Taha Akyol’un dilinin altında ne olduğu belli
Karar Gazetesi köşe muharriri Taha Akyol yayınladığı köşe yazısında ABD’nin gümrük siyasetlerini çok bulduğunu belirterek ABD Başkanı Trump’ı “ben merkezli” olmak ile eleştirdi.
Akyol tıpkı yazının içerisinde Çin Halk Cumhuriyeti’ni ise “Bugün kapitalist Amerika’nın başında globalleşme zıddı bir popülist otokrat var. Komünist Çin globalleşmeyi savunuyor” sözleri ile eleştirdi.
Taha Akyol’un köşe yazısı şöyle:
Batı’da birçok muharrir ondan zorba diye bahsediyor. Trump’ın gümrük vergisi macerasını, Kanada, Panama, Grönland, Gazze hakkındaki istilacı ve emlakçı kelamlarını “zorbaca saldırı” olarak niteliyorlar. Haklılar.
The Guardian’da Julianne Schultz’un “Trump bir zorbadır, güçlü adam değil” kelamı benim de hoşuma gitti doğrusu.
“Güçlü adam” kavramında nezaket, olgunluk, bilgece davranışlar beklenebilir.
“Zorba” ise kendini güçlü hissettiğinde tehdit eder, gücünü dayatır, endişe saçar. Ne rasyonellik ve hakkaniyetle ne de nezaketle ve olgunlukla ilgisi yoktur. Ölçüsü, gücünün yetip yetmemesidir.
Trump’ın Türkiye’ye söylediği “ekonominizi mahvederim” kelamını hatırlayın. (7 Ekim 2029)
Ukrayna’nın kahraman lideri Zelensky’e davranışını, aşağılamalarını ve Beyaz Saray’dan kovmasını hatırlayın…
Son zorbalığı hem hesapsız hem müzakeresiz gümrük vergileri dayatması… Karşılık vereni tehdit ediyor. Trump buyurdu, boyun eğeceksin!
‘BEN’ MERKEZLİ POLİTİKA
ABD dahil bütün iktisat dünyası Trump’ın çok gümrük siyasetinin ve öteki ülkeleri aşağılama biçimindeki dış siyasetinin ziyanlarını yazıyor. Trump aldırmıyor, “zorbaca saldırı”larına devam ediyor.
İşte temel sorun burada: Trump’ın kişiliği…
Cumhuriyetçilere yakın Prof. Walter Russell Mead, Wall Street Journal’da bu bahiste değerli bir analiz yazdı. Şöyle diyor:
“Gördüğümüz şey, klasik Trump’tır. Lider, kendisine ve temel kanaatlerine inanıyor. Kendisiyle tıpkı fikirde olmayan analistlerin ve siyaset yapıcıların aptal ve zayıf olduğuna inanıyor. Dirençle karşılaştığında, içgüdüsü yine düşünmek ve uzlaşmak değil. Argümanını iki katına çıkarmak, dramayı abartmak ve gözü pek ataklar ve sert tehditlerle rakiplerini korkutmak. Bir Gordiyon düğümü gösterdiğinizde, kılıcını çekiyor.”
Bu tip başkanlarda “güç tutkusu” her şeyin, hatta ahlaki pahaların de üstündedir. Mead şöyle devam ediyor:
“Trump’ın daima maksadı, ekonomistlerle tartışmaları kazanmak yahut pay senedi fiyatlarını artırmak değil, ferdî gücünü azamileştirmek üzere görünüyor. Amerikan gümrük siyaseti üzerinde tam denetim sağlamanın içeride kendisine kazandırdığı siyasi gücün, işletmeleri kendisini desteklemeye zorlayacağına inanıyor…”
Özetle büsbütün “ben” odaklı siyasetler.
MEGALOMAN KİŞİLİK
Adamın hastalıklı kibrini görmek için “…… öpüyorlar” kelamı kâfidir. Onun nasıl bir medya, nasıl bir yargı, nasıl bir Fed, nasıl bir Kongre ve nasıl bir dünya görmek istediğinin ifşasıdır bu kelam.
Elbette dalkavukları da az değil. Amerikan iktisadına gümrük duvarları örülmesini, Trump’ın danışmanlarından Stephen Miller, “Amerikan başkanlık tarihindeki en büyük master ekonomik strateji” diye nitelemiş! (X, 9 Nisan)
Trump’ın tekrar aday olabilmesi için Temsilciler Meclisi’ne anayasa değişikliği önergesi bile verdiler bunlar.
Çevresini böylelerle doldurdu.
Trump, “Tanrı beni Amerika’yı tekrar büyük yapmak için kurtardı” diyen bir adamdır. (20 Ocak 2025)
Hiç yanlış yapar mı?!
Onu eleştirenler mi?.. Trump muhaliflerine “bunlar vatansevmezler” diyen adamdır! (21 Temmuz 2019)
Robert Reich “Amerika’nın dış siyasetini Trump’ın megalomanisi yönetiyor” diye yazmıştı. (Foreign Policy, 11 Ağustos 2018)
Dış politikayı da ekonomiyi de…
‘MEGA’ YANLIŞLAR
Trump’ın Amerikan iktisadına gümrük duvarları örmesinin ziyanlarını anlatacak değilim. İktisatçılar gereğince yazıyorlar. Tarih gösteriyor ki, korumacılık kısa vadede çıkar getirse de uzun vadede verimsizlik ve kalitesizlik yüzünden çok ziyanlıdır.
Trump’un megalomanik gümrük siyasetinin sarsıntıları başladı bile lakin kendisi “Amerika günde 2 milyar dolar kazanıyor!” diye propaganda yapıyor!
Gümrükleri toptan düşürmek yahut yükseltmek değil, dünya iktisadıyla entegrasyonu geliştirecek halde kesimler bazında düzenlemek işin doğrusudur.
Sovyet iktisadının çöküş sebeplerinden biri “kapitalizme karşı” gümrük duvarlarıyla korunmuş olmasıydı.
Bugün kapitalist Amerika’nın başında globalleşme aykırısı bir popülist otokrat var. Komünist Çin globalleşmeyi savunuyor!
Küreselleşme emperyalizm mi, değil mi? Çağımızı kavramak için eski ezberleri gözden geçirmenin zamanı…
Ama şu kesin gözüküyor. Megaloman Trump’ın ‘mega’ yanılgılarında, insanlık “kurtarıcılar”ın tahlil olmadığını, tekrar kurallara ve kurumlara dönmek gerektiğini anlayacak.
