Haftanın sanat gündemi: Ferhan Şensoy ve Müjdat Gezen
Ferhan Şensoy’un tiyatro anlayışına olduğu kadar karakterine, dünya görüşüne ve müellif kimliğine odaklanan “Ferhangi Bir Yaşam” belgeselinin prömiyeri 5 Eylül Cuma akşamı saat 20.45’te Enka Açıkhava Tiyatrosu’nda yapılacak. Tiyatro konuşulduğunda akla gelen bir başka sanatçı Müjdat Gezen ise, tabire çağrılmasıyla gündeme geldi. Ayşegül Yüksel’in Cumhuriyet gazetesindeki “Ferhan ve Müjdat gündemimizde” başlıklı yazısı şu halde:
“Ferhan Şensoy’u 31 Ağustos 2021’de 70 yaşındayken yitirmiştik. Yeni yapılan “Ferhangi Bir Yaşam” belgeseli seyircisiyle buluşmayı bekliyor. Müjdat Gezen ise 82 yaşında ve bir hafta evvel hakkındaki soruşturma kapsamında tabir vermeye çağrıldı.
Birbirine pek benzemeyen ancak “komik bakış açısı”nı üretkenliklerinin odak noktası yapmış iki sanat eridir Ferhan ve Müjdat.
Her ikisi de İstanbul’a birer tiyatro kurumu armağan etmiştir. Şensoy, Beyoğlu’ndaki, tarihî kıymet taşıyan Ses Tiyatrosu’nu yıllar sonra bir defa daha kültür ömrümüze kattı. Gezen ise Kadıköy’ün Ziverbey semtindeki bir eski köşkte eşi gibisi görülmemiş bir eğitim vahası yarattı.
Bu iki sanatkarın tanınan birer oyuncu olmakla yetinmediklerini biliyoruz. Ferhan 40 dolayında oyun yazarak ve pek birçoklarını Ortaoyuncular için sahneleyip oynayarak, gerektiğinde dekor, ışık ve müziklerini de yaparak 1980’lerden bu yana Türk tiyatrosunu soluklandırdı. Müjdat da sayıca Ferhan’ınkilerle yarışmasa da sıkça oyun metinleri yazdı. Bu oyunların bir kısmını sahneye getirmek için de Müjdat Gezen Tiyatrosu’nu kurdu.
Müjdat Gezen Sanat Merkezi mezunlarının sahnede tecrübe kazanmasını sağladı.
‘SİYASAL ERK’İ UYARAN İKİ GÜLMECE USTASI
Ferhan, roman ve hikaye müellifi olarak da kıymetli bir ün kazandı. Dizelerle bezediği “Ferhanname”ler başucu kitaplarımız oldu. Müjdat daha çok deneme kıvamında yapıtlar üretti ve kitapları çok satan muharrirler ortasına girdi. Her iki sanatçı da sinemada ve televizyon skeç/dizi imallerinde parladılar. Ferhan sinema ve televizyonda kendi özgün biçemini müdafaa ismine -izin verildiği düzeyde- sonlu üretim yaptı. Müjdat ise her kalıba girerek milyonların gönlünde taht kurdu.
Kısacası, Ferhan ve Müjdat birer gülmece ustası olarak tiyatrodan sinemaya ve televizyona, edebiyata, bir kademede da gazete yazarlığına uzanan çizgide, hayran olunacak bir çalışkanlıkla durmadan ürettiler. Her ikisi de köşe müellifliği yaparak halkın nabzını ellerinde tuttular. Her ikisi de “gülmece” silahıyla toplumsal problemlerin üstüne giderek “siyasal erk”i rahatsız eden telaffuzlar oluşturdu. Müjdat Gezen 80 yaşına merdiven dayamışken sesli-görüntülü medyada da esprili söyleşilerini sürdürdü ve başı çok kaygıya girdi. Hakkında birçok kere dava açıldığını, yurtdışına çıkışı yasaklandığı için hasta olan kızını görmeye gidemediğini anımsıyoruz.
SEVGİ YÜKLÜ BELGESELLER VE BİR SORUŞTURMA
“Müjdat Gezen Bir Sevgi Belgeseli” 2021 yılında İzmir’de seyirciyle buluştu. Gökmen Ulu’nun direktörlüğünde çekilen belgesel sinema, Gezen’i sanatçı kişi özellikleri ve kendisini usta pozisyonuna yükselten nitelikleri yanında, bilinmeyen taraflarıyla de mercek altına alıyor. Belgesel, sanatkarın ailesi ve akrabalarının yanı sıra, dostlarının ve öğrencilerinin his ve niyetlerine de yer veriyor.
Ferhan için vefatının dördüncü yılında bir belgesel yapıldı. Genco Erkal’ın “Genco” belgeselinin yönetmeni Selçuk Metin’in ENKA SANAT sponsorluğunda gerçekleştirdiği “Ferhangi Bir Yaşam” başlıklı bu belgeselin imalcisi Porete Sinema, senaryo müellifi Zeynep Miraç, görüntü yönetmeni Emre Okur. ENKA SANAT’ın tanıtım yazısında söyle deniyor: “Bugüne kadar gün ışığına çıkmamış çok kıymetli bir arşivle sunulacak belgesel, Ferhan Şensoy’un tiyatro anlayışına olduğu kadar karakterine, dünya görüşüne ve müellif kimliğine odaklanıyor.” Prömiyeri 5 Eylül Cuma akşamı saat 20.45’te Enka Açıkhava Tiyatrosu’nda yapılacak olan belgeselin biletleri satışta. Müjdat da hakkında açılan bir soruşturma nedeniyle ağustos gündeminde. Gezen bir yıl evvel kendi YouTube kanalındaki “Bizim Ev” izlencesinde, bayanların tabiattaki ve toplumdaki kıymetli pozisyonu üstüne Ayşenur Arslan’la söyleşirken “espri” gayesiyle olduğunu söylediği, “Anadolu’da bir laf vardır, anan kesin anandır fakat baban tahminen babandır” kelamlarından ötürü “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” gerekçesiyle İstanbul Vilayet Emniyet Müdürlüğü’ne çağrılmış ve gidip tabir vermiş. Anadolu insanı kültürümüzü özlü sözlerle bezemiştir. Bu kelamlardan gocunacak olursak yerli dizilerde sık sık yer alan, babalık testi için DNA sürecine başvurma olaylarını da tıpkı münasebetle soruşturma kapsamına almak gerekir.
Ferhan Şensoy ve Müjdat Gezen, kültür ve sanat dünyamızın, yeteneklerini ve uğraşlarını seyircileri ve okurları için seferber etmiş iki bedelidir. Onların kıymetini bilelim… Ferhan’ı vefat yıldönümünde hürmet ve sevgiyle anıyoruz. Müjdat’a ise ulaşma talihine eriştiği yaşlılık devrinde sağlıklı, huzurlu, keyifli günler diliyoruz.”
