Atatürk’ün doktoru da hizmet vermişti: 127 yıllık hastane kapatılıyor

İstanbul’un en eski sıhhat kurumlarından biri olan Özel Balat Or-Ahayim Musevi Hastanesi, 127 yılı aşkın müddettir sürdürdüğü sıhhat hizmetlerine son vermeye hazırlanıyor. Yönetim kurulu tarafından 18 Temmuz 2025 tarihinde alınan kararla birlikte, hastanenin kalıcı olarak kapatılmasına karar alındı.
KARAR RESMİLEŞTİ
Balat semtinde bulunan ve geçmişi Osmanlı devrine kadar uzanan hastanenin, idare kurulunca alınan kararla tüm sıhhat hizmetlerine kalıcı olarak son verileceği açıklandı. İşçilere gönderilen resmi bildirimde, hastanenin faaliyetlerinin büsbütün durdurulacağı belirtildi.
08 Mart 2023 tarihinden bu yana kurumda misyon yapan çalışanlara iletilen fesih yazısında, iş kontratlarının 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. hususu kapsamında sona erdirileceği tabir edildi. Çalışanlara tanınan 42 günlük ihbar mühleti 30 Eylül 2025 tarihinde dolacak.
Yönetim ayrıyeten, kapanış sonrası çalışanın tüm kıdem tazminatlarının ödeneceğini, talep eden çalışanların iş arama müsaadelerini toplu olarak kullanabileceğini bildirdi.
ATATÜRK’ÜN TABİPLERİNDEN KİMİLERİ BURADA MİSYON YAPTI
1898 yılında, İstanbul’daki Musevi cemaati tarafından hayata geçirilen Or-Ahayim Hastanesi, sadece Musevi toplumuna değil, tüm İstanbul halkına sıhhat hizmeti sundu. Kurum, başta salgın hastalık periyotları olmak üzere pek çok sıkıntı süreçte değerli misyonlar üstlendi.
Zaman içinde Cumhuriyet devrinde de hizmet vermeye devam eden hastane, Türk tıp tarihinde kıymetli bir yere sahip oldu. Atatürk’ün hekimlerinden kimilerinin da burada vazife yapmış olması, hastaneye başka bir tarihi paha kazandırdı.
‘HAYAT IŞIĞI’
İbranice’de “Hayat Işığı” manasına gelen “Or-Ahayim” ismiyle kurulan hastane, birinci olarak küçük bir sağlık ocağı olarak hizmet vermeye başladı. II. Abdülhamid’in fermanıyla kurulan hastanenin temelleri, periyodun Musevi başkanlarının eforlarıyla atıldı.
Kurucu takımda Dr. Yüzbaşı Rafael Dalmediko başta olmak üzere Dr. Avramino de Kastro, Abraham Gerson, Amiral Dr. İzak Molho Paşa, Jakob Habib, Jozef Halfon ve Robert Levi üzere değerli isimler yer aldı.
TOPLUMSAL DAYANAKLA KURULDU
Hastanenin kuruluşu için gereken finansman, meskenlerde kullanılan bağış kumbaraları, yurt dışına yapılan yardım davetleri, çeşitli etkinlikler, rozet satışları ve balolar sayesinde toplandı. Elde edilen 11 bin altınlık bağışla, imal süreci mimar Gabriel Tedesçi tarafından tamamlandı.
1920’li yıllarda, Bağdatlı iş insanı Sir Ellie Kadoorie’nin yaptığı büyük bağış sayesinde hastaneye üç yeni bina kazandırıldı. Bu yatırımlar, kurumun çağdaş hastaneciliğe geçişinde kıymetli rol oynadı. Bu binalardan ikisi hâlâ faal olarak kullanılmakta.
ÖDÜLLER ALLDI
Or-Ahayim Hastanesi, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve İstanbul’un işgal yıllarında faal olarak vazife aldı. 1914 yılında, Hilal-i Ahmer’e devredilen 30 ve akabinde 40 yataklı karantina pavyonlarında yaralı askerlere hizmet verdi. Bu devirdeki üstün uğraşlarından ötürü çalışanları çeşitli ödüllerle onurlandırıldı.
Hastane ayrıyeten, 1921’de Rusya’dan ve 1934’te Polonya’dan gelen göçmenlere de kapılarını açtı.
ATATÜRK’ÜN HEKİMİ HİZMET VERDİ
Cumhuriyet periyodunun değerli isimlerinden Dr. Samuel Abravaya Marmaralı, 40 yıl boyunca Or-Ahayim Hastanesi’nde misyon yaptı. Birebir vakitte milletvekilliği misyonunu de üstlenen Marmaralı, Atatürk’ün tabiplerinden biri olarak biliniyor.
MODERN DÖNÜŞÜM
2004 yılında hastanenin eski bir binası yıkılarak yerine yeni bir yapı inşa edildi. 2005 yılında açılan bu kısım, Alegra Torel Geriatri Pavyonu ismiyle hizmete başladı. 52 yataklı, 31 odalı bu çağdaş yapı; poliklinikler, acil servis ve laboratuvar üniteleriyle donatılarak ileri seviye sıhhat hizmeti sunmaya başladı.
Aynı yıl, hastane “Yılın Hastanesi” mükafatları ortasında yer alarak büyük takdir topladı.
Balat’ın simgelerinden biri haline gelen ve hem mimarisi hem de geçmişiyle kente kıymet katan Or-Ahayim Hastanesi’nin kapanma kararı ile birebir vakitte bir devir de kapanmış oldu.