Türk televizyonunun kayıp noktası: Komedi

Türkiye’de televizyon dizileri tartışılmaya devam ediyor. Ünlü oyuncu Şafak Sezer, Candaş Tolga Işık’ın “Az Evvel Konuştum” programında, kanal yöneticilerinin güldürü dizilerine yer verilmemesine dizilerin yurt dışına satılmamasını münasebet gösterdiğini belirtti. Pekala televizyon kanallarında diziler neden yer bulamıyor? Kültürel sanayileşme güldürüye karşı mı? Ya da Türkiye’de mizaha mı tahammül kalmadı? Tüm bu soruların karşılığını oyuncu Necmi Yapan, Timur Acar ve üretimci Murat Şeker’e sorduk.

Oyuncu Necmi Yapan, yapımcıların sinemada güldürü sineması yaptığını lakin televizyon için güldürüyü tercih etmediklerini belirterek buna sebep olarak yabancı pazarda satışın olmaması olduğunu gösterdiklerini kaydetti. “Peki iç pazar ne olacak?” diyen Yapan kanal yöneticilerinin ve yapımcıların Türk seyircisine olan sorumluluğunu hatırlattı.

“AKŞAM TV KARŞISINDA DA MEMNUNLUK HARAM”

Toplumun mafya dizilerine değil, güldürüye muhtaçlığı olduğunu belirten Yapan, “İnsanlar daima vurdulu kırdılı, silahlı, cinayetli mafyanın cirit attığı dizileri mi izlemek zorunda? Meğer şu an üç kanalda birden 80’ler dizisi tekrar tekrar oynatılıyor. Biz diziyi bitireli 4 sene oldu. Hala tekrarları sabah öğlen akşam yayınlanıyor. Sokakta beni durduran beşerler 80’leri öve öve bitiremiyor. Ertem Eğilmez sinemaları üzere yüz kere da izlesek bıkmıyoruz diyorlar.” tabirlerini kullandı.

Türk halkının evvelden daha güler yüzlü olduğunu kaydeden Yapan, “Toplumun aslında bu türlü dizilere muhtaçlığı var. Esasen ekonomik zorluklarla boğuşan, dışarı çıkamayan beşerler hiç değilse akşamları televizyon karşısında gülüp eğlenebilseler bu meşakkatleri bir nebze de olsa unutacaklar. Lakin yok illaki ağlamalı, bol acılı, acıklı göz yaşı seli diziler yapılacak. Akşam TV karşısında da memnunluk haram. Biz evvelce daha güler yüzlü bir toplumduk. Sokakta asık hızlı beşerler geziyor. Kimse kimseye selam vermiyor. Bu dizileri izleyen birçok genç onlar üzere giyinip mafya üzere geziyor.” dedi.

“SİNEMA SİNEMASINDAN BİLE DAHA UZUN DİZİLER ÇEKİLİYOR”

Dizi müddetlerinin kısaltılması gerektiğini belirten Yapan, kanalların sinema sinemasından bile daha uzun diziler çektiğini söyledi. Yapan, “Bence kanallar eski sisteme dönmeli. Bu sürat çağında 150 dakikalık sinema sinemasından bile daha uzun dizilerle tüm geceyi kapatarak işin içinden çıkamayacaklar. Bu biçimde Youtube üzere mecralarla başa çıkamazlar. Maliyet açısından da bu diziler büyük yük oluyorlar kanallara. Yurt dışına satılamazlarsa o dizilerin hepsi ziyan aslında. Ki bir sürü dizi alıcı bulamıyor. Halbuki bugün bir diziye ödenen bütçe ile 3-4 sit-com dizisi çekilebilir. En fazla 60 dk olmalı diziler. Güldürüler ise 30-40 dk. Dünyada da bu türlü. Her kanalın üç dört güldürü dizisi olmalı haftanın en az üç akşamını güldürü dizilerine ayrılmalı. Cümbüş programları, talk showlar, yarışlar ile rengarenk olmalı kanallar. Toplumsal medyadan insanları koparıp kendini izletebilmeli.” diye konuştu.

“SEYİRCİ AĞIR DRAMDAN SIKILDI”

Komedi üretimlerinin dijitale kaydığını belirten Timur Acar, “Komedi üretimlerinin aslına bakarsanız günümüzde dijital platformlara hakikat bir geçiş sürecinde olduğunu söylemek daha gerçek olur. Yazan çizen bir sürü isim projelerini oralara kaydırıyor. Zira artık günümüzde ulusal kanallara bu projelerin satışı zorlaştı. Bunun da nedeni alışılmış memleketler arası satışlarda güldürü cinsinin maalesef bir karşılığının olmaması diyebilirim. Yani endüstriyel manada artık güldürünün karşılığı az diyebiliriz.” tabirlerini kullandı.

Acar dram çeşidindeki üretimlerde dahi güldürü ögelerine yer verildiğini aktardı. Seyircinin de ağır dram ortamından sıkıldığını kaydeden Acar, “Ancak son vakitlerde gözümüze çarpan öbür bir bahis daha var. Diziler ne kadar dram olarak başlasa da devamında ortalara güldürü sahneler ya da karakterler serpiştirilmeye de başlandı. Yani dram olarak başlayan bir proje güldürü olarak da hayatına devam edebiliyor. Zira artık seyirci de bu ağır dram ortamından sıkılmaya başladı. Bu bir süreç ve yakın vakitte güldürü dizilerini de ortalıkta yani ulusal mecralarda görebiliriz.” dedi.

“KANAL YÖNETİCİLERİ İHRACATÇI ÜZERE DAVRANIYOR”

Yapımcı Murat Şeker ise güldürünün televizyonda yer bulamamasının iki sebebi olduğunu bunlardan birisinin yurtdışına satış başkasının de tahammülsüzlük olduğunu kaydetti.

Komedi ve mizah ögelerinin öbür lisana çevrildiğinde anlaşılmadığını belirten Şeker, “Bizim kullandığımız bilhassa mahallî Ağız ve argo diğer lisanlara çevrildiğinde daha lokal kalıyor. Memleketler arası karşılığı çok olmuyor. Hasebiyle yurtdışı satış potansiyeli olan işler genelde aşk üçgenleri yasak aşk sıkıntısı oluyor.” dedi.

Televizyonların lokomotifinin bu cins diziler olduğunu belirten, Şeker kanal yöneticilerinin ihracatçı üzere davrandığını söyledi. Şeker, “Televizyonların da lokomotifi bu yurtdışı satışları olduğu için Aslında Türkiye’deki bilhassa ana haberden sonraki yayına karar veren Latin Amerika’daki ve orta doğudaki beşerler oluyor onlar hangi dizileri izler? Hangisine para verirse onlar yayınlanıyor. Hasebiyle kanal yöneticileri hakikaten kanal yöneticiliğinden daha çok ihracatçı konumdalar” diye konuştu.

“HÜKÜMET MİZAHA KARŞI TAHAMMÜLSÜZ”

Komedinin ekranlarda yer bulamasının öbür sebebinin iktidarın mizaha olan tahammülsüzlüğü olduğunu belirten Şeker, “İktidarın mizaha karşı tahammülsüzlüğü ve sert tavrı en başından beri mizahı yapılamaz hale getiriyor. Mizahın en büyük anlatım biçimleri taşlama ve hicivdir. Lakin taşlama ve hiçbir yapılacak bir ortam yok.” sözlerini kullandı.

“Olacak O Kadar bir hafta yayınlansa kanal kapattırır” diyen Şeker, “RTÜK çabucak ceza keser. O yüzden kanal yöneticileri de bu toplara girmek istemiyor. Yani bugün Levent Kırca yaşasa Olacak O Kadar bir hafta yayınlansa kanal kapattırır. O yüzden de güldürü yok. Yani Şafak Sezer’in ima ettiği üzere endüstrileşeme yüzünden güldürü yapılamıyor diye bir durum yok. En başta televizyonda mizah yapmak için gereken koşullar yok” kelamlarını kullandı