Emekliye ek maaş, çalışan maaşına kesinti geliyor

Dünya gazetesi müellifi Özgür Erdursun Orta Vadeli Program’da açıklanan Tamamla­yıcı Emeklilik Sistemi’ni (TES) anlattı. Orta Vadeli Prog­ram’da 2026 yılı­nın ikinci çeyre­ğinde başlayacak biçimde planlanan sistem emeklilikte ikinci bir maaş yaratacak. TES, hayatımıza girdiğinde, en çok tartışılacak başlık maaşlardan yapılacak zarurî kesinti ve patron katkısı olacak.

Düşük maaş­lı çalışanlardan yapılacak yüzde 3 kesintinin ya­şam standardını olumsuz et­kileyebileceğini belirten Erdursun, “İşveren açısından yüzde 3 katkı iş­verenin maliyetini artıracak. Kıdem tazminatı, SGK prim­leri üzere yüklerle birleşince ek baskı yaratacak.” dedi.

Erdursun’un “Orta Vadeli Program’da açıklanan TES: 15 hususta Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi” başlıklı yazısı şöyle:

“Türkiye’nin gündemine tekrar gi­ren Tamamla­yıcı Emeklilik Sistemi (TES), Orta Vadeli Prog­ram’da 2026 yılı­nın ikinci çeyre­ğinde başlayacak halde planlan­dı.

Yani Nisan–Haziran 2026 devrinde yeni sistemin yü­rürlüğe girmesi bekleniyor. Pekala TES nedir, ne değildir? Çalışanlara, patronlara ve devlete nasıl yansıyacak? İş­te başlardaki soru işaretleri­ni giderecek halde 15 mad­dede TES…

1-BES VE TES’İN TANIMI

-BES/OKS: 2017’den bu yana uygulanan, 45 yaş altı çalışanların otomatik katıldı­ğı, maaşlardan kesinti yapılan kişisel emeklilik sistemidir.

-TES: Hem çalışanın hem patronun katkı yaptığı, SGK’dan bağımsız ikinci ba­samak zarurî emeklilik sis­temi olacak.

2- BAŞLANGIÇ TARİHİ

Orta Vadeli Program’a gö­re TES, 2026 yılının 2. çeyre­ğinde (Nisan–Haziran) başla­yacak. Hasebiyle sistemin 1 Nisan–30 Haziran 2026 ara­sında yürürlüğe girmesi bek­leniyor.

3- İŞTİRAK ZORUNLULUĞU

-BES’te sırf 45 yaş al­tı çalışanlar otomatik olarak katılıyor.

-TES’te ise tüm çalışanlar için mecburî iştirak olacak.

4- CAYMA VE ÇIKIŞ HAKKI

-BES’te girişten sonra­ki birinci 2 ay içinde cayma hakkı mevcut.

-TES’te en az 10 yıl sis­temde kalma koşulu var; erken çıkış neredeyse imkânsız ola­cak.

5- ÇALIŞAN KATKISI

-Hem BES’te hem de TES’te maaştan %3 kesinti yapılacak.

-Bu durum bilhassa düşük maaşlı çalışanlarda gelir kay­bına yol açabilir.

6- PATRON KATKISI

-BES’te patron katkısı yok.

-TES’te patron de birebir oranda (%3) katkı yapmak zo­runda olacak.

7- DEVLET KATKISI

-Hem BES’te hem TES’te %30 devlet katkısı var.

-Ekstra bir devlet katkısı öngörülmüyor.

8- FONLARIN YÖNETİMİ

-BES’te fonlar ferdi emeklilik şirketleri üzerin­den işletiliyor.

-TES’te fonlar daha mer­kezi, devlet kontrolünde ola­cak.

9- BİRİKİMLERE NE VAKİT ULAŞILACAK?

-BES’te isteyen istediği vakit çıkabilir; 10 yıl kalıp 56 yaşını dolduran emeklilik geliri bağlatabilir.

-TES’te ise birikimlere erişim SGK’daki emeklilik ya­şına paralel olacak.

-09.09.1999–30.04.2008 ortasında sigortalı olanlar: Ka­dın 58, erkek 60.

-01.05.2008 sonrası sigor­talılar: Bayan 58–65, erkek 60–65 (kademeli).

10- SAĞLANAN GELİR

-BES: Toplu para yahut emekli maaşı olarak alınabi­lir.

-TES: SGK’dan alınan ma­aşa ek, tamamlayıcı maaş bağ­lanacak.

11- ESNEKLİK

-BES esnek, çıkış özgür.

-TES katı ve zarurî, çıkış hudutlu.

12- ÇALIŞAN AÇISINDAN AVANTAJLAR – DEZAVAN­TAJLAR

-Avantaj: Uzun vadede ek gelir imkânı.

-Dezavantaj: Düşük maaş­lardan yapılan %3 kesinti, ya­şam standardını olumsuz et­kileyebilir.

13- Patron açısından avantajlar – dezavan­tajlar

-Avantaj: Çalışanlara ek teminat sağlanması.

-Dezavantaj: %3 katkı iş­verenin maliyetini artıracak. Kıdem tazminatı, SGK prim­leri üzere yüklerle birleşince ek baskı yaratacak.

14- DEVLET AÇISINDAN

-TES, devlet için dev bir tasarruf fonu yaratacak.

-Bu fonlar uzun müddet kul­lanılabilecek; kamu yatırım­larına kaynak olacak.

15- BES İLE TES’İN BİRLEŞTİRİLMESİ

TES başladığında otoma­tik BES uygulaması bu siste­min içine dahil edilecek. Yani maaştan farklı ayrı BES ve TES kesintisi yapılmayacak. Sade­ce TES için %3 kesinti olacak.

Sonuç olarak;

Tamamlayıcı Emeklilik Sis­temi (TES), emeklilikte ikinci bir maaş yaratacak değerli bir adım.

Ancak hem çalışan hem iş­veren açısından yeni mali­yetler ve mecburî kesintiler manasına geliyor. Maaşların düşüklüğü düşünüldüğün­de, kısa vadede reaksiyon çekmesi mümkün. Öte yandan devle­tin maksadı, tasarruf oranlarını artırmak ve toplumsal güvenlik sistemini desteklemek.

TES, 2026’nın ikinci çey­reğinde hayatımıza girdiğin­de, en çok tartışılacak başlık maaşlardan yapılacak zorun­lu kesinti ve patron katkısı olacak.

Odatv.com