Nobelli Acemoğlu bir kez daha uyardı: Habercilikte Google tehlikesi
ABD’de federal bir yargıç, geçen hafta teknoloji devi Google’ın çevrim içi reklam teknolojisi pazarında yasa dışı formda monopol kurduğuna hükmetti. Karar, şirketin reklam eserlerinin bölünmesinin önünü açtı.
Google’ın dijital reklamcılıkta monopolleşmesi ve bunun gaztecilere tesiri hakkında daha evvel de uayarılarda bulunan Prof. Dr. Daron Acemoğlu, bu gelişmeyi İngiliz Financial Times gazetesine kıymetlendirdi. Acemoğlu, “ABD Google’ın inhisarına karşı karar verdi, Avrupa da birebirini yapmalı” başlıklı bir makalesinde Silikon Vadisi’nin teknoloji devlerinin yalnızca agresif satın almalar, lobicilik ve rekabetin sistematik olarak aşınmasıyla pazarlara hakim olmakla kalmayıp kendilerini ülkenin idare düzeneğinin içine yerleştirdiklerini belirtti.
Nobel ödüllü iktisatçıya nazaran, teknoloji devlerinin bilhassa Google, Amazon ve Apple’ın piyasa üzerindeki hâkimiyeti, ABD ve Avrupa’daki anti-tröst (tekel karşıtı) uygulamaların yetersizliği sayesinde yıllar içinde artmış durumda.
YAYINCILAR GOOGLE’A HİZMET EDİYOR
Bağımsız haberciliği sürdürmek için reklama bel bağlayan yayıncıların Google’ın koşulları belirlediği ve kârdan en büyük hissesi aldığı bir pazarda rekabet etmeye başladığını belirten Acemoğlu, makalesinde şu sözlere yer verdi:
“X ve Facebook üzere toplumsal medya platformlarının kakofonisi daha derin bir sorunun belirtileridir: Bağımsız haberciliğin daima olarak içinin boşaltılması…
Bu durumun merkezinde de Google var. Google, 876 milyar dolarlık (ve giderek büyüyen) dijital reklamcılık ekosistemini denetim ederek haber kuruluşlarını gelirden yoksun bıraktı.”
ÇÖZÜM ÖNERİSİ
Önerilen tahliller ortasında, yıllık 500 milyon dolar üzerindeki dijital reklam gelirlerine yüzde 50 vergi getirilmesi yer aldı.
Acemoğlu makalesinde “Silikon Vadisi çok uzun vakittir internetin kurallarını dikte ediyor, rekabet azalırken ve eşitsizlik artarken piyasaları kendi çıkarlarına hizmet edecek biçimde şekillendiriyor. Avrupa, Google’ın reklam inhisarını kırmak üzere harekete geçerek dijital geleceğimizi monopollerin değil demokratik kurumların şekillendirmesi gerektiğini gösterebilir” dedi.
KARAR ÖNCESİNDE DE UYARDI
Acemoğlu, geçen ocak ayında kaleme aldığı yazısında da “Dijital reklamlar, web’i; Google da dijital reklamları domine ediyor” değerlendirmesinde bulundu. Dijital reklamların Google monopolünde olmasının gazetecilere olan tesirini anlatan Acemoğlu, Google’ın 2023 yılında dijital reklamlardan 237 milyar dolar kazandığını aktararak, bağımsız yayıncı ve gazetelerin gelirlerinde azalma olduğuna vurgu yaptı. Ünlü ekenomist, “Toplumların sağlam lokal haber kaynaklarına erişiminin olmadığı bölgeler olan haber çölleri, demokrasiye ve sivil vatandaşlığa bir defa daha ziyan veriyor” demişti.
Odatv.com
