Bilinçli tüketici nasıl olunur
Bilinçli tüketici, alışveriş yaparken yalnızca gereksinimini değil; eserin fiyatını, kalitesini, üretim şartlarını ve çevresel/sosyal tesirlerini sorgulayan tüketicilere denir. Şuurlu tüketiciler kendileri ve toplum için yanlışsız ekonomik kararlar verir. Şuurlu tüketimin yaygın olduğu piyasalarda birçok olumlu tesirler oluşur.
Bilinçli tüketiciler reklamların ve pazarlama tekniklerinin tesirlerine kapılmadan, gereksinimlerini ve isteklerini ayırabilir. Anlık ve ceplerine ziyan veren kararlardan kaçınırlar. Şuurlu tüketici için alışveriş, eserleri sepete doldurup satın alıp geçmenin ötesindedir.
Bilinçli tüketici, eserin ucuzluğu ve kalitesiyle sonlu olmayacak halde, “Bu eser neden bu fiyata satılıyor?”, “Bu esere hakikaten gereksinimim var mı?”, “Bu eser bana ne katacak” üzere sorular sorar. Bu sorularla yanlışsız ekonomik kararlar verilir, firmaların satış tekniklerine yenik düşülmez.
BİLİNÇLİ TÜKETİCİ OLMANIN ÖNEMİ
Bilinçli tüketiciler hem kendileri hem de etrafları için yanlışsız kararlar verir. Şuurlu tüketim yaygın olduğu vakit aileler, doğal etraf ve toplum birçok yarar görür. Şuurlu tüketim tıpkı vakitte piyasalar için de yararlıdır, firmaları kaliteli ve ucuz eserler üretmeye iter.
Plansız alışveriş ve satış tekniklerine yenik düşme, tüketicinin cebinden firmalara fazladan para akışı sağlar. Bilinçsiz tüketim, tüketici için fazladan maliyetlere ve israfa sebep olur. Tüketici, şuurlu tüketim ile bunlardan korunabilir.
Bilinçli tüketim yapmak piyasada haksız fiyat artışlarının ve ucuz usullerle kar sağlayan firmaların önüne geçer. Haksız fiyat artışı yapan firmaların eserlerini almamak ve kalite düşüren firmaların eserlerini almamak üzere hareketlerin yaygınlaşması firmaların hem kalitesiz hammadde kullanması hem de haksız fiyat arttırmalarının önüne geçebilir.
Doğaya ziyan veren, çalışanlarına hak ettikleri ödemeleri yapmayan, kontrol eksikliğinde sıhhate ziyanlı kimyasallar ve pestisitler kullanan firmaların eserlerini almamak, firmaların bu maliyet düşürücü formülleri kullanmasının da ötesinde geçebilir. Tüketicilerin eserlerin etiketlerini okuması ve üretici firmaların nasıl şartlarda üretim yaptığını araştırması, tüketiciye ziyanlı hallerde üretim yapan firmaların önüne geçer.
Bilinçli tüketim tıpkı vakitte tüketicinin iktisatta daha güçlü bir pozisyonda olmasını sağlar. Tüketiciler tüketimden gelen güçlerini daha tesirli biçimde kullanabilir hale gelir. Toplumda istediklerini elde etme konusunda daha güçlü hale de gelirler.
BİLİNÇLİ TÜKETİCİ OLMAK İÇİN NE YAPILABİLİR
Tüketicinin bilinçlenmek için yapabileceği bir sürü kolay formül vardır. Bu sistemler uygulandığında, tüketici kendisini daha güçlü bir noktada bulacaktır. Kararlı biçimde bu yolların oluşması tüketicinin şuurlu tüketimi alışkanlık haline getirmesine yardımcı olur.
En temel usullerden biri muhtaçlık ve istekleri ayırmaktır. “Bu esere hakikaten gereksinimim var mı?” sorusu, tüketicinin gereksiz harcamalardan kaçınmasına yardım eder. Bu soruyu sormanın bir alışkanlık haline gelmesi, tüketicinin alışveriş yaparken yanlışsız kararlar vermesine yardımcı olur.
Ürün karşılaştırmaları da tesirli bir prosedürdür. Mesela marketten peynir alırken eser fiyatı, gramı ve içeriği karşılaştırılabilir. Tüketici en uygun olan eseri ihtimamla ve şuurla seçer, yalnızca ucuzluk, yalnızca kalite ya da markaya nazaran alışveriş yapmaz. Etiketleri okumak şuurlu tüketici olmak için en değerli sistemlerdendir. Gram, son kullanma tarihi, üretim tarihi, üretim yeri üzere bilgiler hakikat eser seçmek için kıymetlidir.
Ambalajlardaki birçok damga tüketiciyi satın almaya itmek için vardır bu damgalara kanmamak, indirim tuzaklarına düşmemek tüketici için yararlıdır. İndirimler birden fazla vakit tüketicinin lehine programlar değil, eseri satmak için uygulanan tekniklerdir.
Tüketicinin haklarını öğrenmesi de çok kıymetlidir. Garanti ve iade şartlarını bilmek, şikâyet yollarından haberdar olmak, bu hakların kullanılmasını telefonda müşteriyi saatlerce bekletmek üzere formüller uygulayan firmaları yetkililere şikâyet etmek tüketiciye satıcı firmalar karşısında güç kazandırır.
Yerel üreticiden alışveriş yapmak kaliteyi ve firma sorumluluğunu artırır. Tüketici ithal malları üreten firmaların yerine mahallî firmalara karşı daha fazla güce sahiptir; lokal firma tüketici hesap sorabileceği için daha dikkatli üretim yapma eğilimindedir. Şuurlu tüketim ve mahallî üreticiden alışveriş yapmanın birleşimi piyasa ve tüketici için yararlıdır.
Başka dikkat edilebilecek bir alışkanlık ise şuurlu borçlanmaktır. Kredi kartı kullanırken yahut tüketim kredileri kullanırken ödeme kapasiteleri, gereksinim, faiz üzere ayrıntılara dikkat edilebilir; böylelikle firmaların ve bankaların tüketiciyi fazla harcamaya itmek için kampanyalar başlatma eğilimlerinin önüne geçilebilir.
BİLİNÇLİ TÜKETİM EKONOMİK DERTLERLE GAYRET İÇİN EN DEĞERLİ ARAÇ
İyi piyasa şartlarını sağlama yükünün büsbütün tüketicinin üstünde olması tüketiciyi zorlayan bir durumdur. Lakin, tüketiciler toplu hareket ve şuurlu tüketimin yaygınlaşması ile güçlenebilir ve piyasadaki makus şartlara karşı uğraş edebilirler. “Ben şuurlu olsam ne işe fayda, şuurlu olmayan çok insan var!” demek bir pürüzdür. Tüketici kendisi için uygun olanı ister.
Sonuç olarak şuurlu tüketim, firmaları sorumlu tutarak piyasa şartlarını güzelleştirir. Firmalar pazarlama formülleri ve maliyet düşürme sistemleri yerine daha kaliteli ve daha ucuz eserler için rekabet etmeye başlar. Şuurlu tüketim, tüketiciyi özgürleştirir.
Ardıç Üçyıldız
