Türk medyası alkışladı Odatv eleştirdi: ABD ağzındaki baklayı çıkardı
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, bundan iki ay evvel yaptığı açıklamada Sykes-Picot yanlışının jenerasyonlara mal olduğunu ve bu devrin sona erdiğini belirtti. Barrack, “Batı, bir asır evvel haritalar, manda idareleri, çizilmiş hudutlar ve yabancı idareler dayattı. Sykes-Picot Suriye’yi ve daha geniş bir bölgeyi barış için değil emperyal yarar için böldü. Bu kusur kuşaklara mal oldu. Bunu bir daha yapmayacağız” dedi.
Türk medyası Barrack’ın bu çıkışını alkışlayan tabirlere yer verdi. Odatv ise bu çıkışı “ABD’nin dediği değil yaptığına bak” mottosuyla eleştirdi.
İKİ AY İÇİNDE AĞIZDAKİ BAKLA ÇIKTI
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, bu açıklamasından sırf iki ay sonra Zengezur Koridoru konusunda “32 kilometrelik yolu 100 yıllığına bize verin, siz de ortak kullanın” teklifinde bulundu.
Barrack, “Biliyorsunuz, 32 kilometrelik bir yol için tartışıyorlar. Bu artık bir latife değil. ABD gelip, ‘Tamam, bu işi biz devralalım’ diyor” sözlerini kullandı.
“32 kilometrelik yolu 100 yıllığına bize verin, siz de ortak kullanın.” teklifi sunan Barrack, “Türkiye, tıpkı Azerbaycan ve Ermenistan üzere, tüm bunların ortasında. 32 kilometrelik yol için tartışıyorlar lakin bu latife değil. Bu on yıldır devam ediyor -32 kilometrelik yol. Yani olan şu ki, Amerika gelip diyor ki, ‘Tamam, biz devralalım. 32 kilometrelik yolu bize yüz yıllık bir kira mukavelesiyle verin, siz de paylaşabilirsiniz.” dedi.
SYKES-PICOT MUAHEDESİ NEDİR
Anlaşma Birinci Dünya Savaşı sırasında 16 Mayıs 1916’da Britanya ve Fransa ortasında gizlice yapıldı.
Anlaşma Osmanlı Devleti’nin Ortadoğu’daki topraklarının paylaşılmasın öngörülüyordu. Orta Doğu’nun bugünkü sonlarının temeli atıldı.
Irak, Suriye, Lübnan ve Filistin üzere ülkelerin hudutları bu plana nazaran şekillendi. Lakin etnik ve mezhepsel yapılar dikkate alınmadan çizildiği için mutabakattaki sonlar uzun vadeli problemlere yol açtı.
Sykes-Picot Muahedesi Ortadoğu’nun emperyal çıkarlarla çizilmiş sonlarını belirleyerek bölgedeki siyasi çatışmaların temelini attı.
Anlaşma, 1917’de Bolşevik Devrimi’nin akabinde iktidarı ele geçiren Bolşevikler tarafından ifşa edildi.
ZENGEZUR KORİDORU NEDİR
Zengezur Koridoru, Azerbaycan ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ortasında direkt kara irtibatı sağlaması planlanan, jeopolitik ve stratejik açıdan değerli bir ulaşım sınırı projesi.
Nüfusunun çoğunluğu Azerbaycan halkından oluşan Nahçıvan, Rusya’daki 1917 Bolşevik İhtilali’nin akabinde 28 Mayıs 1918’de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan’ın sonları içinde kaldı.
Azerbaycan’da Rus ordusunun işgaliyle 1920’de Sovyet idaresi kurulurken, Sovyetler, Azerbaycan ile Nahçıvan ortasındaki toprak modülü olan Zengezur bölgesini Ermenistan’a bıraktı. Böylelikle Nahçıvan’ın Azerbaycan’ın başka bölgeleriyle karasal irtibatı kesildi.
Bugün, Azerbaycan’ın batı vilayetleri ile ortasında kara irtibatının bulunmaması, Nahçıvan’ın gelişiminin önündeki en büyük pürüz olarak gösteriliyor.
Azerbaycan, Rusya ve Ermenistan ortasında 2. Karabağ Savaşı sonrasında yapılan üçlü bildiride, Azerbaycan toprakları ile Nahçıvan ortasında ulaşım çizgilerinin açılması unsuru yer alıyor.
Azerbaycan, Zengezur Koridoru olarak nitelendirdiği güzergahın kendi topraklarındaki kısmında demir yolu ve kara yolu çalışmalarını büyük oranda tamamlasa da Ermenistan, Azerbaycan ile kalıcı barışın sağlanması konusunda ilerlemeye karşın bu mevzuda şimdi adım atmadı.
Bunun üzerine Bakü ve Tahran idaresi, Nahçıvan’ı İran üzerinden Azerbaycan’ın Batı vilayetlerine bağlayacak kara yolu ve demir yolu köprüsünün inşası konusunda anlaştı.
Halihazırda Sovyetler Birliği vaktinde etkin olarak kullanılan Nahçıvan’ın Salamalik istasyonundan geçen sınır, Ermenistan üzerinden Ağbend’e ulaşsa da 1991’den beri kullanılamıyor.
Zengezur Koridoru’nun Ermenistan’dan geçmesi durumunda kelam konusu eski demir yolunda bulunan tünellerin onarılması gerekiyor.
Öte yandan demir yoluna paralel olarak Ermenistan’a, oradan da Azerbaycan’a bağlanan toprak yol bulunuyor. Bu yolun da onarılıp genişletilerek araç geçişine açılması gerekiyor.
Zengezur Koridoru olarak isimlendirilen 43 kilometrelik bu yolun tamamlanması durumunda Nahçıvan’dan Azerbaycan’a direkt ulaşım sağlanacak, bölge iktisadı gelişecek.
Nahçıvanlı akademisyenlere nazaran Zengezur Koridoru’nun açılmasıyla Nahçıvan lojistik merkeze dönüşecek. Koridor, Ermenistan’ın gelişimi için de büyük katkı sağlayacak. Zengezur Koridoru açıldığında Türkiye, Rusya pazarına Azerbaycan üzerinden dahil olacak.
Zengezur Koridoru’nun hayata geçirilmesiyle Türk Dünyası’nın ticari, lojistik ve siyasi bağları güçlenecek.
ERDOĞAN NE DEDİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan da, “Zengezur Koridoru’nu da en kısa müddette hayata geçirerek, dost ve kardeş Azerbaycan’la kara yolu ve demir yolu irtibatını Nahçıvan üzerinden kesintisiz hale getireceklerini aktarmıştı.
Erdoğan, “Komşumuz İran’ın da dahil olacağı ortak projelerle bölgemizi inşallah bir barış ve refah havzasına çevirmeyi istiyoruz. Kimseyi dışlamadan ve dışarıda bırakmadan bu süreci yöneteceğiz.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
