İsrail basını duyurdu: ABD’nin 21 maddelik Gazze planı

İsrail merkezli The Times of Israel gazetesi, Steve Witkoff’un teklifi olduğu sav edilen 21 unsurluk planı haberleştirdi.

Haberde, teklifin maksadının “Gazze’de savaşı sona erdirmek ve Filistin Devleti’ne giden yolu açmak” olduğu belirtildi.

ABD’nin teklifi, bu hafta başında Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu sırasında Arap ve Müslüman başkanlarla yapılan görüşmede sunduğu bilgisine yer verilen haberde, teklifin, İsrail akınlarının durması ve tüm İsrailli esirlerin 48 saat içinde hür bırakılmasını, ABD’nin Filistin-İsrail diyalogunun kurulmasını sağlamasını, Filistinlilerin Gazze Şeridi’nde kalmasının teşvik edilmesini ve Hamas’ın yeni idarede yer almamasını içerdiği kaydedildi.

Öneride bilhassa yardım girişi konusundaki hususun meçhullüğü, Filistin İdaresi’nden bir ateşkes teklifinde birinci defa bahsedilmesi ve Hamas kabul etmese dahi kısmen uygulanacağına işaret edilmesi dikkati çekti.

NELER VAR

Haberde, şimdi Hamas’a sunulmadığı belirtilen teklifte yer alan 21 husus şu halde sıralandı:

“1. Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikalleşmenin ortadan kaldırıldığı, terörden arındırılmış bir bölge olacaktır.

2. Gazze, (Filistinli) halkın faydasına tekrar geliştirilecektir.

3. İsrail ve Hamas bu öneriyi kabul ederse, savaş derhal sona erecek, İsrail ordusu tüm hücumlarını durduracak ve Gazze Şeridi’nden kademeli olarak çekilecektir.

4. İsrail’in muahedeyi kamuoyu önünde kabul etmesinden sonraki 48 saat içinde, sağ ve meyyit tüm İsrailli esirler iade edilecek.

5. Esirler iade edildikten sonra İsrail, ömür uzunluğu mahpus cezasına çarptırılmış birkaç yüz Filistinli esiri ve savaşın başlangıcından bu yana esir alınan binden fazla Gazze sakinini hür bırakacak, birkaç yüz Filistinlinin naaşını teslim edecek.

6. Esirler iade edildikten sonra barış içinde bir ortada yaşamayı taahhüt eden Hamas üyeleri affedilecek, Gazze Şeridi’nden ayrılmak isteyen üyelere ise kendilerini kabul eden ülkelere gitmek için inançlı geçiş hakkı tanınacaktır.

7. Muahedeye varıldığında, Gazze Şeridi’ne Ocak 2025’teki muahedede belirlenen ölçüden daha az olmamak kaydıyla insani yardım girişi başlayacaktır. Bu kapsamda günde 600 kamyon yardım, kritik altyapının yenilenmesi ve molozların kaldırılması için gerekli ekipmanların girişine müsaade verilecektir.

8. Yardımlar, her iki tarafın da (Hamas ve İsrail) müdahalesi olmaksızın, Birleşmiş Milletler (BM), Kızılay ve bağımsız öbür memleketler arası kuruluşlar tarafından dağıtılacaktır.

9. Gazze, halka günlük hizmetleri sağlamakla sorumlu olacak Filistinli teknokratlardan oluşan süreksiz bir geçiş hükümeti tarafından yönetilecektir. Hükümet, ABD’nin Arap ve Avrupalı ortaklarıyla istişare ederek kurduğu yeni bir milletlerarası kuruluş tarafından denetlenecektir. Filistin İdaresi ıslahat programını tamamlayana kadar Gazze’nin tekrar inşası için bir finansman çerçevesi oluşturacaktır.

10. Çağdaş Orta Doğu kentlerinin inşasında tecrübeli uzmanların bir ortaya getirilmesi, yatırımları çekmek ve istihdam oluşturmak maksadıyla Gazze’nin tekrar inşası için bir ekonomik plan oluşturulacaktır.

11. İştirakçi ülkeler tarafından müzakere edilmiş indirimli gümrük tarifeleri ve erişim oranları ile bir ekonomik bölge kurulacaktır.

12. Kimse Gazze’yi terk etmeye zorlanmayacak, terk etmeyi seçenlerin ise geri dönmesine müsaade verilecek. Ayrıyeten Gazze sakinleri kalmaya teşvik edilecek ve orada daha yeterli bir gelecek inşa etme fırsatı sunulacak.

13. Hamas, Gazze’nin idaresinde hiçbir rol oynamayacak. Tüneller dahil olmak üzere akın gayeli askeri altyapının yıkılması ve inşasının durdurulması konusunda taahhüt verilecek. Gazze’nin yeni önderleri, komşularıyla barış içinde bir ortada yaşamayı taahhüt edecek.

14. Hamas ve başka Gazze kümelerinin yükümlülüklerini yerine getirmesini ve Gazze’nin İsrail’e yahut kendi halkına tehdit oluşturmamasını sağlamak için bölgesel ortaklar tarafından bir güvenlik garantisi verilecektir.

15. ABD, Arap ülkeleri ve öbür milletlerarası ortaklarla Gazze Şeridi’ndeki güvenliği denetlemek üzere derhal konuşlandırılacak süreksiz bir milletlerarası istikrar gücü oluşturmak için çalışacaktır. Bu güç, uzun vadeli bir iç güvenlik organı olarak vazife yapacak bir Filistin polis gücü oluşturacak ve eğitecektir.

16. İsrail, Gazze’yi işgal yahut ilhak etmeyecek, İsrail ordusu, bölgede değişen güvenlik güçleri istikrarı sağlandıkça şu anda işgal ettiği toprakları kademeli olarak devredecektir.

17. Hamas bu öneriyi geciktirir yahut reddederse, üstteki noktalar terörden arındırılmış bölgelerde uygulanacak ve İsrail ordusu bu bölgeleri kademeli olarak memleketler arası istikrar gücüne devredecektir.

18. İsrail, Katar’da gelecekte hücum düzenlememeyi kabul eder. ABD ve milletlerarası toplum, Doha’nın Gazze’de değerli arabuluculuk rolünü kabul eder.

19. Nüfusu radikalleşmeden uzaklaştırmak için bir süreç oluşturulacaktır. Bu süreç, İsrail ve Gazze’deki zihniyet ve anlatıları değiştirmek hedefiyle dinlerarası diyalogu da içerecektir.

20. Gazze’nin yine inşası ilerledikçe ve Filistin İdaresi ıslahat programı uygulandıkça Filistin halkının dileği olarak kabul edilen Filistin Devleti’nin kurulması için muteber bir yolun şartları oluşabilir.

21. ABD, barış içinde bir ortada yaşama için siyasi bir ufuk üzerinde anlaşmak üzere İsrail ve Filistinliler ortasında bir diyalog kuracaktır.”