Enflasyon tahmini yine tutmadı: 7 yıllık rötar… Erdoğan çok kızacak
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, İstanbul’da “Enflasyon Raporu 2025-I”in bilgilendirme toplantısında yılın birinci enflasyon raporu sunumunu gerçekleştirdi. Merkez Bankası’nın 8 Kasım 2024 tarihinde açıkladığı son enflasyon raporunda, 2025 yıl sonu varsayımı yüzde 14’ten yüzde 21’e yükseltilmişti. Karahan, bugünkü açıklamasında Merkez Bankası’nın 2025 yıl sonu enflasyon kestirimini yüzde 21’den yüzde 24’e yükselttiğini aktardı.
HEDEFLER TUTMADI
İktidar, tek haneli enflasyon için 2018’de 2020 yılı sonunu işaret etti. Bu hedet gerçekleştirilemedi. Donrasında tek haneli enflasyon için 2023 yılı işaret edildi. Gaye gerçekleştirilemeyince iktisat politilalarında esaslı değişikliğe gidildi.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ikinci kalkınma planı olan ve 2024-2028 periyodunu kapsayan 12. Kalkınma Planı’na nazaran, 2028’de enflasyonun yüzde 4,7’ye indirilmesi bekleniyordu. Lakin Merkez Bankası’nın piyasa iştirakçileri ile oluşturduğu yıllık enflasyon beklentilerinde 5 yıl sonrası (2030) için beklenti yüzde 11,04 olarak gerçekleşti.
Öte yandan Mehmet Şimşek geçen haziran ayında yaptığı açıklamada, enflasyonun 2024 sonunda düşük yüzde 40 düzeyi ya da yüksek yüzde 30’lu düzeylere, 2025 yılında yüzde 10’lar düzeyine ve 2026’da tek haneli sayılara ineceğini söylemişti.
KARAHAN’IN AÇIKLAMALARI
Karahan’ın sunumunda öne çıkan sözler şöyle:
Dezenflasyon sürecimiz devam ediyor. Makro ekonomik göstergeler taleple uyumlu seyrediyor. Enflasyonun ana eğilimindeki düşüş devam ediyor.
Küresel büyümede toparlama öngörümüzü koruyoruz.
Enflasyon görünümüne bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankaları faiz indirimlerini sürdürüyor.
Türkiye’de büyümenin kompozisyonunda istikrarlı seyir devam etti. Üretim göstergeleri iktisadi faaliyette toparlanmaya işaret ediyor.
Mal talebine ait göstergeler yurt içi talebin ölçülü seyrettiğini gösteriyor. Saha müşahedeleri de iç talepteki ölçülü seyri teyit etmekte.
Çıktı açığı üçüncü çeyrekten itibaren negatif seyrediyor. Çıktı açığı önümüzdeki periyotta negatif seyrederek dezenflasyon sürecinin değerli bileşeni olmaya devam edecek.
Önümüzdeki devirde ise cari açıkta bir artış bekliyoruz. Lakin, kelam konusu artış sıkı nakdî duruşumuzun tesiriyle, sonlu olacak. Ulusal gelire oranla cari açığın 2025 yılında tarihi ortalamasının altında seyretmeye devam edeceğini öngörüyoruz.
Enflasyonun ana eğilimindeki düşüş son çeyrekte de devam etti. Ana eğilim ocak ayında ise öngörülerimizle uyumlu olarak yükseldi.
Ocak ayında, vakte bağlı fiyatlama yapan kümede daha yüksek bir fiyat artışı gerçekleşti. Duruma bağlı fiyat belirleyen kalemlerde ise fiyat artış oranı geçmiş yıla kıyasla daha düşük seyrediyor.
Resmi sıhhat muayene iştirak hisselerinde 2017 yılından bu yana birinci kez artışa gidildi. Yüksek oranda gerçekleşen bu artışın ocak ayı tüketici enflasyonuna tesiri 0,6 puan oldu. Ayrıyeten, düzenlemenin şubat ayı enflasyonuna sarkan tesirleri de olacak.
KİRA ENFLASYONU YÜKSEK
Kira enflasyonunun yüksek olmakla birlikte yavaşlama eğiliminde olduğunu görüyoruz. Ocak ayında aylık kira enflasyonundaki dönemsel artış, kira kontrat yenileme oranındaki yükselişten kaynaklanıyor.
Temel mallarda olmak üzere tüketici enflasyonu üzerinde üretici fiyatlarından gelen baskının ölçülü olduğunu söyleyebiliriz.
Son devirde, tüketici ve firmaların enflasyon beklentilerindeki gerilemenin belirginleştiğini izliyoruz. Para siyasetindeki kararlı duruşumuzla, beklentilerdeki düzelme devam edecek.
Parasal transferin aktifliğini makroihtiyati önlemler ve likidite idaresi ile destekliyoruz. Piyasada oluşan likidite fazlasını mecburî karşılıklar ve mevcut başka araçlarımızı kullanarak sterilize ediyoruz.
Para siyaseti duruşumuz ve makroihtiyati çerçeve sayesinde mevduat faizlerinin düzeyi, Türk lirasına geçişi ve tasarrufları desteklemeyi sürdürüyor.
KKM’nin mevcut düzeyi düşünüldüğünde, bu uygulamayı yıl içerisinde hukukî bireyleri önceleyecek biçimde sonlandırmayı planlıyoruz.
Yurt içi ve yurt dışı yerleşiklerin Türk lirasına olan itimadının artması rezervlerimize olumlu yansımaya devam ediyor.
Orta vadeli iddialarımızı oluştururken, enflasyon görünümünde kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar, para siyasetindeki sıkı duruşu sürdüreceğimizi temel aldık. Ayrıyeten, iktisat siyasetlerindeki eşgüdümün de artarak devam edeceğini varsayımlarımıza yansıttık.
TCMB, 2025 YIL SONU ENFLASYON VARSAYIMINI YÜZDE 21’DEN YÜZDE 24’E YÜKSELTTİ
Enflasyon 2025 için %24, 2026 için %12 ve 2027 için %8 olarak kestirim edilmektedir.
Enflasyonun 2027 yılında yüzde 8’e geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanmasını hedefliyoruz.
2025 yılındaki kestirim güncellemesinde, para siyasetinin görece tesir alanı dışında kalan ögeler belirleyici oldu.
Bu revizyon para siyasetinin görece tesir alanı dışındaki ögelerden kaynaklanıyor. Bu nedenle, para siyaseti duruşuna ait rastgele bir gevşeme sinyali taşımıyor.
2025 tahminimizdeki güncellemenin beklentiler üzerinden gelebilecek olası ikincil tesirlerinin, nakdî duruştaki sıkılıkla telafi edileceği bir görünüm altında, 2026 varsayımımızı değiştirmedik.
Para siyasetindeki sıkı duruşumuzu enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar kararlılıkla sürdüreceğiz.
Dezenflasyon sürecinde, enflasyonu belirlediğimiz orta gayelerle uyumlu olacak halde düşürmek için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz.
