New York Times daha fazla dayanamadı: Gazze’de çocuklar açlıktan eriyor… Hayatta kalanların geleceği tehlikede

Çocuklar kâfi besinden yoksun bırakıldığında süratle sıhhat meseleleri başlıyor. Vefat riski artarken, hayatta kalanlar da ömür uzunluğu sıhhat sorunlarıyla karşı karşıya kalabiliyor. Gazze’de bilhassa 5 yaş altındaki çocuklar, İsrail’in savaş boyunca yardımların girişine getirdiği kısıtlamalar nedeniyle en kırılgan küme haline geldi. Bu yaz kaydedilen yetersiz beslenme oranları savaşın başından bu yana en yüksek düzeye çıktı. Uzmanlardan oluşan bir panel, Gazze’nin en büyük kentini resmen “kıtlık” altında ilan etti.

Gazze’deki çocukların yüzde 16’sında akut yetersiz beslenme görüldü. Temmuz ayında yiyecek tüketimi savaşın başlangıcından bu yana en düşük düzeye indi. Ağustos’un birinci iki haftasında taranan 58 binden fazla çocuğun yaklaşık 6 bini ağır yetersiz beslenme olayıydı. Mayısta 11 haftalık ablukadan sonra yardımlar yine girse de ölçü yetersiz kaldı. Daha fazla yardım girmesine karşın besin kıtlığı yaygınlığını sürdürüyor ve birçok çocuk için kalıcı hasar çoktan oluşmuş durumda.

Çocuklar ağır yetersiz beslendiklerinde beden evvel yağ depolarını tüketiyor. Akabinde kaslar parçalanıyor, fizikî güç süratle azalıyor. Sonraki kademede kalp, karaciğer, bağırsaklar üzere organlar küçülüyor, bağışıklık sistemi çöküyor ve kolay enfeksiyonlar dahi ölümcül hale geliyor. En sonunda organ yetmezliği başlıyor; beden sıcaklığı denetim edilemiyor, nefes yavaşlıyor, kan basıncı düşüyor, beyin hasar görüyor.

Dünya Sıhhat Örgütü, bu çocukların güç ağır özel besinlerle beslenmesi gerektiğini belirtiyor. Fıstık bazlı mamalar, zenginleştirilmiş süt ve tatlı patates üzere eserler tavsiye ediliyor. Lakin Gazze’de bu eserler gereğince bulunmuyor. En ağır olayların hastanede tedavi edilmesi gerekiyor. Çocuklara ekseriyetle özel hazırlanmış süt, birçok vakit nazogastrik tüple veriliyor (burundan besleme). Gazze’nin kuzeyindeki El-Rantisi Çocuk Hastanesi’nde tabipler bu zenginleştirilmiş sütü bulmakta zorlanıyor. Pediatrist Şerif Matar, “Elimizden gelenin en uygununu yapıyoruz fakat ölçü da kalite de kâfi değil” diyor.

Gazze’deki sıhhat çalışanları, bu ölçekte bir krizle daha evvel hiç karşılaşmamıştı. Dünya Sıhhat Örgütü acil eğitimler düzenlerken birtakım hekimler da mevzuyla ilgili kendi imkanlarıyla bilgi edinmeye çalışıyor. Hazirandan bu yana onlarca çocuğun yetersiz beslenme nedeniyle öldüğü bildirildi, fakat kesin sayı belgisiz zira malnütrisyon birden fazla vakit öbür hastalıklarla birlikte görülüyor.

Yetersiz beslenmeden kurtulan çocuklarda bile büyüme geriliği, yumuşak kemikler, karaciğer ve böbrek sıkıntıları, zihinsel bozukluklar üzere kalıcı tesirler kalabiliyor. Uzun vadede felç, diyabet ve kalp hastalığı riskleri artıyor. Kimi çocuklar tedavi edilip taburcu edilse de aileleri kamplarda kâfi yiyecek bulamadığı için kısa müddet sonra tıpkı meselelerle geri dönüyorlar.

Çeviri