Gırgır karikatürlerinden dünya ikinciliğine: Kadın voleybolu nasıl başardı

Tayland’ın başşehri Bangkok’da düzenlenen 2025 FIVB Dünya Şampiyonası finalinde İtalya’ya 3-2 yenilerek dünya ikincisi olan A Ulusal Bayan Voleybol Kadrosu öteki ismiyle “Filenin Sultanları”, hiç elbet Türkiye’nin en başarılı tertiplerinin başında geliyor.

Peki Türkiye, bayan voleybolda bu düzeye nasıl ulaştı, bayan voleybolcuların başarısı hangi süreçle gerçekleşti?

Avrupa karmasına seçilen birinci Türk voleybolcu olan, voleybolu bıraktıktan sonra uzun yıllar Türkiye Voleybol Federasyonunda yönetim kurulu üyeliği ve Ulusal Kadrolar sorumluluğu misyonlarını üstlenen eski ulusal voleybolcu Selcan Çağlar, muvaffakiyetin sırrını Odatv’ye anlattı.

ÖZEL KURUMLARDAN KAMU KURUMLARINA

1980’de Eczacıbaşı ile birinci kere Avrupa ikincisi olduklarını, orada Avrupa karmasına seçilen birinci Türk voleybolcu olduğunu hatırlatan Çağlar, “Her şey Eczacıbaşı’nın açtığı bir yolla başladı. Gerisinden özel kurumlar voleybola yatırım yapmaya başladı, onları VakıfBank ve Türk Hava Yolları (THY) üzere kamu kurumları takip etti. Sonra da üç büyükler; Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray’ın teşviki… Onar yıllar içerisinde daima bir sonraki adıma taşıdı” dedi.

“45-50 YILLIK BİR SÜREÇ”

1984’te bir daha finale kaldıklarını söyleyen Çağlar, “Dolayısıyla çıta 84’te yükseldi. Doksanlı yıllarda VakıfBank ve THY’nin katılmasıyla gelişti. Sonra da Türkiye Voleybol Federasyonunun bu işe çok ehemmiyet vermesiyle voleybol okulları kuruldu. Lig çok üst düzeye geldi. Bu 45-50 yıllık bir süreç. Bu süreç gerçek yönetildi” sözlerini kullandı.

“YABANCI SONU ÖNEMLİ”

Müsabakalarda yabancı sonunun kıymetli olduğunu savunan Çağlar, “Liglere yabancı sayısı daima sonlu tutuldu. Bizde basketboldaki üzere beş yabancı oynamaz. Üç yabancıyla hudutlu tutulur. Avrupa liglerinde oynamak isteyen kadro bir tane daha alıp oyuncuyu kenarda tutabilir. Ekibin içinde azamî üç yabancı oluyor. Yabancı oyuncular da daima kaliteli yabancılardı. Yabancı sonu da evvel birdi, sonra ikiye çıktı, yıllardır üçte tutuluyor. Finale kalan voleybolcuların birçok Türkiye liginde oynadı. Onlarla birlikte oynayarak da bizim kızlarımız çok gelişti” formunda konuştu.

GIRGIR’IN CİNSİYETÇİ KARİKATÜRLERİ…

Gırgır karikatürlerindeki bakış açısına değinen Çağlar, “Türkiye’deki en kıymetli bayan hareketi bayan voleyboludur” diyerek şöyle devam etti:

“Neden? Biz voleybol oynamaya başladığımızda makûs gözle bakarlardı. Gırgır’ın o periyot voleybolla ilgili karikatürleri var. Karikatürlerde bayan voleybolcular, ‘popo ve göğüsten’ ibaret çiziliyordu. Yüzümüzü bile bilmiyorlardı lakin 80’lerde bu dönüşümü yaşayarak Avrupa ikincisi olduktan sonra yüzümüzle çizmeye başladılar. On yıl içerisinde hafifmeşrep olarak bakılırken ‘bacıları’ olduk. Seksenli yıllarda bu dönüşüm yaşandı. 50 yıl sonra geri dönüp baktığımızda bayan sportmenlerin önünü açtığımızı düşünüyorum. Aileler kız çocuklarını spora teşvik eder oldular. Bu çok değerli bir bayan hareketi. Artık her bölümden aileler kızlarını spora yönlendiriyorlar. Biz bir ulusal maçımızdan sonra 450 kız çocuğu Eczacıbaşı’na kaydolmaya geldi. Voleybol olmadı hentbola yolluyor. Karateye boksa yolluyor” dedi.

SELCAN ÇAĞLAR KİMDİR

24 Aralık 1953’te İstanbul’da doğan Selcan Çağlar, 1970–1974 yılları ortasında Galatasaray’da smaçör olarak voleybol oynadı, akabinde 1974–1985 yılları ortasında Eczacıbaşı forması giydi, bu süreçte grupta 11 yıl üst üste Türkiye şampiyonluğu yaşadı.

UZUN YILLAR FORMA GİYDİ

Milli ekibin değişmez oyuncusu ve kaptanı olarak uzun yıllar alanda yer aldı, 1980 yılında Çekoslovakya’da düzenlenen Avrupa Şampiyonlar Ligi’nde ikinci olan Eczacıbaşı ile Avrupa Karması’na seçilen birinci Türk voleybolcu unvanını elde etti. 1981 yılında Türkiye’de yılın bayan voleybolcusu seçildi; 1982 Balkan Şampiyonası’nda “En Teknik ve En Kıymetli Voleybolcu” mükafatını aldı. 1985 yılında İstanbul’da düzenlenen jübile turnuvasıyla etkin sporculuk mesleğine son verdi.

ÜÇ YIL ÜST ÜSTE ŞAMPİYONLUK

Aktif voleybol mesleği sonrası 1996–2000 yılları ortasında Türkiye Voleybol Federasyonu Yönetim Kurulu üyesi ve Ulusal Ekipler sorumlusu olarak misyon aldı, 2004–2008 yıllarında Eczacıbaşı Bayan Voleybol Takımı’nın menajerliğini yaptı ve kadronun üç yıl üst üste şampiyon olmasına katkı sağladı. Olimpiyat tecrübesi de yaşayan Çağlar, 2004 Atina Olimpiyatları meşalesi koşusunda yer aldı ve 2012 Londra Olimpiyatları’nda Ulusal Voleybol Takımı’nın genel menajeri olarak vazife yaptı.

Oğuz Ok