Bir tarafta AB, diğer tarafta Rusya: Moldova’da kader seçimi
Moldova’da pazar günü yapılan seçimlerde Avrupa yanlısı hükûmet galip çıktı. Ülkenin önümüzdeki yıllarda izleyeceği siyasetler bakımından kıymetli olarak nitelendirilen seçimlerde iktidar, 101 koltuklu meclisin çoğunluğunu sağlamış oldu.
Seçim sonuçlarına göre iktidar partisi Eylem ve Dayanışma Partisi (PAS), oyların yüzde 49,63’ünü alırken, Rusya ile yakınlaşmayı savunan Sosyalistler, Komünistler ve “Moldova’nın Geleceği” partilerinden oluşan “Vatansever” bloku ise yüzde 24,51 oyla iktidarın gerisinde kaldı.
Seçim barajını aşan 3 siyasi partiden oluşan “Alternativa” bloğuna bakıldığında ise yüzde 8,06 oy, “Bizim” Parti de yüzde 6,24 oy ile parlamentoya girebildi. “Yurtta Demokrasi” Partisi ise yüzde 5,66 oy oranıyla takip etti.
2,4 milyon nüfusa sahip ülkede gerçekleşen seçimlere iştirak yüzde 52’de kaldı.
HANGİ ÖNDER NE DEDİ
Seçimlerde Rusya’nın müdahalesinin kelam konusu olduğunu iddia eden PAS lideri İgor Grosu, konuşmasında, “Seçmenlerin sandıklara otomobillerle taşınması, oyların çalınması, bomba tehditleri, durumu istikrarsızlaştırma teşebbüsleri üzere konular oldu” kelamlarına yer verdi.
“Alternativa” bloğundaki Ulusal Alternatif Hareket Siyasi Partisi Lideri İon Ceban da seçim sonucunun iptal etme tarafındaki teşebbüslere karşı koyacaklarını vurgulayarak, “Bu, ülkedeki durumu istikrarsızlaştıracak” diye konuştu.
“Bizim” Parti başkanı Renato Usatiy ise vatandaşların seçim sürecinde korkutulduğunu savunarak, “Bu nedenle ortaya bu türlü bir sonuç çıktı” sözünü kullandı.
DÜNYA NASIL GÖRDÜ
Sonucu olumlu karşılayan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Seçiminizi açıkça yaptınız: Avrupa. Demokrasi. Özgürlük” dedi.
Polonya Başbakanı Donald Tusk ise Moldova cumhurbaşkanı Sandu’nun “demokrasiyi kurtardığını” ve “Rusya’nın tüm bölgeyi denetim altına alma teşebbüslerini durdurduğunu” söyledi. Tusk ayrıyeten bunun “hepimiz için âlâ bir ders” olduğunu belirtti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise toplumsal medyadaki bir paylaşımında “Bu seçimler Rusya’nın istikrarsızlaştırma faaliyetlerinin kaybettiğini, Avrupa’daki Moldova’nın ise kazandığını gösterdi” dedi.
Rusya’da Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise “Gördüklerimiz ve bildiklerimizden yola çıkarak, yüzbinlerce Moldovalının Rusya’da oy kullanma fırsatından yoksun bırakıldığını söyleyebiliriz; zira onlara sadece iki sandık açıldı ve bu alışılmış ki yetersizdi” dedi.
BATI İLE DOĞU ORTASINDA KALAN ÜLKE: MOLDOVA
Moldova için seçim süreci epeyce sancılı geçti. Hükûmet, Avrupa Birliği’ne girmek için son vakitlerde üst seviye temaslarda bulundu. 1 Temmuz’da Moldova’nın başşehri Kişinev’de birinci defa bir AB Doruğu düzenlendi. Tepede, Rusya’ya karşı ortak bir duruş sergilenirken, Moldova’nın Avrupa yoluna takviye iletisi verildi.
Öte yandan, seçim süreci boyunca Rusya yanlısı partilere çeşitli yasaklar geldi. Moldova’nın seçim kurulu, Rusya yanlısı Moldova’nın Kalbi ve Büyük Moldova Partisi’sini pazar günkü seçimlerden evvel men etti. Kararın münasebeti olarak, yasa dışı finansman, seçmen rüşveti ve beyan edilmemiş yabancı fonlar gösterildi.
Ağustos ayının başında ise ülkenin doğusunda bulunan Gagavuz Özerk Yeri Başkanı Yevgeniya Gutsul, 2023’teki seçim kampanyasının yasa dışı finanse edildiği gerekçesiyle yedi yıl mahpus cezasına çarptırıldı.
Duruşmada hakkındaki suçlamaları reddeden Gutsul’un yanı sıra, Moldova’da yasaklanan eski “Şor” Partisi’nin Sekreteri Svetlana Popan da birebir davada altı yıl mahpus cezası aldı. Mahkeme kararı, Gagauzya ve Moldova genelinde reaksiyonlara yol açtı.
