Külliye’den 3 maddelik yanıt: Neden yeni anayasa

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başdanışmanı Mehmet Uçum toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda üç hususta “neden yeni bir anayasaya gereksinim duyulduğunu” açıkladı.
Uçum’un “Yeni anayasa gündemini çarpıtma gayretleri” başlıklı paylaşımında, “Mevcut anayasa ile bireyler ve toplumun tüm kesitleri ortak tasavvurlarına uygun bir sisteme sahip mi? Devlet, millet ve ülkenin devamlılığı açısından garantiler kâfi mi?” sözleri yer aldı.
Mehmet Uçum’un paylaşımının tamamı şu biçimde:
“Terörsüz Türkiye yolunda tarihi adımlar bir bir atılıyor. Türkiye, birliği ve ortak geleceği için çok daha güçleneceği bir periyoda giriyor. Bu periyodun en değerli hukuk ıslahatının yeni anayasa olacağı artık çok daha net görülüyor. Yeni anayasanın Türkiye’nin birlik içinde yükseliş devri için çok kıymetli bir destek olacağı anlaşılıyor. Bu ortada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde Türkiye’nin ilerlemesini istemeyen ve hazmedemeyen güçlerin ve çevrelerin yeni anayasayı karalama çabaları de devam ediyor. Bu bağlamda yeni anayasa konusunda ileri sürülen gerçeğe muhalif tezleri ele almaya devam ediyoruz.
“MEVCUT ANAYASA HALA KAPSAMLI DEĞİŞİKLİKLERİ GEREKTİRMEKTEDİR”
Çarpıtmalardan birisi de “mevcut anayasanın unsurları neredeyse büsbütün değişti yeni anayasaya muhtaçlık yok” argümanıdır. 1982 Anayasasının yürürlükte 154 hususu var. Bunların 103’ünün 58’inde hiç değişiklik olmadı, 45’inde tali değişiklikler yapıldı. Yani cari anayasanın üçte ikisi ortadan geçen 43 yıla karşın darbe eseri olma özelliğini sürdürüyor. Birinci dört unsurun asılları (devamlılık prensibi dahil) korunacağından, yürütme ve yürürlük unsurları de çıkınca geride kalan 97 unsurun gözden geçirilmesi, kimilerinde temelli değişiklikler yapılması, bir kısmının güncellenmesi, bir kısmının kaldırılması temel bir gereksinimdir. Değişiklik yapılmış 51 unsurda ise elbette geliştirme ve yenileme muhtaçlığı kelam hususudur. Hal bu türlü iken “ilk dört unsur hariç 1982 Anayasasının neredeyse bütün hususları büsbütün değişti yeni anayasa amacı gereksizdir” görüşü tam bir boş ezber ve çarpıtmadır. Özetle mevcut anayasa hala daha kapsamlı değişiklikleri gerektiren bir yapıya ve içeriğe sahiptir. Bu muhtaçlık da bundan sonra bir anayasa değişikliğiyle değil fakat yeni bir anayasa ile karşılanabilir.
“BAŞKANLIK SİTEMİNİN EKSİK HUSULARININ TAMAMLANMASI”
Yine tam bir kara propaganda olarak “yapılan anayasa değişiklikleriyle anayasanın içeriği tümden yenilendi” savı ileri sürülüyor. Meğer 1982 Anayasası’nda yapılan değişikliklerin büyük kısmı revizyon değişiklikler oldu. Islahat değişiklikleri kapsamında başkanlık sistemine geçiş, anayasal şikâyet (bireysel başvuru) hakkı, sıkıyönetimin ve askeri yargının kaldırılması sayılabilir. Bunların haricinde (ilk 4 husustaki temeller tartışma ve kıymetlendirme dışı olmak kaydıyla) anayasanın tümüne yönelik kapsamlı bir reformcu değişiklik hiç olmadı. Öte yandan başkanlık sistemine ait eksik kalan konuların tamamlanması, geliştirilmesi gereken istikametlerin düzenlenmesi muhtaçlığı tartışılıyor. Yasamaya, yargı yönetimine ve yüksek yargının oluşumuna ait başkanlık sistemine de uygun olan ek değişikliklerin yapılması üzere sistemsel gereklilikler gündeme getiriliyor. Tekrar hak ve özgürlüklerin geliştirilmesi, yeni haklara anayasada yer verilmesi üzere muhtaçlıklar da tartışmasızdır. Ayrıyeten bugüne kadar yapılan 19 değişiklikle terim ve kavram uyumsuzlukları oluştu. İç yapı büsbütün bozuldu. Şu an elimizde lisanı de yapısı da çok sıkıntılı eklektik bir metin var. Başlangıçta da lisan, söz, kavram ve terim birliği açısından sıkıntılı olan 1982 Anayasası, değişikliklerden sonra güzelce problemli hale geldi. Görüldüğü üzere değişikliklerle kimi temel muhtaçlıklar karşılanmış olsa bile yeni anayasa muhtaçlığı ortadan kalkmadı ve Türkiye’ye layık bir anayasaya ulaşılamadı.
“YENİ ANAYASA TOPLUM İÇİN YAPILIR”
Bir de “mevcut anayasayla neyi yapamıyorsunuz” formunda çarpık bir görüş var. Yeni anayasa onu gündeme getirenler için yapılmaz, toplum için yapılır. Bu tip itirazları ileri sürenler için de yapılır. Münasebetiyle bu türlü bir görüş baştan sakattır.
Bu nedenle sorular şöyle sorulmalıdır:
Mevcut anayasa ile şahıslar ve toplumun tüm kesitleri ortak tasavvurlarına uygun bir sisteme sahip mi?
Devlet, millet ve ülkenin devamlılığı açısından teminatlar kâfi mi?
Bu sorulara karşılık vererek ve bu yaklaşımla halkın gündeminde yeni anayasa talebi var mı yok mu hususu ele alınmalıdır. İzleyen yazıda yeni anayasa gündemi ile halkın talepleri ortasındaki ilgiyi ele alacağız.”