TESK Genel Başkanı Palandöken: Esnaf için şartlar iyileştirilmeli

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 1 Ekim 2025 tarihinde verilen yaz tatilinin akabinde tekrar mesaiye başlayacak. Meclis açılmadan evvel açıklamalarda bulunan Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, esnafın düzenlemeler beklediğini tabir ederek, “Perakende maddesindeki değişiklik talebi hayata geçirilmeli” dedi.

‘ŞARTLARIN UYGUNLAŞTIRILMASI GEREK’

Esnafın ticaretini sürdürebilmesi için koşulların güzelleştirilmesi gerektiğine işaret eden Palandöken, bunun da Perakende Maddesi’nde yapılacak düzenlemelerle mümkün olacağını kaydetti:

“Bildiğiniz üzere Meclis 1 Ekim’de açılıyor. Öncelikli amaç, bu yıl esnaf ve sanatkârların çalışma hayatının kolaylaştırılması, iktisada daha fazla katkı verir hale getirilmesi ve yaklaşık 2,5 milyona yakın esnafın işlerinin rahatlamasıyla devletin gelirlerinin de artmasının sağlanmasıdır. Vatandaşın daha kaliteli eserlere daha uygun fiyatlarla ulaşabilmesi, esnafın ise bulundukları vilayet ve ilçelerde ticaretini sürdürebilmesi için koşulların güzelleştirilmesi ve hayatlarının kolaylaştırılması gerekiyor.

Bunu kısaca, Perakende Yasası’nda yapılacak yeni düzenlemelerle özetleyebiliriz. Açılış-kapanış saatlerinin belirlenmesi, bulundukları semtteki nüfusa nazaran oranların düzenlenmesi ve perakende kesiminde ‘her şeyi ben satarım’ anlayışının önüne geçilmesi, esnafın el emeği göz parıltısı eserlerini yahut sattığı emtiaları inançla sunabilmesi için gerekli önlemlerin alınması kuraldır. Perakende dalı çok değerlidir, enflasyonun düşmesini ve sağlıklı bir rekabet ortamının oluşmasını istiyorsak bu adımların atılması gerekir.”

‘SOSYAL GÜVENLİKT NORM BİRLİĞİ’

Palandöken, esnaf ve sanatkârın uzun müddettir beklediği en kıymetli düzenlemelerden birinin de toplumsal güvenlikte norm birliğinin sağlanması olduğunu şöyle lisana getirdi:

“Yine esnafın en büyük sıkıntılarından biri Bağ-Kur prim gün sayısıdır. Bilindiği üzere yanında çalışan 7 bin 200 gün primle emekli olurken, esnafın kendisi 9 bin günde emekli olabiliyor. Bu mühletin 7 bin 200 güne indirilmesi ve bu mevzuda esnafın yaşadığı dertlerin giderilmesi büyük kıymet taşıyor.

Ayrıca Cumhurbaşkanlığı tarafından sağlanan sıhhat sigortası kolaylığı yıl sonunda bitiyor. Yıl sonundan sonra da esnaf ilacını kendi almak zorunda kalacak, aksi halde tedavi imkânı olmayacak. Bu durumun da kalıcı biçimde tahlile kavuşturulması gerekiyor. Bütün bu düzenlemeler, işsizlik oranındaki artışın önüne geçilmesi, meslek liselerinin güçlendirilmesi ve sanatkâr yetiştirilmesi konusunda ustaların beklentilerinin karşılanması açısından kritik ehemmiyete sahip.

Bu da bildiğiniz üzere devletin katkısı, okullarda staj devirlerinde yalnızca sıhhat sigortalarının yapılmasıyla hudutlu kalıyor. Lakin emekliliğe temel alınan çalışmaların da bu kapsama dahil edilmesiyle birlikte bu mağduriyet ortadan kalkacak. Birebir halde esnafın borç yükünün hafiflemesi de kıymetli. Geçtiğimiz yıllarda yapılan yapılandırmalarla birlikte sahiden beşerler hem rahat etti hem de devlet değerli bir gelir elde etti.”

‘BORÇ YAPILANDIRILMALI’

Esnafın borçlarının yapılandırılması istediklerini belirten Bendevi Palandöken, son olarak şu açıklamalarda bulundu:

“Borçlarını ödeyememiş insanların tekrar ticaretini sürdürebilmesi için önünün açılması, kendi sermayesiyle hem devlete katkı sağlaması hem de bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerinin bu imkânlardan yararlanabilmesi için yeni ve esaslı bir yapılandırma yapılması gerekiyor. Halk bunu af ile karıştırıyor fakat biz af istemiyoruz. Bizim talebimiz borçların yapılandırılması ve ödeyebileceğimiz bir ölçekte sunulması. Böylelikle borcumuzu ödeyelim diyoruz.

Yani bir hakkaniyetsizlik talebimiz yok, ‘bizim borcumuz büyüktü, alınmasın’ demiyoruz. Yalnızca borçlarımızı yapılandırın ki ödeyebilir hale gelelim. 1 Ekim’den sonraki Meclis gündeminde bu meselelerin ele alınması ve bu bahiste çalışmanın başlatılması esnafın beklentileri ortasında. İnşallah 2025 yılında bu sorunlar çözülür ve 2026’dan sonra beşerler rahat eder. Zira bildiğiniz üzere pandemi, zelzele, enflasyondaki aksilikler ve fiyat hareketleri insanları güç durumda bıraktı. Bu nedenle öncelikli olarak bu haksız düzenlemelerin giderilmesi gerekiyor.”