Çatışmalar üçüncü gününde: Husilerden ‘Truman’ operasyonu, ABD: Saldırılar devam edecek
Yemen’de İran takviyeli Husiler, 7 Mart’ta yaptığı açıklamada, İsrail’e Gazze’ye yardımların girişine müsaade vermesi için 4 gün mühlet verdiğini, aksi takdirde İsrail’e karşı deniz operasyonlarını tekrar başlatacağını belirtti.
Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, 11 Mart’taki açıklamasında ise “Tel Aviv’e Gazze’ye yardımların girişine müsaade vermesi için tanınan müddetin sona ermesinin akabinde İsrail gemilerinin Kızıldeniz, Umman Denizi, Bab el-Mendeb Boğazı ve Aden Körfezi’nde belirlenen bölgelerdeki geçiş yasağının yine başladığını” söyledi.
TRUMP 15 MART’TA AÇIKLADI: “ÖLÜMCÜL GÜÇ KULLANACAĞIZ”
ABD Başkanı Donald Trump, orduya, Yemen’deki Husilere karşı “büyük bir saldırı” başlatma talimatı verdiğini, “Bugün Birleşik Devletler ordusuna, Yemen’deki Husi teröristlere karşı kararlı ve güçlü bir askeri harekat başlatma buyruğu verdim” kelamlarıyla 15 Mart’ta açıkladı.
Husilerin Kızıldeniz’de ABD gemilerini maksat aldığını ve bölgedeki deniz ticaretini olumsuz etkilediğini savunan Trump, “Husilerin ABD gemilerine yönelik ataklarına müsamaha gösterilmeyecektir. Gayemize ulaşana kadar ölümcül güç kullanacağız” bilgisini verdi.
ABD Başkanı, Husilere, “Zamanınız doldu, ataklarınız bugünden itibaren durmalıdır, yoksa daha evvel hiç görmediğiniz formda üzerinize bir cehennem yağacak” diye seslendi.
Abdulmelik el-Husi
“HİÇ NAZİK OLMAYACAĞIZ”
İran idaresine de davette bulunan Trump, şunları kaydetti:
“Husi teröristlere verilen dayanak derhal sona erdirilmelidir. ABD halkını ve liderini tehdit etmeyin, bunu yaparsanız dikkatli olun zira Amerika sizi büsbütün sorumlu tutacaktır ve bu mevzuda hiç de nazik olmayacağız.”
ABD ordusu, Yemen’deki Husilere ilişkin belli bölgelere füze akınları düzenledi. Bunun üzerine bölgede büyük bir çatışma çıktı.
SALDIRILAR TIPKI GÜN BAŞLADI
Bunun üzerine, ABD ve İngiltere, başşehir Sana, ülkenin kuzeyindeki Sada ile orta kısımdaki Zamar kentlerine hava saldırısı düzenledi.
Suudi Arabistan ile hudut bölgesinde olan Sada kenti, Husilerin en kıymetli merkezlerinden biri olarak biliniyor.
53 KİŞİ ÖLDÜ
AA’da yer alan haberde, Husilere ilişkin kelamda Sıhhat Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran, taarruzlarda ortalarında beş çocuğun da bulunduğu 53 kişi öldü, dokuzu bayan ve çocuk olmak üzere 98 kişi yaralandı.
Açıklamada, ABD’nin saldırısı ve başşehir Sana ile çeşitli vilayetlerdeki sivil maksatların vurulması kınanırken, hücumlar, “ABD’nin cürüm dolu siciline eklenen tam teşekküllü savaş suçları” olarak nitelendirildi.
Husilere bağlı sözde Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Enis el-Asbahi, arama kurtarma çalışmalarının devam ettiğini aktardı.
Husilere ilişkin El-Mesira televizyon kanalı, 16 Mart gece saatlerinde ABD’nin alıkonulan İsrail gemisi “Galaxy Leader”in komuta kabinini amaç aldığını aktardı.
Husiler, taarruza ait diğer ayrıntı vermezken, ABD yahut İsrail tarafından bahse dair resmi bir açıklama yapılmadı.
İsrail’in Walla gazetesinde 19 Kasım 2023’te yayınlanan haberde, Yemen’deki İran dayanaklı Husilerin İsrailli bir şirketin ortağı olduğu “Galaxy Leader” gemisinin Kızıldeniz’de ele geçirdiği belirtildi.
İsrail’in Walla gazetesinde yer alan haberde, Yemen’de Husilerin ele geçirdiği gemide İsrail vatandaşı bulunmadığı söz edildi.
Husiler, Umman’ın arabuluculuğuyla Galaxy Leader gemisinin 25 mürettebatını geçen ocak ayında özgür bıraktı.
HUSİLER, ABD’YE İLİŞKİN UÇAK GEMİSİ USS HARRY TRUMAN’I İKİNCİ KERE MAKSAT ALINDI
Husilerin Askeri Sözcüsü Yahya Seri, 17 Mart’ta yaptığı açıklamada, ABD’nin Yemen’e yönelik ataklarına karşılık olarak ve Bedir Gazvesi’nin yıl dönümünde “zulüm ve kibre karşı İslam’ın çabasının devamı olarak” Kızıldeniz’in kuzeyinde bulunan uçak gemisinin birkaç saat süren operasyon sonucu balistik, seyir füzeleri ve insansız hava araçlarıyla vurulduğunu belirtti.
Yemen’e yönelik taarruz hazırlığının başarısızlığa uğratıldığını vurgulayan Seri, füze ve İHA taarruzları sonucu ABD savaş uçaklarının geri dönmek zorunda kaldığını söz etti.
Seri, ABD’nin ataklarına karşılık verilmeye devam edileceğini dile getirerek, Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi’nin daha fazla askeri tırmanış seçeneğinin devreye sokulacağı istikametindeki açıklamalarına dikkati çekti.
Gazze Şeridi’ne yardımların ve temel gereksinimlerin girişine müsaade verilinceye kadar deniz bölgesindeki engellemenin süreceğini belirten Seri, İsrail’e karşı deniz ablukası uygulayacaklarının ve ilan edilen operasyon bölgesinde İsrail gemilerini engelleyeceklerinin altını çizdi.
HUSİLER: “KARŞILIKSIZ KALMAYACAK”
Husilerin Siyasi Ofisinden 16 Mart sabah saatlerinde yapılan yazılı açıklamada, ABD ve İngiltere’nin başşehir Sana’daki yerleşim bölgelerini amaç almalarının hain bir atak ve tam teşekküllü bir savaş cürmü olduğu belirtildi.
Açıklamada, sivillerin maksat alınmasının, kendisine karşı çıkan halklara ve ülkelere yönelik Amerikan terörizminin bir öteki delili olduğu belirtildi.
Saldırıların, Yemen’in Filistin halkına yönelik destekleyici tavrı hasebiyle düzenlendiği aktarılan açıklamada, bu durumun Yemen’i Filistin’e dayanak vermekten ve Gazze’ye takviye vazifesini yerine getirmekten alıkoymayacağına işaret edildi.
Açıklamada, bu akınların karşılıksız kalmayacağı ve Husilerin silahlı kuvvetlerinin tırmanışa tırmanışla karşılık vermeye hazır olduğu söz edildi.
Husilerin Sözcüsü Muhammed Abdusselam da X platformundan yaptığı açıklamada, ABD’nin Yemen’e yönelik akınlarının bağımsız bir devlete karşı açık bir hücum olduğunu ve İsrail’in Gazze’ye yönelik haksız kuşatmasını sürdürmesini teşvik ettiğini belirtti.
Abdusselam, ABD Başkanı Donald Trump’ın Babu’l Mendeb Boğazı’nda memleketler arası seyrüseferin tehdit altında olduğu istikametindeki tezlerinin milletlerarası kamuoyunu aldatıcı ve temelsiz olduğunu vurguladı.
Sözcü Abdusselam, Husilerin Gazze’ye dayanak hedefiyle Kızıldeniz ve etrafında ilan ettiği seyrüsefer yasağının, Filistin direnişi ile İsrail ortasındaki ateşkes muahedesine uygun olarak Gazze halkına insani yardım ulaştırılıncaya kadar İsrail nakliyesiyle sonlu olduğunu ve yasağın, arabuluculara dört günlük bir müddet verilmesinin akabinde geldiğini kaydetti.
Abdusselam, “Kızıldeniz’deki memleketler arası seyrüsefer Yemen tarafından inançta kalacaktır ve Amerikan atakları Kızıldeniz’in militarizasyonuna geri dönüştür ve bölgedeki milletlerarası seyrüsefer için gerçek tehdit budur” tabirini kullandı.
Yemen’deki hakimiyet haritası
ABD SAVUNMA BAKANI HEGSETH: “SALDIRILAR DEVAM EDECEK”
Amerikan Fox News kanalına konuşan Savunma Bakanı Pete Hegseth, Husilerle ilgili bakış açılarının net olduğunu vurguladı.
Hegseth, “Husiler, ‘gemilerinize ve insansız hava araçlarınıza saldırmayı bırakacağız’ dedikleri anda bu akınlar sona erecek ancak o vakte kadar amansız bir formda devam edecek” sözünü kullandı.
ABD’nin Husilere karşı bu hücumları yürütmesinin kendi ulusal çıkarlarıyla direkt temaslı olduğunu kaydeden Hegseth, “İran çok uzun vakittir Husilere imkan sağlıyor. Artık geri çekilseler güzel olur.” formunda ihtarda bulundu.
Pete Hegseth
ABD ULUSAL GÜVENLİK DANIŞMANI WALTZ: “ÇOK SAYIDA HUSİ LİDERİ ÖLDÜRÜLDÜ”
ABC News kanalının “This Week” programına konuşan ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ABD’nin Yemen’deki İran dayanaklı Husilere yönelik hava taarruzlarını kıymetlendirdi.
Waltz, ABD’nin taarruzlarında “çok sayıda Husi önderin amaç alınarak öldürüldüğünü” kaydetti.
Bu saldırıların eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde düzenlenenlerden farklı olduğuna işaret eden Waltz, “Buradaki fark, birinci olarak Husi liderliğinin peşine düşmek ve ikinci olarak İran’ı sorumlu tutmak” diye konuştu.
Waltz, “Sadece ABD savaş gemilerini değil global ticareti de amaç alan ve Husilerin dünyanın en stratejik iki deniz yolunu kapatmasına yardım eden İran’dır.” dedi.
Waltz, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’ın nükleer silaha sahip olamayacağına ait kelamlarını hatırlatarak, bu silahları edinmesini önlemek için tüm seçeneklerin masada olduğunu kaydetti.
İran’ın nükleer programının yalnızca zenginleştirme değil füze sistemleri ve silahlanma kademelerini da içerdiğini savunan Waltz, “Ya bunları teslim eder ve doğrulanabilir bir formda vazgeçerler ya da bir dizi diğer sonuçla karşı karşıya kalabilirler” diye konuştu.
Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, 16 Mart’ta gece saatlerinde yaptığı açıklamada, ABD’nin (Yemen’e) düzenlediği yeni hücumun askeri güçlerini daha da fazla geliştirmeye katkı sağlayacağını söz etti.
Gerginliğin tırmandırılmasına tıpkı halde gerginliği tırmandırarak karşılık vereceklerini kaydeden Husi, bu taarruzun, askeri yeteneklerini baltalama gayesine ulaşamayacağını argüman etti.
ABD’ye ilişkin uçak ve savaş gemilerinin Husilerin amacı olacağını belirten Husi, hücumlarını sürdürdüğü sürece deniz seferlerindeki engellemelerin Washington’u da kapsayacağını aktardı.
Husi, ABD ordusunun denizi savaş alanına dönüştürmesinin memleketler arası seyrüseferi etkilediğini vurgulayarak, denizcilikte kimin tehlike oluşturduğunu bilmenin devletlerin vazifesi olduğunu söz etti.
İRAN’DAN ABD’YE: “İSRAİL’E DAYANAĞI SONLANDIRIN, YEMEN HALKINI ÖLDÜRMEYİ BIRAKIN”
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, X toplumsal medya hesabından paylaştığı 16 Mart tarihli iletisinde, “ABD hükümetinin İran dış siyasetini dikte etme yetkisi yahut vazifesi yoktur. O periyot 1979’da sona erdi. Biden geçen yıl, gibisi görülmemiş formda 23 milyar doları soykırımcı rejime (İsrail) vermesi için kandırıldı. 60 binden fazla Filistinli öldürüldü ve dünya büsbütün ABD’yi sorumlu tutuyor” değerlendirmesinde bulundu.
Abbas Erakçi, ülkesini tehdit ederek Yemen’deki Husilere dayanağı sona erdirmesini isteyen ABD’ye, “İsrail soykırımına ve terörizmine dayanağı sonlandırın. Yemen halkını öldürmekten vazgeçin” tabirleriyle karşılık verdi.
BM: “KAYGILIYIZ”
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, ABD’nin Husilere yönelik hücumlarına ait 16 Mart’ta yazılı açıklama yaptı.
Dujarric, açıklamasında, “ABD’nin Yemen’de Husilerin denetimindeki bölgelere düzenlediği ve mevt ve yaralanmaların olduğu bildirilen atakları telaşla karşılıyoruz. Husilerin Kızıldeniz’deki gemileri amaç alan hücumlarına devam etme tehditlerinden de tasa duyuyoruz” tabirlerini kullandı.
Bölgede tansiyonun tırmanmasına ait, “azami itidal ve tüm askeri faaliyetlerin durdurulması” davetinde bulunan Dujarric, “Herhangi bir ek tırmanış bölgesel tansiyonları daha da artırabilir, Yemen’i ve bölgeyi daha da istikrarsızlaştırabilecek misillemeleri körükleyebilir ve ülkede esasen makûs olan insani durum için önemli riskler doğurabilir” değerlendirmesini yaptı.
HAMAS: “ULUSLARARASI HUKUKUN AÇIK BİR İHLALİ”
Hamas, ABD ve İngiltere’nin Sana’ya saldırısına ait Telegram hesabından 16 Mart’ta yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, “ABD ve İngiltere’nin Yemen’in başşehri Sana’da bir yerleşim bölgesini amaç alan hava saldırısını en güçlü halde kınıyoruz ve bunu kardeş Yemen’in egemenliğine ve istikrarına saldırmak suretiyle memleketler arası hukukun açık bir ihlali olarak değerlendiriyoruz” denildi.
Husiler
HİZBULLAH: “KİBİRLİ SİYASETLERİNE KARŞI ÇIKAN HALKLARA KARŞI TERÖR”
Hizbullah’tan 16 Mart tarihinde yapılan yazılı açıklamada, ABD ve İngiltere’nin Yemen’in başşehri Sana ve öbür birtakım kentlerdeki yerleşim mahallelerini hava hücumlarıyla bombaladığına dikkat çekildi.
Söz konusu ataklarda sivil günahsızların öldüğü ve yaralandığına yer verilen açıklamada, Yemen’in Filistin halkına takviye verdiği ve Gazze Şeridi’ne yönelik ablukanın kaldırılması istikametinde baskı kurduğu için ataklara maruz kaldığına işaret edildi.
Yemen’e yönelik hücumların memleketler arası hukukun açık ihlali olduğuna işaret edilen açıklamada, “ABD idaresi, Yemen’de sivil insanları ve hayati kurumları bombalayarak gerçek makus yüzünü göstermiş oluyor. ABD idaresi, bölgede ve dünyada kendisinin kibirli siyasetlerine karşı çıkan halklara karşı terör ve zorbalığa başvuruyor” sözleri kullanıldı.
Açıklamada, Gazze Şeridi’nin yanı sıra Lübnan ve Suriye’ye yönelik İsrail taarruzlarının da ABD’nin dayanağı sayesinde olduğuna vurgu yapıldı.
ABD, RUSYA’YI BİLGİLENDİRDİ
ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Dışişleri Bakanı Rubio, dün Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile telefonda konuştu.
Rubio, Yemen’de İran takviyeli Husilere yönelik hava operasyonları konusunda Lavrov’u bilgilendirerek Kızıldeniz’de ABD gemilerine taarruzların “tolere edilmeyeceğini” belirtti.
Suudi Arabistan’daki son toplantının akabinde atılacak adımları da görüşen Rubio ve Lavrov, Washington ile Moskova ortasındaki irtibatı yine kurma eforlarını sürdürme konusunda anlaştı.
ATLANTİK KURULU: “HUSİLER SIRF TAHRAN VEKİLİ DEĞİL”
ABD merkezli fikir kuruluşu Atlantik Kurulu tarafından hazırlanan bir raporda ABD’nin 4 Mart’ta Yemen’deki Husileri Yabancı Terör Örgütü (FTO) listesinde sıraladığı bildirildi.
Rapora nazaran bu adım, klâsik olarak İran takviyeli Husiler ile Rusya ortasında gelişen askeri ve siyasi ittifakın yeni boyutlarını ortaya çıkararak Moskova’nın Husileri desteklemedeki kritik rolünü vurguladı.
Husiler artık yalnızca Tahran’ın vekilleri değil, Kremlin’in bölgedeki nüfuzunu güçlendirmek ve Batı’ya karşı koymak için kullandığı bir araç haline geldiği vurgulanan rapora nazaran Husilerin FTO’da listelenmesi, Yemen’deki çatışmanın dinamiklerinde stratejik bir değişim olduğunu ortaya koyuyor.
Rusya ile Husiler ortasındaki ittifak artık süreksiz bir taktik bağ olmaktan çıkmış, tam teşekküllü bir askeri ve istihbarat iştirakine dönüşmüş durumda.
ABD Hazine Bakanlığına nazaran Rusya Askeri İstihbarat Teşkilatı (GRU), Husilerin denetimindeki Sana’ya insani yardım kılıfı altında direkt teknik dayanak sağlıyor. Bu takviyede Husilerin Kızıldeniz’deki gemileri isabetli bir formda amaç alabilme yeteneklerini arttıran gelişmiş data takip sistemleri de yer alıyor.
Bazı raporların ünlü Rus silah tüccarı Viktor But’un Husiler lehine silah kaçakçılığı faaliyetlerine katıldığına işaret etmesi de Rusya ile Husiler ortasındaki askeri iş birliğinin derinliğini yansıtıyor.
