Burdur’da yeni keşif: Mısır tanrısı Afyon mermerinde
Burdur’un Ağlasun ilçesindeki Akdağ yamaçlarında kurulan ve birinci yerleşim izleri günümüzden 12 bin yıl öncesine kadar uzanan Sagalassos Antik Kenti’ndeki hafriyatlar devam ediyor. UNESCO Dünya Kültür Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan antik kentte 1989 yılında başlatılan hafriyatlarda tarihe istikamet veren eserler ortaya çıkarıldı.
Bunlardan biri de, Roma İmparatoru Augustus devrinde inşa edilen hamamda bulunan sfenks ilah Tutu figürü oldu.
Arkeologlar, 2004 yılında Hamam-Gymnasion’un kuzey frigidariumunda (soğuk mekan) ortaya çıkarılan kabartmalı levhaları yine inceledi.
Mermer levhalara kazıma tekniğiyle işlenen figürlerin, Mısırlılaştırılmış bir dekorasyon programına ilişkin olduğu belirlendi.
KRALLIK VE GÖZETİCİ GÜÇLER TEMASI
Kabartmaların merkezinde sfenks-tanrı Tutu’nun yer aldığı sahnede, Horus kraliyet otoritesini, Sobek ise Nil’in gücünü temsil eden birer öge olarak tasvir ediliyor. Kompozisyon, ilahi krallık ve kollayıcı güçler temasını yansıtıyor.
Sagalassos Antik Kenti Kazı Başkanı ve Bilkent Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Peter Talloen, AA muhabirine, Roma periyodunda Sagalassos’un ticaret yolları üzerinden Mısır’la temas kurduğunu söyledi.
Kentte kullanılan dekorasyonlarda Mısır tesirine rastladıklarını aktaran Talloen, “Geçtiğimiz yıl çıkarılan levhayı tekrar inceledik. Afyon mermerine işlenmiş bu sahne, Nil ülkesi dışında Mısır ilahlarına adanmış kutsal yerlerin dekorasyon programına eşsiz bir ışık tutuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
‘SADECE DEKORASYON AMAÇLI’
Sagalosluların Mısır’a seramik, şarap ve tarım eserleri ihraç ettiğini, karşılığında ise balık çeşitleri ve kültürel tesirleri Anadolu’ya taşıdığını tabir eden Talloen, Tutu figürlü mermer levhanın, Anadolu’da Mısır tesirinin az örneklerinden biri olarak öne çıktığını vurguladı.
Prof. Dr. Peter Talloen, “Söz konusu ikonografinin Mısır dışında öbür örneği bilinmiyor. Sagalassoslular Mısır rablerine tapınmıyor, yalnızca dekorasyon maksatlı kullanmışlar.” dedi.
Mermer levhayı incelediklerini ve Afyonkarahisar bölgesine ilişkin olduğunu tespit ettiklerini aktaran Talloen, mermer levhanın Mısır’dan gelmediğinin net olarak belirlendiğini de kelamlarına ekledi.
