Çin-AB zirvesinde kriz: Zirveye katılmıyor

Çin Devlet Lideri Xi Jinping, ülkesinin Avrupa Birliği (AB) ile diplomatik ilgilerinin 50. yıl dönümünü kutlamak gayesiyle Brüksel’de düzenlenecek doruğa katılmayı reddetti. Financial Times’ın haberine nazaran, AB başkanları Xi’nin şahsen iştirakini talep etse de Pekin’i dorukta Çin Başbakanı Li Qiang temsil edecek.

GELENEK BOZULMADI

AB-Pekin dorukları Brüksel’de düzenlendiğinde ekseriyetle Çin Başbakanı müzakerelere katılıyor, Çin Devlet Başkanı ise zirvelere Pekin’de konut sahipliği yapıyor. Lakin AB, bu yılki doruğun münasebetlerin yarım asrını temsil etmesi nedeniyle Xi’nin iştirakini talep etti.

TİCARETTE KARŞILIKLI YAPTIRIMLAR

Son periyotta Brüksel ile Pekin ortasında ticari tansiyonlar artıyor. AB, Çin’in kimi temel eserlerde damping yaparak endüstride çok üretime ulaştığını öne sürüyor. Bu çerçevede, AB Kurulu, Çin menşeli elektrikli araçlara yüzde 35,3’e kadar gümrük vergisi uygulama kararı aldı.

Pekin ise bu adıma reaksiyon göstererek AB’den ithal edilen brendiye yüzde 30,6 ile yüzde 39 ortasında değişen oranlarda ek gümrük vergileri koydu. Bu atak, bilhassa Çin pazarına bağımlı olan Fransız konyak üreticilerini sert bir formda etkiledi.

Çin Ticaret Bakanlığı, AB’nin uygulamalarını “korumacı” olarak nitelendirerek, “Bu, ticaret tahlillerinin berbata kullanılmasıdır” açıklamasını yaptı ve AB’yi Dünya Ticaret Örgütü’ne şikayet etti.

UKRAYNA KRİZİ VE SİYASİ GERGİNLİKLER

AB ile Çin ortasındaki tansiyonun yükselmesine neden olan bir öbür kritik başlık ise Ukrayna krizi. 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde AB, Pekin’i Moskova’ya dayanak vermekle suçladı.

Çin ise resmi açıklamalarında tarafsızlık siyasetine bağlı kaldığını savunarak Batı’nın Rusya’ya yaptırım uygulama davetlerini reddetti. Bunun yerine Moskova ile ekonomik ilgilerini derinleştirdi.

Batılı yetkililer, Çin’in Rusya’ya çift kullanımlı bileşenler sağlayarak askeri kapasitesini dolaylı biçimde desteklediğini öne sürüyor.