Sadık Çelik yazdı: Meydanlar neden doldu

Ekrem İmamoğlu tutuklandı ve ülke dört bir yandan ayaklandı. Gençler, öğrenciler, vatandaşlar; sokaklar dolusu yürüyüş, şov, itiraz, boykotlar, isyan.
İmamoğlu için mi, hak, hukuk, adalet için mi… Tahminen de sırf “Biz buradayız,” demek için…
İktidarın gölgesindeki devletin tüm kolları firesiz bir orkestra üzere çalarken… Böylesine tek maestrolu katı bir düzen içinde, muhalefet partisi, muhalif belediyeler akılsızca ve izansızca riskler alabilir mi… Dijital çağda ve dijital araçların tümünün, “mutlak erk” tarafından kendi kararını devam ettirmek için rahat, kolay ve canının istediği üzere kullanılabilirliği ortadayken… Alıp verilen her nefesin kayıt altında olduğunu unutabilir mi muhalefet partisi yöneticileri… Sistem bu kadar açıkken, fırsatçılığa kapılmak, bu kadarına yürek etmek.. sahiden mümkün olabilir mi… Üstüne bir de birbirini ele vermek…
Kıbrıs’ta imtihansız girilen iki yıllık bir okuldan ülkenin en esaslı üniversitesine transfere dayanan (ki Galatasaray Üniversitesi üzere esaslı bir bilim yuvasına bile bu yolla profesör olunabilen arızalı bir sistemin sonucudur bu… Kimileri gaz yağı lambalarında ter dökerken, dirsek çürütürken, bir yanda FETÖ’nün çaldığı sorularla en yeterli üniversitelere girenler, öbür yanda da bu türlü yan yollardan kapak atanlar… Karşılaştırmak yanlışsız değildir tahminen ikisini lakin biraz da benzemiyor mu gerçekten…) ve nihayet iptal edilen diploma; yolsuzluk, usulsüzlük tezleri; ortaya dökülmeye başlayan para alışverişiyle ilgili ses kayıtları… Bir de Erdoğan’a bakılırsa “turpun büyüğü de şimdi heybedeyken…”
Yapılan tüm bu suçlamalar ve ziyadesiyle ilgili iktidarın ve aparatlarının %30 haklı olduğunu kabul edelim, geri kalan %70 de İmamoğlu ve muhalefet haklı olsun. Ne yapmalıyız bu durumda? Takınılması gereken hakikat hal nedir? Ülkenin geleceğine dair problemleri çözümlemede düşülen çıkmaz yol… Pekala daha hakikat, üçüncü bir seçeneğimiz neden yok? Neden daima kırk katır mı kırk satır mı kıskacında sıkışıp kalıyor bu ülke? İmamoğlu mu, Erdoğan mı? Son yaşananlarla birlikte bu iki kutup ortasında sıkıştırıldık adeta.
Halbuki CHP gibi köklü bir parti, Atatürk’ün partisi, tarihinden ve misyonundan aldığı güçle çok daha fazlasını sunabilir: Yeni bir yol, yeni bir vizyon…
Bu ülke, yirmi küsür yıldır berbat idare siyasetleri, türlü çeşit adaletsizlikler, hukuksuzluklar ve artık de diploma sahtecilikleri, yolsuzluklar, usulsüzlüklerle anılıyor. Akıllı, zekalı, donanımlı, bilge beşerler bu ülkeden kaçıyor yahut sesleri bastırılıyor. Geriye kalanlarla da ülke duçar, perişan oluyor…
Bütün bunların bedeline gelince… Onu elbette her vakit olduğu üzere halk ödüyor.
MEYDANLAR NEDEN DOLDU
Türkiye’deki demokrasinin içine düştüğü buhran, siyasi arenada bir rejim uğraşına dönüşmüştür. Batılı demokrasilerde siyaset, hizmet ve idare vaatleriyle şekillenirken; ülkemizde adeta bir güç oyununa, rejim değişikliğine yönelik bir gayrete evrilmiştir. Halkın güzelliğini hedeflemekten çok, idare biçimlerini dönüştürme uğraşı üzere görünmektedir.
Batı’da siyaset, “polis”ten gelir; yani kentte olup bitenleri konuşmak, birlikte yönetmek demektir. Müzakere, diyalog ve ortak akıl siyasal sürecin temelidir. Fakat bizim üzere ülkelerde siyaset, birden fazla vakit bir “seyislik sanatı”na dönüşür. Toplum güçlüdür, dirençlidir; fakat onu itaatkâr hale getirmek için yönetenler bazen cezaya, bazen mükafata başvurur. Yani siyaset, bir atı terbiye eder üzere toplumu kendi güdümüne sokma sanatına dönüşür.
Bu yüzden de ülkemizde siyasi iktidarların yargıyı bir silah üzere kullanma teşebbüsleri, hukukun kutsiyetini zedelemekte; direkt adaletsizliklere ve kanunsuzluklara yol açmaktadır.
Çok büyük hukuksuzluklar gördük bu topraklarda. Mahkeme salonları, adaletin değil, gücün dekoru oldu birçok vakit. Coğrafyamızdaki iktidar hırsı, yalnızca yönetme dileğinden değil; ülkenin tüm kaynaklarını sahiplenme, mutlak otoriteyle her şeyi denetleme isteğinden besleniyor. Kelam konusu dileğin arkasında ise neredeyse ilahi bir heves var; ilahın yeryüzündeki temsilcisi üzere davranma isteği. İktidar burada yalnızca bir makam değil, bir varoluş biçimi.
Oysa demokratik ülkelerde öbür bir şey oluyor. Bir kusur yapıldığında iktidar makamında olanlar, gerek cumhurbaşkanı, gerek bakanlar ve milletvekilleri, gerekse mahallî yöneticiler çekiliyor, özür diliyor, istifa ediyor! Gitmek, silinmek üzere değil. Onurlu bir orta, tahminen sonra tekrar dönüş, tahminen huzurlu bir son… Ya bizde? Burada iktidar kaybedilmez, burada iktidar uğruna her şey mübahtır… Bu ihtiras, bu hengame, bu doymak bilmeyen şiddet… Nedir bu? Nedir bu kör hırsın kökeni?
İşte bu yüzden, yalnızca adalet değil, siyaset de yoruldu bu ülkede. Artık herkes sahnede; mağdur rolünde olan da, zalim kostümü giyen de…
İmamoğlu’nun bir şafak operasyonuyla, şok edici bir biçimde göz altına alınışı ve sonrasında tutuklanması, halihazırda mevcut duurmdaki onunla ilgili bu mağduriyet algısını daha da pekiştirdi. Böylelikle beşerler sokaklara, aslında somut bir karşılığı olmadığını herkesin bildiği sembolik sandıklara koştu. İmamoğlu ile ilgili savların ne kadarı doğruymuş, ne kadarı yalanmış, kimsenin çok da umrunda değildi. Beşerler, birincisi, mağdur olduğunu düşündüklerine, ikincisi de hasret kaldıkları hak, hukuk, adalete sahip çıkmak istedi. O kalabalıkların içinde, yarım kalmış Gezi’nin hevesi, yıllardır bastırılmış öfkesi de vardı…
Aslında en mağdur, halkın şahsen kendisiydi. Ömür standartları tabanlara çekilmiş, ne ekonomik, ne tüzel, ne de toplumsal garantisi kalmış… Üstelik ona gerçek manada sahip çıkan kimse yoktu…
***
O gençler… O yürüyenler… Üniversitelerden alanlara, alanlardan meydanlara dökülen tertemiz çocuklar. Demokrasi, özgürlük, adalet diye bağırıyorlar. İnandıkları için, saf bir öfkeyle, gerçek bir isyanla. Lakin asıl acı olan şu: Bugün bu çocuklar, birçoğu Erdoğan’la doğup büyüyen jenerasyon. Gözlerini açtıklarında gördükleri şey; çarpıtılmış bir hukuk, ikili standartlı bir adalet, kirli bir sistem, liyakatsizlik. Bu sistem, onların zihinlerinde “adalet” sözünü çoktan aşındırdı… Her şeyin iftira olduğuna inanmaları, içine doğdukları bu hastalıklı sistem düşünüldüğünde, çok doğal.
Ancak insan düşünmeden edemiyor. Bu gençler “Biz kimi savunduk?” diye soracaklar tahminen bir gün. Bu sezgi, içlerini kemiren o belgisiz huzursuzluk, o denli kolay bastırılamaz. Kimse İmamoğlu’nu zihninde, kalbinde yüzde yüz aklayamıyor. “Hayır, o asla yapmaz,” yanıtını net biçimde duyamıyorsunuz. İhaleler, usulsüzlükler, kadrolaşmalar… Beylikdüzü’nden bugüne uzanan o dar çevre… Birebir takımla İstanbul’un tamamına hükmetmeye kalkmak… Adeta partiyi teslim almak… Tüm o hırs…
İmamoğlu aslında o meydanları dolduran renkli kalabalık için sembol bir isimdi aslında, gerçek. CHP, tarihî olarak İmamoğlu’ndan da büyüktür. Bugün ise birkaç kişinin şahsi ajandası, partiyi ideolojik çizgisinden uzaklaştırıyor. Toplumsal demokrat bir partide, liyakatın, şeffaflığın, eşitliğin tartışmasız olması gerekmez miydi? Nerede o “her ay bütçeler yayımlanacak” vaatleri? Nerede o ilan panolarına asılacak harcamalar?
Bugün sokakta yürüyen gençler, tahminen farkında olmadan bir sistem eleştirisi değil; bir kişilik kampanyasına dayanak veriyor. 1970’lerde üniversite öğrencileri, tam bağımsız Türkiye, demokratik üniversite, özel yüksek okulların kapatılması için yürüyordu. Bugün ise üç kuruşluk menfaat ilgileriyle örülmüş, karanlık irtibatların dehlizlerinde sürükleniyorlar.
Toplum sorgulama yetisini çoktan rafa kaldırmış üzere. Herkes kendi cephesinden bakıyor. Muhalifler, CHP’liler yolsuzluk yapmaz, (tıpkı 70’lerin sonunda Demirel’in dediği üzere; “Bana sağcılar cinayet işliyor dedirtmezsiniz…”) görüşüne sarılmak istiyor. Sol, esasen tabiatı gereği şeffaftır diye düşünülüyor. İçten içe şaibeyle sarılı olsalar da. Meğer ki gerçekler daima bir kenarda birikiyor. Ve gün geliyor, sustuğumuz her şey kulaklarımıza birer çığlık olarak doluyor.
***
CHP’nin tüm siyasi çatışmalardan, siyasetin kirli oyunlarından, isimlerden, etiketlerden, kurumlardan büyük olduğuna inanan ve buna karşın (ya da bu yüzden!) Pazar günü sandığı gidip dayanışma oyu vermeyenler tahminen de bu hali, bu sefer bir oy pusulasına sığmayacak kadar kirli bir tablonun, tutmamış bir oyunun modülü olmak istemedikleri, halkın saf ve yeterli niyetli hislerinin alet edilmesine, CHP şemsiyesi altında rastgele bir perdeleme, gölgeleme yapılmasına karşı oldukları için, şimdi yazılmamış, pak bir sayfanın tarafında oldukları için takınmışlardır…
Ne de olsa sel masraf, kumu kalır…
ADALETİ NEREDE ARAMAK GEREK
Bugün, içinde adaleti mumla aradığımız adalet sarayları var. Yargı, uzun müddettir tarafsızlığın uzağında… Sarayın gölgesinde çalışan birer bürokratik aparata dönüştü yargıçların, savcıların bir kısmı. Bu yalnızca bugünün sıkıntısı değil evet, dünden bugüne kara dumanıyla yaklaşan bir kara tren…
Ama bugünkü hâl, çürümenin kurumsallaşmış biçimi.
İmamoğlu kararına bakan herkes aynı şeyi söylüyor: “Bu bir siyasi karar.” Pekala, yargıya havale edelim desek? Kim inanır? Hangi mahkemeye? Hangi savcıya güvenebiliriz? Yargıya itimat tabanlarda, yerin de altında artık. Teker teker sınıfta kaldığımız Ergenekon’u, Balyoz’u, kumpasları hatırlıyoruz. Beğenilmeyenin, “yoluna çıkanın” kolundan tutulup içeri yollandığı bir periyodu yaşıyoruz. Hesap vermeyen ama daima hesap soran yöneticiler, kayyumlar, ihaleler, lüks içinde gözü dönen siyasiler…
Bugün adalet ismine konuşanlara kimse inanmıyor. Tezler, suçlamalar gerçek olsa bile inanmıyor. Zira mahkeme duvarlarının gerisinde hakikat değil, hesap döndüğünü hissediyorlar.
Hukuk yeri kaydı, vicdanlar bin kesim.
Cumhuriyet’in namuslu savcıları, tarafsız yargıçları dün de vardı, bugün de var. Fakat sistemin gürültüsü onların sesini bastırıyor. Evvelden bu beşerler Cumhuriyet’in hâkimi, savcısıydı; artık ise adeta birer memur üzere konumlandırılıyorlar. Hâkimlik bir vicdan mesleğiyken, bugün talimatla hareket eden birer bürokrata dönüşüyorlar. Bu sistemde ne adalet kaldı, ne hukuk.
Bugün bir de AKP’li belediyelere kayyum atansa mesela? Kayyum da yetmez oralara. Yolsuzluklar, ihale oyunları, adam kayırmalar, kirli münasebetler ve akçeli işler, halkın cebinden yürütülen servetler, bir yüzükle yola çıkıp, dünyanın en güçlü cumhurbaşkanları listesine girenler, kul hakkı yiyenler, ekonomistim deyip ülke iktisadını yerle yeksan edenler, anaysal hak gasp edenler, sokakları, caddeleri kapatanlar, canı ne istiyorsa onu yapanlar, her Allah’ın günü burası demokratik bir hukuk devletidir, deyip hukuğu aparat olarak kullananlar.
İşte bu yüzden… Adaletin mahkeme salonlarında aranması hala gerçek yol evet lakin bulunması artık her zamankinden daha güç.
Adalet, bu ülkede en çok halkın kalbinde yaralı.
İŞİN ÖZÜ
Kimse işin tam olarak farkında değil. Şu an Ekrem İmamoğlu için iddianamenin ne kadar müddette hazırlanacağı, yargılamanın ne vakit başlayacağı, ne kadar mühlet içeride kalacağı… Bunların hepsi meçhul. Belirsizlik, en az cezanın kendisi kadar ağır. Unutmayalım… Selahattin Demirtaş dokuz yıldır içeride. Lisana kolay, dokuz yıl. Bir ömürden çalınan onca gün, onca gece, vaktin akmadığı bir yerde…
İmamoğlu ise bu ülkenin en büyük kentini, İstanbul’u, üç kere üst üste kazanmış bir isim. Dünyanın sayılı kentlerinden, en büyük metropollerinden birinin seçilmiş yöneticisiydi. Oradan, bir anda demir kapılar ardına… Nereden nereye. İnsanın içi ürperiyor.
Ve aslında bu süreçte en ağır cezayı, içerideki değil, dışarıda kalanlar çekiyor. Bu ülkede ceza, yalnızca karar giyene verilmez.
En çok da eşe, anneye, babaya, evlatlara vurur.
Ama tüm bunlara karşın, sokakların günlerce dolup taşması sırf İmamoğlu için değildi. Ne de sadece CHP için. O meydanlara dökülenler, Türkiye’nin muhalefet bileşenleridir. En sağdan en sola, milliyetçiden marjinale… Sokağa çıkanlar, yalnızca bir figüre değil; iktidardan bıkmışlığa, baskıya, adaletsizliğe isyan etmiştir.
Asıl problem, yıllardır bastırılan o itiraz duygusuydu. Bir kıvılcım gerekiyordu… Artık o ateşin etrafında toplananları, yalnızca bir partinin etrafında kenetlenen sadakat olarak okumak eksik olur.
Bu ülkede bildiğiniz, tanıdığınız kaç siyasetçi, o demir parmaklıkların gerisine girip çıktı. Ve sonra o demir soğukluğundan önder olarak doğdu. Bugün de insan ister istemez soruyor: İmamoğlu Silivri’ye mi girdi hakikaten, yoksa Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na çıkan son viraja mı?
Bu öfke, bu kalabalık, bu sahiplenme duygusu… hepsi bir yana, CHP bir karar vermeli artık. Kendi içindeki belediye liderlerini, meclis üyelerini, bürokratlarını sorgulamalı(ydı). Akçeli işlere bulaşanları, şaibeli isimleri yargıya kendi eliyle teslim etmeli(ydi). Sahiplenmek değil, ayıklamak gerek(liydi). Zira bu tıp akçeli bağlantılar, bir partinin kimyasını bozar ve yalnızca sicilini değil, geleceğini de gölgede bırakır, yarınını zehirler.
Ayrıca siyasetin finansmanı, artık Amerika’daki ya da Avrupa’daki örneklerde olduğu üzere şeffaf ve denetlenebilir hale gelmeli. Sayıştay başta olmak üzere, devletin yetkili organları bu alanda yalnızca izleyici değil, yerinde ve proaktif denetçi olmalı.
CHP üzere bir partinin, bu tıp şaibeli tartışmaların gölgesine düşmesi, yalnızca üzücü değil, kabul edilemez. Bu, esaslı bir geleneğe ihanettir. O geleneği yine ayağa kaldırmak ise herşeyden evvel kendi içini temizlemekle mümkün olabilir.
Eğer ortada nitekim siyasi bir karar varsa, o vakit da kurumsal olarak ardında durulmalı. Ancak peşin kararla, otomatik refleksle değil. Her dava için birebir ezberi tekrarlayarak değil. Bir siyasetçinin halkta karşılığı olması, onu saf yapmaz. Hırsızlığı, rüşveti, akçeli işleri sandık temizleyemez.
Sosyal medyada idam sehpaları kurarak, TV ekranlarında cellatlık oynayarak da olmaz… Ülkedeki adaletin çürümesini hızlandıran her şeye karşı durmalıyız.
Keşke adaletin gözü nitekim kör olsaydı da, geri kalan herkesin gözü böylelikle açılabilseydi…
Bülent Ecevit’i hatırlayalım. İsmet İnönü’ye karşı, CHP kurultayında mavi gömleğiyle, sıvadığı kollarıyla “kara oğlan” oldu. Halk ona güvendi. Hakkında en küçük bir yolsuzluk, şaibe, söylenti dahi yoktu. Pekala ya çıksaydı? Ecevit, tekrar o efsane olur muydu? Sanmıyorum.
İşte bu yüzden
Gerçek liderlik, sırf sandıkta değil, ahlakta da sınanır.
BEDEL KİMİN OMZUNDA
İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının akabinde piyasalar sarsıldı. 50 milyar dolara yakın döviz rezervi bozdurulduğu söyleniyor. Merkez Bankası elindeki son barutları yakıyor. Gecelik faizler yükselmiş. Ekonomik göstergeler bozulmaya başlamış. Diyorlar ki İmamoğlu bedel ödetiyor… Bu tabloyu yalnızca İmamoğlu’na fatura etmek, fazla kolaycılık olur. Bedeli ödeten o değil. Bedel ödeten, hukuk sistemini siyasi gayelere kurban eden sistemdir.
Yargının kararları, artık vicdani değil, iklimsel. Siyasal rüzgâra nazaran istikamet değiştiriyor mahkemeler. Savcıların kalemi, yargıçların vicdanı artık birer barometre. Havanın nasıl eseceğini saray belirliyor. Bugün bu türlü, yarın öteki türlü.
Sokaklar bu yüzden dolup taşıyor. Ruhsal yük ağır. Toplumsal tansiyon yüksek. Günlük hayat, siyasetin yedeği olmuş durumda. Beşerler sabah işe gidemiyor, akşam konuta dönemiyor. Kapanan yollar, kilitlenen kentler, aksayan sistem… Zati kırık dökük bir hayatı sürdürmeye çalışan halkın üzerine bir yük daha. Filler tepişiyor, karıncalar eziliyor yeniden. Yönetenlerin kibrini, yöneltilenlerin omzu taşıyor.
İmamoğlu iktisada bedel ödetti, deniyor. Meğer gerçek fail diğeri. Memleketler arası sermaye pusuda bekliyor. Londra’daki banker, Körfez’deki fon, New York’taki yatırımcı… Kurt, bulanık havayı sever. Senin iç hukuk sistemin karanlıksa, oraya girip en çok da dışardaki kurtlar saldırır. Şayet yargın dürüstse, tarafsızsa, kimse ülkenin yazgısıyla oynamaya yürek edemez.
Bugün herkes birbirine oran biçiyor: yüzde 40 haklı, yüzde 60 haksız diyenler… aykırısı görüşte olanlar… Lakin iktisat oranla değil, inançla çalışır. Piyasalar netlik ister. Senin sistemin akredite bir sistemse, dünyaya açıksan, dış tesirlere karşı kırılgan olacağını da bileceksin. O vakit hukukunu, kurumlarını sağlam tutacaksın. Zira finans hukuksuzluğa yatırım yapmaz.
Siyasetin lisanı de perişan. Bahçeli’nin partisi CHP ile bayramlaşmayacakmış. DEM Parti ile bayramlaşacak lakin ülkenin ana muhalefet partisiyle tokalaşmayacaksın… Bu ülkenin kurucu partisinden elini çekeceksin. Bu nasıl bir siyasi kültürdür? Kargalar bile bu türlü bir ortamda inançta hissetmez kendini. Yatırımcı mı hissedecek?
Bu hengameler, bu tansiyonlar artık ülkeyi kemiriyor. İktidar da, muhalefet de bunu görüyor lakin kimse elini taşın altına koymuyor. Zira herkes kendi matruşkasını koruyor. Açtıkça içinden daima tıpkı yüz çıkıyor. Tıpkı kibir, birebir hesap, birebir boş vaatler.
Halbuki bu ülke siyasetçilerin savaş alanı değil, bu ülke, 85 milyonun konutu, memleketi. Unutulmamalı ki bu topraklar, siyasetçilerden çok daha büyüktür. Sandıklar gelir geçer, iktidarlar yıkılır kurulur… Lakin memleket kalır ve o memleketin hakkını, hiç kimse kendi hırsına rehin edemez.
***
Sokağın sesi birkaç gün yükseldikten sonra Salı akşamı kapanışın yapılacağı ilan edildi. Tepede perdeler indirildi. Bu noktada çabucak kulislerde konuşulan pazarlık argümanları öne çıktı. “Ver başkanı, al koltuğu” pazarlığı mı yapılmıştı? Fısıltılar var. Gerçek mi, bilinmez… Lakin herkes, bu defterin o denli kolay kapanmayacağını biliyor.
İmamoğlu, CHP içinde alanı ziyadesiyle daraltmıştı. Eleştirilemeyen, tartışılamayan bir figüre dönüşmüştü. Medya üzerindeki tesiri, belediye içindeki akçeli alakalar, etrafındaki huzursuzluk… Hepsi birikti. En büyük tahribatı ise örgüt yapısında yaşandı. CHP’nin takımlarını, örgütünü adeta bir işçi haline getirdi. İtaat bekleyen, ast-üst ilgisiyle hareket eden bir yapı oluştu. Buna karşı çıkanlar oldu, itiraz edenler de… Lakin o itirazların sesi, vakitle kısılmaya başlandı… Hasebiyle bu dava süreci, sırf siyasal bir uğraş değil; partinin iç istikrarları açısından da bir kırılma anı olabilir.
Belki de bu suskunluk, bu erken kapanış hali, yalnızca dışarıya değil, içeridekilere de bir sinyaldir. Tahminen de Saraçhane’nin, İmamoğlu’nun, Özgür Özel’in sustuğu yerde, CHP’de yeni bir ses yükselecektir…
CHP’DE KARTLAR TEKRAR DAĞITILIYOR
Özgür Özel 6 Nisan için harikulâde kurultay kararını açıkladı ve tıpkı anda genel başkanlığa aday olduğunu da belirtti. Bu karar, aslında bir savunma refleksiydi. Zira Kasım’daki kurultayın hukuken iptal edilme ihtimali masada. Şayet iptal edilirse CHP’ye kayyum atanacak. Kayyum atandığında ise 45 gün içinde tekrar seçime gitme mecburiliği doğacak. Bu noktada, Kemal Kılıçdaroğlu’nun direkt yine genel başkanlığa dönmesi ya da kendi belirlediği bir ismi parti idaresine taşıması güçlü bir ihtimal olarak öne çıkıyor. Muhtemel kayyumdan evvel seçime gitmek için Özel, süreci kendi eliyle hızlandırdı. Yani aslında bu kurultay kararı bir irade beyanı değil, bir ön alma stratejisiydi.
Bu sırada İstanbul belediye meclis üyeleri İmmaoğlu yerine Nuri Aslan’ı belediye başkanvekili olarak belirledi.
Peki bu karmaşada kim kime güveniyor? Kimin elinde ne var? Masa kuruldu, kartlar saçıldı. Siyaset mühendisleri çalışıyor. Ve poker masasındaki en bedelli fiş, tekrar Ekrem İmamoğlu.
Ama bir şey oldu…
İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı olma planı, Saraçhane’den Silivri’ye sapınca tuhaf bir hal aldı. O denli ya da bu türlü varılan sonuca bakarsak; bugün Özgür Özel, İmamoğlu’nun gölgesinden çıkmış durumda. Hafife alındı, fakat artık geminin kaptanı o. Parti içindeki otorite kayması tamamlandı. Gözler Özgür Özel’in üzerinde. Lakin gemi nereye gidiyor, orası meçhul. İmamoğlu’nu liderleştirenler, “Cumhurbaşkanı adaylığı zırhını giydirirsek Erdoğan dokunamaz,” dediler, lakin dokundu. Hem de ateşi direkt kalbe yedi. Ne yazık ki bu puslu görüntüyü hazırlayan, CHP’nin kendisiydi…
İmamoğlu aylar evvel Trabzon’da beni içeri alacaklar, demişti. Kimse kriz senaryosu yazmadı mı? İstifa edip yerine vekil atansaydı, bu kadar büyümeden yönetilemez miydi? Hayır. Onu dokunulmaz bir figür üzere parlatmak istediler. Ancak dokunuldu işte. Hem de sertçe.
Özgür Özel, yumuşama/normalleşme siyasetleriyle girdiği yolda iktidarı CHP’nin gırtlağına bindirdi. CHP, cumhurbaşkanı adayını koruyamadı ve iktidarın avına dönüştürdü, olağanlaşma siyasetlerine kurban verdi. Toz duman dağıldıktan, aklı selim çağrıldıktan sonra beşerler durup düşünmeyecek mi, tüm bunların hesabı sorulmayacak mı CHP’nin yönetici takımlarından? Nerede normalleşmeler, yumuşamalar, nerede inançlı limanlar? İmamoğlu bu noktaya kim ve kimler vasıtasıyla taşındı?
Şimdi İmamoğlu o mağduriyet dalgasının itici gücüyle cumhurbaşkanı olacağına inanıyor. Lakin tarih diyalektiktir bir yandan da. Beşerler bir defa yıkandıkları suda ikinci sefer yıkanmak istemeyebilir.
SENARYO ÜSTÜNE SENARYO
Bugün Mansur Yavaş’ın adaylığı zayıf ihtimal… Hiçbir vakit tam manasıyla CHP’li olmadı zati. Ankara’da kendi dar milliyetçi takımlarıyla çevriliydi, sessiz kaldı, gölgedeydi. Bugünkü en muhtemel senaryoya nazaran CHP’nin muhtemel cumhurbaşkanı adayı Özgür Özel’dir. Özel hafife alındı, İmamoğlu’nun yanındaki figür olarak görüldü lakin belirli ki ondan fazlasıydı…
Yasalara nazaran parlamentonun yüzde 5’i, yani 30 milletvekili eksildiğinde, orta seçim kaçınılmaz hale geliyor. Şu an 17 milletvekili çeşitli sebeplerle eksik. CHP’nin 13 vekili daha istifa ettirmesiyle bu eşik aşılabilir. Böylelikle anayasal zorunlulukla erken seçim kapısı açılır.
Peki neden? İmamoğlu için dokunulmazlık planı. Milletvekili yapılırsa, yargı süreci askıya alınacak. Ve bu senaryoya nazaran, seçilebileceği inançlı bir vilayetten, örneğin Tunceli’den aday gösterilecek.
Başka bir formül daha var. Bir ilin, diyelim tekrar Tunceli’nin, tek milletvekili istifa ettirilirse, o vilayette 3 ay içinde yine seçim yapılması gerekiyor. Bu durumda 17 milletvekili arayışına da gerek kalmıyor.
Bir başka güçlü mümkünlük da doğal İmamoğlu’nun kurultayda genel lider adayı olarak gösterilmesi…
Yani senaryolar çok, masa kalabalık. Her seçenek, bir öbür siyasi mühendislik örneği. Fakat unutulmaması gereken bir şey var:
Planlar yapılır, hesaplar kurulur, lakin sokak da, sandık da hesap bilmez…
Bu ortada Özgür Özel, bayram arefesinde, Cumartesi günü Maltepe’de büyük bir İmamoğlu mitingi yapılacağını duyurdu. Lakin burada asıl sorulması gereken soru şu: Pekala ya sonra ne olacak? Tamam, miting yapılır. Kalabalıklar toplanır. Daha evvel de buna emsal mitingler tekraren yapıldı. Pankartlar açıldı, sloganlar atıldı. Lakin sonuç? Geldiğimiz nokta ortada. Ne siyasal tablo değişti, ne parti içi yapı güçlendi.
CHP artık yalnızca reaksiyon vermemeli, yeni bir yol inşa etmeli. Sokağa çıkmak kolay; sıkıntı olan, oradan sonra ne yapılacağını bilmektir. Parti bu kadar bölünmüş olmamalı örneğin. Halkla kurulan bağlar güçlenmeli. Örgütle taban ortasında sağlam köprüler kurulmalı. Ve en önemlisi, parti içindeki modüllü yapılar bir ortada tutulmalı. Zira iktidara yürüyen bir hareket, evvel kendi içinde bütün olmalı. Yoksa meydanlar ne kadar dolarsa dolsun, sonuç daima tıpkı yere çıkar: Hayal kırıklığı.
Kılıçdaroğlu’nun İmamoğlu’nu cezaevinde ziyaret etmesini ise siyasi değil, insani ve demokratik bir refleks olarak görmek gerekir. Sonuçta İmamoğlu’nun İmamoğlu olmasının mimarı olan ve lakin birebir grup tarafından kenara itilmiş, yok sayılmış, vakit zaman saygısızlığa uğramış bir figürdür Kılıçdaroğlu. Buna karşın, o demir kapının gerisine bir ziyaret bırakması, onun müsamahasının, insanlığının göstergesi olarak kıymetlendirilebilir.
AKP DE ZORDA
Bugün yalnızca muhalefet değil, iktidar da sıkışmış durumda. AKP’nin işi de kolay değil. Zira halk, mahkemelerin adil kararlar verdiğine inanmıyor artık. İktidar, yargının tarafsızlığına toplumu ikna edemiyor. Bir ülkede adaletin prestiji çökerse, hiçbir iktidar sağlam duramaz.
İmamoğlu’nun cezaevine gönderilme süreci, muhalefeti yıllardır olmadığı kadar birleştirdi. Farklı uçlar tıpkı pankartı taşır oldu. İktidarın en çok korktuğu şeydir: Sessiz bir öfkenin organize olması.
İmamoğlu sıkıntısı, muhalefete şimdilik yeni bir güç verdi. Lakin üç yıl, bu şartlarda ayakta kalmak için çok uzun bir vakit. Örgütü canlı tutmak sıkıntı, kitleyi heyecanlı tutmak daha da sıkıntı. O nedenle CHP şimdi erken seçimi zorlayacaktır…
Yine de unutmamak gerekir: Bu ülkede matematiğin doğruları, siyasetin doğrularıyla örtüşmez ve bazen halkın sezgisi, partilerin stratejisinden daha büyüktür.
Şimdi herkes tekrar durum alıyor. Planlar yapılıyor, masalar kuruluyor, senaryolar yazılıyor. Fakat bu sefer masanın altında yalnızca kartlar değil; sabır, öfke, umut, hayal kırıklığı da var.
Çünkü bu masa yalnızca siyaset masası değil. Bu masa, bastırılmış hislerin, susturulmuş seslerin masası.
Ve en çok susturulmak istenen sesler bazen tarihin en kararlı yankısına dönüşür…
Sadık Çelik
sadikcelik.gorus@gmail.com