Bu bir Kara Kutu haberidir: İlaç şirketlerine Kennedy darbesi… Resmi kurumun karanlık geçmişi
Makary, Trump hükümetinin Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy Jr.’ın Bakanlığın çalışmalarını ‘radikal şeffaflıkla’ yürütme ve ‘algılanan sanayi tesiri ile çıkar çatışmalarını azaltma’ kelamı doğrultusunda, ABD Besin ve İlaç Dairesi tarafından düzenlenen şirketlerde (örneğin ilaç şirketleri) çalışan bireylerin, yasal olarak müsaade verilen durumlarda FDA müracaat komitelerinde resmi üye olarak vazife yapmasını sınırlayan bir siyaset direktifi duyurdu. Bu gayretin bir modülü olarak, kurum hasta ve hasta yakınlarının ön plana koyarak seslerinin duyulmasını sağlamayı hedefliyor.
FDA, bilimsel, teknik ve politik kararlarda bağımsız uzman tavsiyeleri ve teklifleri almak için müracaat komitelerini kullanıyor. Komiser Makary karar hakkında şunları şöyledi:
Dr. Marty Makary
“FDA, kullanıcı dostu bir inceleme süreci sağlamak için sanayiyle paydaşlık kurmalıyken, yeni eserlerin bilimsel değerlendirmesi bağımsız olmalıdır. Sanayi çalışanları, Amerikan halkıyla birlikte FDA istişare komitesi toplantılarına katılmaya davetlidir, lakin sanayi çalışanlarının FDA istişare komitesi üyelerinin resmi üyeleri olarak hizmet vermesi, birçok Amerikalı için tasa verici olan rahat bir bağlantıyı temsil etmektedir.
Aslında FDA’nın şirket çıkarlarından haksız yere etkilenme geçmişi var ve sağlık-endüstriyel komplekse olan kamu itimadı her zamankinden düşük.
Sürece kusursuz bütünlüğü geri kazandırmalı ve muhtemel çıkar çatışmalarından kaçınmalıyız”
İSTİSNAİ DURUMLAR HALA VAR
Söz konusu karar, düzenlemeye tabi şirketlerin çalışanlarının istişare komitesi toplantılarına katılmasını yahut görüşlerini sunmasını yahut yasa gereği gerektiğinde komitenin temsilci üyesi olarak misyon yapmasını engellemeyecek. Ayrıyeten, istisnalar az durumlarda (yani, bir alandaki bilimsel uzmanlığın sırf FDA tarafından düzenlenen bir şirketin çalışanı tarafından sağlanabilmesi durumunda) yetkilinin geçerli etik gerekliliklerine katiyetle uyması şartıyla yapılabilir.
FDA, daire tarafından düzenlenen şirketlerdeki çalışanların resmi olarak misyon yapmasını kısıtlayarak, kamuoyuna olan itimadını artırmayı ve müracaat komitelerinin çalışma halini uygunlaştırmayı amaçlıyor.
FDA NE İŞ YAPAR
ABD Sıhhat ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı’na bağlı bir kurum olan FDA, insan ve veteriner ilaçları, aşıları ve insan kullanımına yönelik başka biyolojik eserler ile tıbbi aygıtların güvenliğini, aktifliğini ve emniyetini sağlayarak halk sıhhatini muhafazayı amaçlıyor. Kurum ayrıyeten ABD besin tedarikinin, kozmetiklerin, diyet desteklerinin, radyasyon yayan elektronik eserlerinin güvenliği ile emniyetinden ve tütün eserlerinin düzenlenmesinden de sorumlu.
DAİRENİN KARA KUTUSUNDA NELER VAR
Soner Yalçın’ın 2019 yılında yayımlanan ve sıhhat dalındaki karanlık tezgahları tek tek ortaya çıkaran kitabı Kara Kutu, FDA’nın geçmişini ve ilaç üreticileri ile ortalarındaki kirli bağları de gözler önüne serdi.
Kitabın ilgili kimi kısımları şöyle:
“Gıda ve İlaç Dairesi FDA (Food and Drug Administration), ABD Sağlık
Bakanlığı’na bağlı; besin, diyet eklentileri, ilaç, biyolojik medikal eserler, kan
ürünleri, medikal araçlar ve kozmetiklerden sorumlu ofisi 1909 yılında
ABD’ deki çoğunluğu bozulmuş et ve konservelerin yol açtığı zehirlenmelere
karşı hijyen kurallarını belirlemek için müellif Upton Sinclair üzere Amerikan
komünistlerinin çalışmaları sonucu kuruldu.
***
FDA yalnızca ABD’ de değil, dünya genelinde ilaç-tıp aygıtları “kalite standardını” belirleyen enstitü muamelesi görüyor!
FDA patent vermiyor lakin “patenti kendi ülkesinde olmayanın” ilacını-cihazını sıkı denetliyordu! Bize ne oluyorsa Türkiye üzere pek çok ülke, FDA onayı olmayan ilaçları “güvenilir”
bulmuyor! Bu sayede ilaç bölümünde en çok ABD’nin kelamı geçiyor ve piyasayı denetim etmesi kolay hale geliyor.
***
İlaç pazarı dünya zenginlerinin iştahını açıyor. En son bu yıl (2019) PillPack ilaç şirketini 753 milyon dolara satın alan Amazon da ilaç dalına adım atmış oldu!
Bu kısmı çarpıcı bir bilgiyle toparlayayım; bu işin en zirvesinde durum nedir?
BALIK BAŞTAN KOKMUŞ
Bu “gıda-ilaç düzenin” başında Amerika Besin ve İlaç Dairesi-FDA var.
Bu “örgütün” onaylamadığı ilacın dünyada ömür hakkı yok.
Yaşamsal değerdeki ilaç (ve kuşkusuz gıda) sorununun “gizli patronu” olan, Türkiye üzere ülkeleri de “denetimi” altına almış FDA neyin nesi?
Ki bazıları FDA’nın “bilim” ismine çalışma yaptığını sanıyor. . .
İlaç-sağlık (ve hatta gıda) konusunda konuşan-yazan çok “uzmanın” referans kaynağı bu Amerikan kurumu . . . O derece inançlı buluyorlar yani.
Onlara nazaran “FDA’nın onay verdiği ilaç-ürün hakkında kuşku bilime ihanettir!” Sahi o denli mi?
FDA başkanını, ABD başkanı aday gösteriyor; Amerikan
Senatosu çoğunluk oyuyla seçiyor. Koltuğu bu kadar “değerli” anlayacağınız!
Bu nedenle seçim pek kolay olmuyor, global ilaç şirketleriyle çalışan politikacılar-büyük lobiler filan devreye giriyor.
Çünkü: FDA, ABD’ deki tüketici harcamalarının yaklaşık yüzde 25’ini oluşturan 2,4 trilyon dolardan fazlasını düzenliyor!
Bunun 466 milyar doları besin satışı, 275 milyar doları ilaç,
60 milyar doları kozmetik ve 18 milyar doları vitamin takviyesi
…
FDA’nın bütçesi 4,7 milyar dolar … (On yıl evvel bunun yarısıydı; 2008 yılı bütçesi 2,1 milyar dolar idi!)
4.7 milyar dolarlık bu bütçenin yaklaşık 2 milyar dolarını global şirketler veriyor!
Parayı veren düdüğü çalmaz mı?
Konu yalnızca ABD ile sonlu değil; dünya ilaç pazarının tam merkezinde FDA var!
Bu sebeple . . . Tek tek FDA liderlerinin biyografisini araştırdım. Kuruluşundan itibaren hepsini yazmaya kalksam kitap sayfası yetmez.
Neoliberalizmin “doğuş dönemi” 1980’lerden bugüne FDA liderleri hakkında kısa özet sunayım.
Keza bu süreçte ilaç şirketleri üzere FDA da çok büyüdü:
Nelson Rockefeller takviyesiyle büyük atılım yaptığı 1954 yılındaki 5 milyon dolarlık bütçesi, 1980’de 320 milyon dolara, işçisi 800′ den 7 binin üzerine çıktı! FDA dünyada ilaç
(ve gıda) dalının en belirleyici gücüne dönüştürüldü . . .
Evet, kimmiş “dünya ilaç pazarının bâtın patronu” FDA liderleri . . .
Kapitalizmin yükselişiyle kurulan . . .
Kapitalizmin duraklamasıyla etkisizleşen . . .”
