Donald Trump’ın rekor vize ücreti teknoloji devlerini vurdu
ABD Başkanı Donald Trump’ın “H-1B” çalışma vizesine getirdiği rekor artırım, binlerce yabancıyı istihdam eden teknoloji devlerini de makûs etkiledi.
Katı hudut ve göçmenlik siyasetlerini hayata geçiren Trump, 19 Eylül’de imzaladığı kararnameyle “H-1B” çalışma vizesi programında şirketlerin ödeyeceği fiyatı 100 bin dolara çıkardı.
Programın son yıllarda berbata kullanıldığı öne sürülürken bunun ABD iktisadını ve ulusal güvenliğini olumsuz etkilediği, sadece hakikaten yüksek vasıflı personellerin getirilmesini sağlamak gayesiyle vize fiyatının artırıldığı kaydedildi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt de 100 bin dolara çıkarılan “H-1B” çalışma vizesi için yapılacak ödemenin tek seferlik olacağını ve vizeye halihazırda sahip olanların yenileme süreçlerinde alınmayacağını bildirdi.
Ayrıca Beyaz Saray yetkilileri tabiplerin bu fiyattan muaf tutulabileceğinin de sinyalini verdi.
MAKSİMUM 6 YILA KADAR UZATILABİLİYOR
Yabancı personeller, bilhassa bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında ABD iş gücü piyasasında kritik bir muhtaçlığı karşılıyor.
AA muhabirinin ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri (USCIS) ve Amerikan Göçmenlik Kurulu bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, ABD’deki patronlar yüksek vasıflı yabancı çalışanları istihdam etmek için “H-1B” vize programından yararlanıyor.
Bu program, ABD’deki şirketlerin ve öteki patronların, yüksek seviyede uzmanlaşmış bir bilgi birikiminin teorik ve pratik uygulamasını gerektiren mesleklerde yüksek eğitimli yabancı çalışanları süreksiz olarak istihdam etmesine imkan tanıyor.
Program, mimarlık, mühendislik, matematik, fizik, toplumsal bilimler, tıp ve sıhhat, eğitim, muhasebe, hukuk, teoloji ve sanat üzere uzmanlık gerektiren meslekleri kapsıyor.
İlk olarak 3 yıllık verilen vize azamî 6 yıla kadar uzatılabiliyor.
İşverenlerin, bu vize için USCIS’e başvurmadan evvel yabancı çalışanın ABD’li çalışanların fiyatlarını ve çalışma şartlarını olumsuz etkilemeyeceğini beyan etmesi gerekiyor.
Kayıt sürecinde patron, her kayıt için fiyat ödüyor. Daha evvel, vize fiyatları şirketin büyüklüğüne bağlı olarak müracaat başına 2 bin ila 5 bin dolar ortasında değişiyordu.
Araştırmalar, “H-1B” vizesiyle çalışanların birçok bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik mesleğinde istihdam boşluklarını doldurduğunu ve iş fırsatlarını artırdığını gösteriyor.
730 BİN KİŞİ “H-1B” VİZESİ SAHİBİ
Kongre, 1990’da oluşturulan “H-1B” vize kategorisinde her yıl verilecek vize sayısına sınırlama getiriyor. Bu kapsamda, yeni olarak yılda 65 bin vize veriliyor, ayrıyeten ABD’de yüksek lisans yahut doktora yapanlara 20 bin ek vize hakkı bulunuyor.
2024 mali yılında, yeni müracaatlar ve vize yenilemeleri yahut uzatmaları dahil olmak üzere yaklaşık 400 bin “H-1B” başvurusu onaylandı.
Göçmen hakları savunuculuğu yapan “fwd.us” isimli kuruluşun bu yılın başında paylaştığı bilgilere nazaran, ABD’de yaklaşık 730 bin “H-1B” vizesi sahibinin bulunduğu kestirim ediliyor.
Hindistan ve Çin vatandaşları, en çok “H-1B” vizesi alanlar ortasında birinci sırada yer alıyor. Bu ülkeleri Filipinler, Kanada ve Güney Kore takip ediyor. Bu çalışanların büyük kısmı teknoloji şirketlerinde misyon yapıyor.
Sektörel dağılıma bakıldığında, profesyonel, bilimsel ve teknik hizmetler alanı birinci sırada yer alıyor. Bunun akabinde bilgi teknolojileri, üretim, finans ve eğitim hizmetleri kesimleri geliyor. Bilhassa bilgisayar ve yazılım mühendisliği konumları, “H-1B” vizeleriyle doldurulan işlerin kıymetli kısmını oluşturuyor.
EN FAZLA İSTİHDAM TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİNDE
ABD’li teknoloji devleri “H-1B” vize programından en ağır formda faydalanan şirketler ortasında öne çıkıyor. E-ticaret şirketi Amazon, “H-1B” vizesi sahibi 10 bin 44 çalışanla listenin en başında yer alıyor. Amazon’u 5 bin 505 çalışanla Tata Consultancy Services, 5 bin 189 çalışanla Microsoft, 5 bin 123 çalışanla Meta, 4 bin 202 çalışanla Apple ve 4 bin 181 çalışanla Google takip ediyor.
Ayrıca Cognizant, JPMorgan Chase, Walmart ve Deloitte da binlerce “H-1B” vizeli çalışanı istihdam eden şirketler ortasında bulunuyor.
İŞ GÜCÜ PİYASASININDA ZAYIFLAMA RİSKİ
Elon Musk üzere teknoloji başkanları “H-1B” programını güçlü bir biçimde desteklerken, öbür Cumhuriyetçiler ABD çalışanları için tesirini sorguluyor.
Trump’ın 100 bin dolarlık “H-1B” vize fiyatı kararının ABD iktisadı için önemli sonuçlar doğurabileceğinden telaş duyuluyor.
Vize fiyatındaki kayda paha artışın, şirketlerin yabancı işçi istihdam etme konusunda daha seçici davranmasına yol açabileceği belirtiliyor. Bu durumun şirketlerin yüksek vasıflara sahip yabancı çalışanlara erişimini zorlaştıracağı, bunun da inovasyon süreçlerini yavaşlatabileceği kaydediliyor.
Vize fiyatındaki artışın şirketlerin maliyetini artıracağı, bunun kimi firmaları faaliyetlerini ABD dışına taşımaya yöneltebileceği belirtiliyor. “H-1B” programındaki değişikliğin birtakım ABD’li emekçilere yarar sağlayabileceği, lakin yabancı yeteneklerin kaybının iş gücü piyasasını zayıflatabileceği ihtarında bulunuluyor.
