Konut sektöründe rakamların dili acı: 8,5 milyon konut stokta

TÜİK bilgilerine nazaran ülkede toplam 36 milyon bağımsız konut ünitesi bulunmasına karşın, ikamet edilen konut sayısı 27,5 milyonda kaldı. Dünya Gazetesi’nin haberine nazaran yaklaşık 8,5 milyon konutun boş tutulduğu belirtiliyor.

2014–2024 yılları ortasında Türkiye nüfusu 8 milyon artarken, birebir periyotta kullanılan konut sayısında yalnızca 586 bin artış yaşandı. Buna nazaran nüfusa eklenen her 100 şahıstan 85’i kiracı pozisyonuna düştü. Ortalama hane büyüklüğü dikkate alındığında bu devirde kiracı hane sayısında 2,9 milyon artış oldu.

TÜİK’in konut satış dataları, yatırım hedefli konut alımlarının giderek arttığını gösteriyor. 2023 yılı prestijiyle konut satışlarının yaklaşık %58,1’i ipoteksiz, yani nakit ya da yatırım gayeli alım formunda gerçekleşti. Bu da konutların oturum gayesiyle değil, yatırım hedefiyle alındığına işaret ediyor. Satın alınan konutların değerli bir kısmı ise boş halde tutuluyor.

OECD’nin Konut Fiyat Endeksi bilgilerine nazaran, Türkiye’de kira fiyatları son 10 yılda 13,5 kat artarak rekor düzeylere ulaştı. 2015’te ortalama 100 metrekarelik bir konutun yıllık kirası 1.452 Euro iken, bu sayı 2025’te 19.632 Euro’ya yükseldi.

Ekonomik kriz, yüksek faizler ve artan maliyetler nedeniyle hem konut sahibi olmak hem de kiralık mesken bulmak zorlaştı. Konutların yatırım aracı olarak kullanılması ve boş tutulması, gereksinim sahiplerinin konuta erişimini daha da güçleştiriyor. Uzmanlar, boş konutlara yüksek vergi üzere tedbirler getirilmesinin barınma krizine tahlil olabileceğini savunuyor.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, konut sahibi olamayan vatandaşlar için yeni bir uygulama başlatıyor. TOKİ ve Emlak Konut GYO iş birliğiyle “Gayrimenkul Sertifikası” sistemi hayata geçirilecek. Bu sayede dar gelirli yurttaşların kesim modül konut alımı yapması hedefleniyor.