Tarihe geçen 7 büyük boykot
MONTGOMERY OTOBÜS BOYKOTU (1955-1956, ABD)
Rosa Parks’ın siyahilere ayrılan kısım dışında oturduğu ve otobüste yerini beyaz bir adama vermeyi reddettiği için tutuklanması üzerine başlayan bu boykot, ABD’deki ırk ayrımcılığına karşı bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Siyahi Amerikalılar, Alabama’nın Montgomery kentinde toplu taşıma araçlarını kullanmayı bıraktı. Martin Luther King Jr.’ın liderliğindeki bu boykot, ırkçı maddelerin değişmesine katkıda bulundu, ABD’de toplu taşıma sisteminde ırk ayrımının kaldırılmasını sağladı.
TUZ YÜRÜYÜŞÜ ve İNGİLİZ MALLARINA BOYKOT (1930, Hindistan) Boykot, Mahatma Gandhi’nin liderliğinde İngilizlerin koyduğu tuz vergisine karşı yapıldı. Gandhi ve takipçileri 240 mil yürüyerek denizden kendi tuzlarını ürettiler. Hint halkı, İngiliz mallarını boykot ederek bağımsızlık uğraşına takviye verdi.
IRIK AYRIMCILIĞI (APARTHEID) AYKIRISI BOYKOTLAR (1950’ler-1990’lar, Güney Afrika)
Irk ayrımcılığına (Apartheid) karşı dünya genelinde ırkçı Güney Afrika’ya karşı ekonomik ve kültürel boykot uygulandı. Sportif ve kültürel etkinlikler ile ekonomik bağlar üzere birçok alanda Güney Afrika boykot edildi. Bu boykotlar, Apartheid rejiminin sona ermesinde tesirli oldu. Birçok ülke, Güney Afrika ile ticari ve sportif bağlantılarını kesti. Memleketler arası baskılar sonucunda Apartheid rejimi sona erdi.
AMERİKAN İHTİLALİ BOYKOTLARI (1765-1776, ABD)
Amerikan kolonilerindeki halk, İngiliz hükümetinin koyduğu vergilere karşı İngiliz mallarını boykot ederek, bu vergilere karşı yansılarını gösterdi. İngilizlerin getirdiği ağır vergilere karşı Amerikan kolonileri İngiliz mallarını boykot etti. Bu boykot, Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın fitilini ateşleyen kıymetli olaylardan biriydi. Sonunda Amerikan Devrimi’ne ve ABD’nin bağımsızlığına yol açtı.
ÜZÜM EMEKÇİLERİ BOYKOTU (1965-1970, ABD)
1965’te Birleşik Çiftlik Emekçileri Sendikası ve onun lideri Cesar Chavez tarafından başlatıldı. Cesar Chavez, emekçilerin sesini duyurmak için Sacramento’ya 480 kilometrelik bir yürüyüş düzenledi. Tüketiciler, büyük marketlerden Kaliforniya üzümlerini almamaya başladı. Sonunda büyük üzüm üreticileri emekçilerle toplu iş kontratı imzalamak zorunda kaldı ve çalışanların hakları uygunlaştırıldı.
NESTLE BOYKOTU (1977’den günümüze)
Nestlé’nin fakir ülkelerde anne sütü yerine bebek maması kullanımını teşvik ettiği tezleri nedeniyle ABD’de başladı: Akabinde Avrupa ve başka ülkelere yayıldı. 1981’de Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), bebek maması pazarlamasını düzenleyen Milletlerarası Anne Sütü Yerine Geçen Eserlerin Pazarlanması Kurallarını kabul etti. 1984’te Nestlé, kurallara uyacağını açıklayınca boykot sona erdi. 1988’de Nestlé’nin kurallara uymadığı argüman edilerek boykot tekrar başlatıldı ve günümüzde hâlâ devam ediyor.
FİLİSTİN TAKVİYE BOYKOTLARI – BDS HAREKETİ (2005’ten günümüze)
BDS, İsrail’in Filistin topraklarındaki siyasetlerine karşı 2005 yılında sivil toplum kuruluşları tarafından başlatılan milletlerarası bir kampanya. BDS, Boykot (Boycott), Yatırımların Çekilmesi (Divestment) ve Yaptırımlar (Sanctions) manasına gelir. Gaye, İsrail’e karşı ekonomik, kültürel ve akademik baskı oluşturarak, ekonomik, kültürel ve akademik boykotlar düzenleyerek Filistinlilere yönelik ayrımcılığın ve işgalin sona ermesini sağlamak…
Dünya genelinde kimi devletler ve örgütler İsrail eserlerine ve şirketlerine yönelik boykot uyguluyor.
BDS Hareketinin temel talepleri şöyle:
-İsrail’in 1967’de işgal ettiği topraklardan (Batı Şeria, Gazze, Doğu Kudüs) çekilmesi
-İsrail içindeki Filistinli vatandaşlara yönelik ayrımcılığın sona erdirilmesi
-1948’de İsrail’in kurulması sırasında yerinden edilen Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkının tanınması
(Kaynak: Aziz Çelik)
