Hollywood’un klişe intikam hikayeleri
Aydınlık Gazetesi muharriri Tunca Arslan, bugünkü “IQ’su düşük CIA propagandası: ‘Amatör” başlıklı köşe yazısında Rami Malek’in başrolünde olduğu “Amatör” sinemasını kaleme aldı. Senaryo ve olay örgüsü açısından zayıf kaldığını vurgulayan Tunca Arslan, İstanbul’da geçen sinemanın konusunun Hollywood bölümünde sıkça kurgulandığını kaydederek ” “Bu haliyle, tipik bir CIA propagandası olmanın ötesine geçemeyen, IQ’su düşük bir film” dedi. Arslan, şunları yazdı;
“ABD’nin silah sanayisinden sonra en çok önemseyip kolladığı sanayi olan Hollywood’un sistemi ve kirli kurumlarını aklayıp paklayıp paka çıkarmak için elinden geleni yaptığı bilinir ve birinci sırayı orduyla birlikte CIA alır. Formül ve prosedür çoklukla kurumun içindeki çürük elmaların ayıklanması, onların yol açtığı kötülüklerin giderilmesi, sorumluların cezalandırılması ve işlerin kaldığı yerden devam etmesi biçiminde işler. Ortada “Akbabanın Üç Günü” (Sydney Pollack, 1975) ya da “JFK” (Oliver Stone, 1991) üzere nitelikli eleştirel üretimler çıksa da “Hollywood’un daha beyaz yıkayacağı” kuralı kararını her daim yürütür.
Charles Jarrott’ın 1981’de çektiği birebir isimli ve tıpkı bahse sahip sinemanın tekrar çevrimi olan James Hawes imzalı “Amatör” (The Amateur), bu formülü hakkıyla uygulayan, lafı döndürüp dolaştırıp sonuçta CIA’yı paka çeken bir sinema. Televizyon dizileri direktörlüğünden gelme Jarrott hakkında fazla bilgim yok; 2023’teki Anthony Hopkins ve Lena Olin’li İkinci Dünya Savaşı draması “One Life”ı seyretmedim ancak “Amatör”e bakarak bundan sonra çekeceği sineması hiç merak etmeyeceğimi söyleyebilirim.
ÇELİMSİZ CHARLIE’NİN İŞLERİ
Robert Little’ın tanınan romanından uyarlanan sinemanın ana kahramanı, yerin iki kat altındaki odasında masa başında çalışan bir CIA şifre analisti olan çelimsiz Charlie Heller. Çok sevdiği karısı iş gezisi için gittiği Londra’da bir terör saldırısı sonucu rehin alınıp öldürülünce, silahtan külahtan hiç anlamayan fakat IQ’su 170 olan kahramanımız kolları sıvıyor ve karısının vefatından sorumlu biri bayan toplam dört teröristi ortadan kaldırmak için intikam operasyonuna girişiyor. İşin peşine düşmeye pek niyetli olmayan CIA şefleri bu tek kişilik operasyonda ona takviye sağlıyor, Laurence Fishburne tarafından canlandırılan tecrübeli Albay Henderson’ı eğitmen olarak atıyorlar. Silah kullanma, bomba eğitimi vb. mevzularda eğitim alan Heller, öncelikle bayan teröristten başlayarak Paris’ten İstanbul’a, Marsilya’dan Madrid’e, Rus topraklarından Finlandiya denizine uzanan kanlı ve “amatörce” bir serüvene atılıyor. Öldürülmüş eski KGB casuslarının İstanbul’da gizlenerek yaşayan yetenekli eşleri falan da kendisine yardımcı oluyor ve işlerin görünenin ötesine uzandığı anlaşılıyor.
İSTANBUL SİLİK BİR DEKOR
Paris’te, İstanbul’da kan gövdeyi götürmesine karşın Fransız ve Türk polisi ile lokal bilinmeyen servislerin isminin bile geçmediği, Heller’ın dostlar alışverişte görsün tipinden eklenen eğitim kademesinin zerre kadar inandırıcılık taşımadığı, Rus özel harekâtçılarının İstanbul’daki kara-deniz-hava saldırısının tek sözle komik kaçtığı, senaryosu en hafif tabirle yalapşap olan bir sinema “Amatör”. Rami Malek ve Laurence Fishburne üzere iki güçlü oyuncunun senaryo kurbanı oldukları, İstanbul’un Galata Köprüsü, Galata Kulesi ve birkaç tekinsiz orta sokaktan ibaret kaldığı, Heller’ın harika olduğu söylenen zekâsının alışılmış aksiyon sahnelerinin gerisinde durduğu, zayıf bir sinema var karşımızda. CIA şeflerinin Londra’daki katillerin peşinden gitmekte isteksiz olması, her şeyi baştan muhakkak ediyor zaten!
Sinemalarımızda bugün gösterime giren “Amatör”, kaynak roman doğrultusunda, bir bayanla bile yanlışsız dürüst baş edemeyip akla ziyan öldürme sistemine girişen Charlie Heller’ı fizikî gücü ya da dövüş yetenekleriyle değil üstün zekâsıyla ön planda tutmayı başarabilse, belirli bir seyir keyfi taşıyabilirmiş. Bu haliyle, tipik bir CIA propagandası olmanın ötesine geçemeyen, İstanbul’u da silik bir dekor olmanın ötesinde kullanamayan, IQ’su düşük bir sinemadan ibaret”
