Bugün seçim günü: Almanya’nın nabzını Odatv tutuyor… Rekor katılım: %84

Almanya bugün yeni iktidarını belirlemek için seçimini yaptı. Türkiye saati ile 20.00’de sandıklar kapandı.

‘SANDIĞA GİTME ARTAR’ BEKLENTİSİ

Sabah saatlerinde Almanlar sandıklara gitmeye başladı. Almanlar bu kere sandığa koştu. Ülkenin birleşmesinden bugüne kadarki en yüksek seçime iştirak oranı sağlandı. Resmi açıklamalara nazaran bu oran yüzde 84. 2021’de bu oran yüzde 76,4’tü.

İlk seçim sonuçlarını Zdf paylaşmaya başladı. Buna nazaran ortaya çıkan tablo şöyle:

Hristiyan Demokratlar: (CDU-CSU) % 28,7

AFD: 19,8

SPD: 16,4

Yeşiller: 12,3

Sol Parti: 8,9

Hür Demokrat Parti(FDP): 5

BSW: 5

Diğerleri: 3,9

Buna nazaran FDP ve BSW, yüzde 5 barajını geçme eşiğinde, durum bıçak sırtı… Bu iki partinin meclise girmesi koalisyonun rengini de belirleyecek.

Ard’den yansıtılan tabloya nazaran birinci sonuçlar şunlar:

Hristiyan Demokratlar: (CDU-CSU) % 29

AFD: 19,6

SPD: 16

Yeşiller: 13,3

Sol Parti: 8,6

Hür Demokrat Parti(FDP): 4,9

BSW: 4,7

Diğerleri: 3,9

EKONOMİK KRİZ ÜSTÜNE SİYASİ KRİZ

Almanya sadece ekonomik krizle değil bir müddettir siyasi krizle de boğuşuyor. Bu krizlerin sonucunda Toplumsal Demokratlar (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’den oluşan koalisyon dağıldı. Ülke seçimlere gitmek zorunda kaldı. Krizler, ülkedeki ana kutuplaşmayı milliyetçi parti AfD ile karşısındakiler olarak şekillendirdi. AfD’nin karşısındaki en güçlü parti, Hristiyan Demokratlar CDU. Ülkenin batısı ile doğusu ikiye bölündü. Batıdaki illerde birinci parti CDU, doğudaki vilayetlerde ise AfD’nin liderliği kelam konusu. Türklerin oy verdiği partilerden olan Sol Parti’nin elde edeceği oran merakla bekleniyor. Yeşiller’in bu seçimde kan kaybı yaşamasına kesin gözüyle bakılıyor. Toplumsal Demokratlardan Sol Parti’ye bir yöneliş var.

AfD’NİN DURUMU

AfD anketlerde, CDU’dan sonra, yüzde 20 ile ikinci sırada gösterildi. Muhafazakar ve liberal milliyetçilerden oluşan partinin hükümeti belirleme gücü olabilir. Terslerinin bütün hesapları ise AfD’ye bu gücü vermemek.

YENİ KURULAN PARTİLER

Sandığa seçmenleri taşımada tesirli olduğu düşünülen yeni partilerse şöyle:

2024’ün Ocak ayında kurulan eski Sol Partili Sahra Wagenknecht’in kurduğu Sahra Wagenknecht ittifakı da dikkatleri üzerine çeken partilerden. Mevcut parlamentoda kümesi bulunan partinin oy oranı, anketlere nazaran baraja yakın… Kurulduğundan bu yana katıldığı seçimler arasında Avrupa Parlamentosu seçimleri, Saksonya, Brandenburg ve Thüringen eyalet seçimlerini geçirdi. Thüringen ve Brandenburg’da hükümete girmeyi başardı, Saksonya’da koalisyon görüşmelerine katıldı. Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ise yüzde 6’nın üzerinde oy aldı. Muhafazakar sol/geleneksel toplumsal demokrat seçmene hitap eden parti, NATO ve ABD tenkitleri, barış davetleri ve toplumsal adaletçi siyasetleriyle öne çıkıyor. Lakin bu partiye karşı medyada çok güçlü bir “Rusçu” damgalaması yapılıyor.

ADALET PARTİSİ VE TEAM TODENHÖFER

Son yıllarda öne çıkan ve isminden kelam ettiren başka bir parti, Adalet Partisi…

Diğeri ise Team Todenhöfer: Eski CDU’lu milletvekili-yazar Jürgen Todenhöfer’in kurduğu bir parti. Bilhassa Türk ve Arap seçmenler tarafından takip ediliyor.

VOLT

Volt, eski Yunanistan Maliye Bakanı Yannis Varoufakis’in kurduğu Avrupa genelinde faaliyet yürüten bir parti, bilhassa genç seçmenlerden ilgi görüyor.

HİCİV PARTİSİ

Die Partei – Hiciv Partisi. Bilhassa etkin propagandasıyla kentlerde yaşayan kararsız genç seçmenleri etkileme özelliğine sahip.

DİE BASİS

Die Basis – Kovid-19 siyasetlerine reaksiyon olarak ortaya çıkan, komplo teorilerinden beslenen popülist parti

Bu partilerden Todenhöfer, Die Partei, Die Basis’in baraj altında kalacağı iddiası hakim.

ANKETLERE NAZARAN İKTİDAR SEÇENEĞİ

Anketlere göre hiçbir parti tek başına hükümet kuracak kâfi milletvekili sayısına ulaşamıyor. Hükümetin kurulması için koalisyon görüşmelerinin yapılması bekleniyor.

2021’de yapılan genel seçimlerde Sosyal Demokrat Parti SPD yüzde 25,7, Hristiyan Demokratlar CDU/CSU yüzde 24,1, Yeşiller yüzde 14,8, Hür Demokrat Parti FDP yüzde 11,5, Almanya için Alternatif Parti AfD yüzde 10,3, Sol Parti yüzde 4,9 ile mecliste yer almıştı. Başbakan SPD’den Olaf Scholz olmuştu.

SEÇMELER NASIL OY KULLANIYOR?

Seçmenler, oy pusulasında iki oy kullanabiliyor. Bunların biri seçim bölgelerindeki adaylara verilen “birincil oylar” olurken başkası de (ikincil oy) partilere veriliyor. Bu seferki seçimlerin özelliği, sonuçlar birinci defa sabit bir sandalye sayısına nazaran dağıtılacak. Seçim kanununda 2024’te yapılan değişiklikle milletvekili sayısı 630 ile sonlandırıldı. Bunların 299’u seçim bölgelerinin kazananları, kalan 301 koltuk da partilerin oy oranlarına nazaran dağıtılacak. Eski seçim sisteminde seçim bölgelerini kazanan her aday direkt seçiliyordu. Bir eyalette seçilen milletvekili sayısı, o eyaletteki parti oy oranını geçmesi durumunda öbür partilere ek milletvekili çıkarma hakkı tanınıyordu. Bu sayede 2021 seçimlerinde parlamentoya toplam 736 milletvekili girmişti.

Osman Erbil