Basın özgürlüğü Mart ayı raporu açıklandı
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer her ay nizamlı olarak kamuoyu ile paylaştığı basın özgürlüğü raporunu yayınladı.
Mart ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nda CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının iptali ve gözaltına alınma kararı sonrasında başlayan kitlesel protestoları takip eden gazetecilere yönelik engelleme, gözaltı ve tutuklamalar, televizyon kanallarına RTÜK tarafından verilen ağır yaptırımlar ile toplumsal medyaya yönelik ağır sansür damgasını vurduğuna dikkat çekildi.
Raporu kamuoyu ile paylaşan CHP’li Çakırözer, “Tek adam idaresi ve onun sopasına dönüşen kurumlar, İmamoğlu’na yapılan hukuksuzluğa ve seçme haklarını elinden alınmasına karşı meydanları dolduran milyonların haykırışının duyulmasını engellemek için gazetecileri, televizyon kanallarını ve toplumsal medyayı gaye aldı. Boynunda kamerası, ellerinde mikrofonu olan onlarca gazetecinin haber takibi engellendi. Haber yapamasınlar diye cezaevine gönderildi. Kanallara karartmaya giden cezalar verildi. Bir kişinin iktidarını korumak uğruna büsbütün hukuksuz, Anayasa’yı yok sayan kararlarla milyonların haber alma hakkı yeniden engellendi. Bu baskılar karşısında halkın haber alma hakkı ve basın özgürlüğü uğraşımız kararlılıkla sürecek” diye konuştu.
GAZETECİLER 70 SEFER HAKİM KARŞISINA ÇIKTI
Raporda yer alan hak ihlalleri bilgisine nazaran “Mart ayında gazeteciler en az 70 defa hakim karşısına çıkmak zorunda kaldı. Gözaltına alınan 20 gazeteciden 8’i tutuklandı. Şovları izleyen gazeteciler darp edilip, gözaltına alınıp tutuklanırken, yabancı gazeteciler hudut dışı edildi. RTÜK protestoları canlı yayınlayan SCZ TV’ye 10 gün ekran karartma cezası, Tele 1, Now TV ve Halk TV’ye de ağır yaptırımlar uyguladı. Protesto şovları sırasında tabir özgürlüğünü kısıtlayıcı ‘bant daraltma’ uygulamasını devreye sokan AKP iktidarı, çok sayıda toplumsal medya hesabına da erişim pürüzü getirdi.
Mart ayında gazeteciler en az 70 kere hakim karşısına çıktı. Ortalarında Halk TV’den Ayşenur Arslan, Evrensel’den Kürşat Yılmaz ve Görkem Kınacı’nın da olduğu çok sayıda gazeteciye mahpus cezaları verildi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin sağlığıyla ilgili paylaşımı nedeniyle soruşturma başlatılan Can Ataklı hakkında isimli denetim kararı verildi. Gazeteciler Şaban Sevinç ile Hakan Aygün’ün Seyahat Parkı aksiyonlarıyla ilgili yürütülen soruşturma kapsamında pasaportlarına kısıtlama getirildi. Gazeteciler İsmail Saymaz, Halk TV ana haber sunucusu Ece Üner, Halk TV Programcısı ve Halk TV İnternet Sitesi Sorumlu Müdürü Serhan Asker ve gazeteci İrem Afşin haberleri, toplumsal medya paylaşımları nedeniyle gözaltına alındı, tabir verdi. Gazeteci İsmail Saymaz hakkında mesken mahpusu kararı verildi. Diyarbakır’da 8 Mart Bayanlar Günü mitinginde çektiği fotoğrafı paylaşan Bianet muhabiri Evrim Deniz toplumsal medyada maksat gösterildi. Gazeteci Beğenilen Şeker telefonla tehdit edildi”
MİTİNG YAYINLAYAN KANALLARA RTÜK CEZALARI
Raporda Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasına yönelik protestoları yayınlayan kanallarla ilgili “RTÜK İmamoğlu ve beraberindeki isimlerin 19 Mart’ta gözaltına alınmasıyla başlayan aksiyonları canlı yayınlayan kanallara da ceza yağdırdı. CHP cezaları RTÜK önünde protesto etti. Protestoların birinci haftasında NOW TV, Tele 1, Halk TV ve SZC TV’ye İmamoğlu’na gözaltı kararına dair yayınlarıyla ilgili çeşitli cezalar veren RTÜK, kanalların hepsine yüzde 3 idari para cezası verdi. Sözcü ve Halk TV’ye üç defa program durdurma cezası da verildi. Şura son toplantısında SZC TV, Halk TV, Tele 1 ve NOW TV’nin ortalarında olduğu 4 kanala 7 farklı ceza verdi. SZC TV’ye 10 gün boyunca karartma kararı veren RTÜK; Halk TV’yi CHP lideri Özgür Özel’in mitingini canlı verdiği için cezalandırırken, Tele 1’e ‘halkı kin ve düşmanlığa teşvik’ savı, NOW TV’ye İmamoğlu soruşturmalarının “hukuka alışılmamış ve talimatlarla yapıldığı” yorumları gerekçesiyle cezalar verildi. Türker Ertürk’ün SZC TV’de katıldığı programda kullandığı tabirler gerekçesiyle kanala 5 idari para cezası ve 5 kere program durdurma cezası verildi. Tele 1’de 18 Dakika isimli programda Merdan Yanardağ’ın konuşması nedeniyle yayın kuruluşu hakkında inceleme başlatıldı” sözleri yer aldı.
2016 yılında kurulan internet gazetesi Gazete Duvar yayın hayatına son verdi. Gazetenin yayın hayatına son vermesine neden olan ekonomik meşakkatlerin temel kaynaklarından birinin, Google’ın ‘Keşfet’ ve ‘Haberler’ araçları üzerinden yönlendirilen trafik akışındaki kayıplar olduğuna dikkat çekildi”
SOSYAL MEDYADA BANT DARALTMA VE ENGELLEME
Rapora nazaran “Protestoların yayılmasını engellemek için AKP toplumsal medyada da kısıtlamalar getirdi. İmamoğlu ve öteki gözaltıların yapıldığı günlerde X, YouTube, Instagram, Facebook, TikTok, Telegam ve Signal üzere platformlara erişim sorunu yaşandı. İktidarın baskısıyla çok sayıda X hesabına ve toplumsal medya paylaşımına erişim mahzuru getirildi. Ekmek ve Gül, Halkevleri, Gazete Seyahat, Çağdaş Hukukçular Derneği ve Bianet‘in de ortalarında bulunduğu 190 X hesabına erişim mahzuru getirildi. X’in Global Hükümet İşleri Ünitesi, BTK’nın Metin Cihan, Artı Gerçek, Hayko Bağdat üzere 126 hesabı engelleme buyruğuna karşı AYM’ye ferdî müracaatta bulundu. Saraçhane’deki eylemlerde CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in boykot listesini duyurduğu boykotyap.com ile yandaslarboykot.com ve boykot.web.tr web sitelerine erişim pürüzü getirildi. Kocaeli’de emniyet müdürü ile bir komiser ortasında biber gazı kullanımı konusunda yaşanan tartışmaya ait paylaşımlara da erişim mahzuru getirildi” bilgisi tespit edildi.
