Trump başımıza iş açtı: Türkiye’den izin alması gerekiyor
ABD Başkanı Donald Trump, Cuma günü Rusya Federasyonu Güvenlik Kurulu Lider Yardımcısı ve eski Rusya Devlet Başkanı Dmitry Medvedev’in açıklamalarına cevap olarak iki nükleer denizaltının stratejik bölgelere konuşlandırılması buyruğunu verdiğini duyurdu.
Trump bu duyuruyu Truth Social platformu üzerinden yaptı. Medvedev’in son açıklamalarını “oldukça kışkırtıcı” olarak nitelendirdi.
Trump paylaşımında şöyle dedi: “Bu aptalca ve kışkırtıcı açıklamalar yalnızca lafta kalmazsa diye iki Nükleer Denizaltının uygun bölgelere konuşlandırılması buyruğunu verdim.”
ABD Başkanı, uluslararası ilişkilerde dikkatli bağlantının değerini vurguladı. “Sözler çok kıymetlidir ve sıklıkla istenmeyen sonuçlara yol açabilir” tabirini kullandı.
Trump açıklamasını “Umarım bu durum o örneklerden biri olmaz” diyerek sonlandırdı.
TÜRKİYE’DEN MÜSAADE ALMASI GEREKİYOR
Trump şayet bu denizaltıları Karadeniz’e konuşlandırmak isterse Montrö Boğazlar Muahedesi gereği Türkiye’den müsaade almak zorunda kalacak.
Türkiye, Montrö Boğazlar Sözleşmesi‘ne nazaran barış vaktinde yabancı savaş gemilerinin Çanakkale ve İstanbul Boğazları’ndan (Türk Boğazları) geçişini düzenleyen tam yetkiye sahip.
Anlaşmanın ana kararları şunları içeriyor:
Barış Vaktinde Geçiş: Ticaret gemileri, bayrağına bakılmaksızın Boğazlar’dan serbestçe geçebilir. Savaş gemileri için ise kimi kısıtlamalar mevcuttur.
Savaş Gemilerinin Tonaj ve Kalış Müddeti Kısıtlamaları: Karadeniz’e kıyısı olmayan devletlerin savaş gemileri için makul tonaj sınırlamaları ve Karadeniz’de kalış mühletleri (genellikle 21 gün) vardır.
Türkiye’nin Güvenliği: Türkiye savaşan bir devletse yahut kendini yakın savaş tehlikesinde görürse, Boğazlar’dan geçişi büsbütün denetim etme hakkına sahiptir.
Bu durumda, ABD’nin nükleer denizaltılarını Karadeniz’e konuşlandırma kararı, Montrö Boğazlar Sözleşmesi‘nin belirlediği kurallar çerçevesinde Türkiye’nin onayı olmaksızın mümkün değil. Türkiye’nin bu bahisteki tavrı, bölgesel güvenlik ve memleketler arası hukukun bir modülü olarak büyük kıymet taşıyacak.
