enflasyon nedeniyle kaybetti. Vergi ve enflasyon tesiriyle her bir emekçi 8 ayda toplam 69.2 bin TL parasını kaybetti.
DİSK, sistemli hale getirdiği aylık fiyat kayıpları araştırmasında prosedür ve içerik olarak Eylül ayında revizyona gitti. Hesaplama yalnızca emekçileri kapsar hale getirildi, vergi kayıpları kısmında yer almayacağı için kayıtdışı çalışanlar da hesaplamadan çıkarıldı. SGK’nın yayımladığı fiyat istatistikleri üzerinden bir hesaplama usulüne gidildi. DİSK araştırma raporunda, bilhassa enflasyon hesabında TÜİK dikkate alınmasına karşılık, bu hesaplamaya yönelik tenkitler de hatırlatılarak, gerçek gelir kaybının daha yüksek olabileceğine dikkat çekildi.
ENFLASYON TESİRLİ OLDU
Araştırma, alınan fiyatın enflasyon karşısında alım gücündeki azalma ile elde edilen fiyatın vergi ve kesintiler nedeniyle azalması dikkate alınarak, personelin uğradığı gelir kaybını hesaplıyor. Buna nazaran, Ocak ayından Ağustos ayı sonuna kadar, ortalama personel fiyatlarında enflasyon ve vergi-kesintilerden kaynaklı toplam kaybın 1 trilyon 155 milyar TL oldu. Bunun 627.3 milyar TL’si enflasyon, 528 milyar TL’si de vergi ve kesintiler nedeniyle oldu.
DİSK-AR çalışmasında, vergi ve enflasyon kaybının fiyatlarda yarattığı erimenin hem bireylerin gelirleri açısından, hem de toplamda kıymetli meblağlara ulaştığının altı çizilirken gerçek fiyat gerilemesi manasındaki bu kaybın bireyleri zorladığına vurgu yapıldı.
ARA ARTIRIM OLMAMASI KAYBI BÜYÜTTÜ
DİSK-AR araştırmasında, taban fiyata Temmuz ayında artış yapılmaması nedeniyle kaybın yükseldiğine de dikkat çekildi. “Sadece sigortalı emekçilerin aylık enflasyon kaybı Ağustos 2025’te toplam (tüm emekçiler için) 120,3 milyar TL’ye ulaşırken enflasyon ve vergi kaynaklı toplam erime 196,8 milyar TL oldu. 8 aylık birikimli erime (8 ayın toplamı) ise akıllara sakinlik verecek seviyeye, 1,2 trilyon liraya yaklaştı.
Özellikle minimum fiyata Temmuz 2025’te orta artırım yapılmaması kayıpları daha da büyüttü. Artan gelir vergisi yükü nedeniyle tüm emekçiler için yaşanan 8 aylık birikimli toplam fiyat erimesi (kesintiler hariç) 528 milyar TL olurken enflasyonun yarattığı kayıp ise 627,3 milyar TL’ye ulaştı. Böylelikle artan gelir vergisi yükü ve enflasyonun 17 milyon emekçinin fiyatlarında yarattığı 8 aylık kayıp en az 1 trilyon 155 milyar TL’ye ulaştı.
Vergi yüküne dolaylı vergiler (tüketim vergileri) dahil değildir. Tüketimden alınan vergiler alım gücünü eriten ve enflasyonu artıran bir öbür faktördür.” yorumu yapıldı.
