Altan Öymen’in işkence günleri: Kim bu Hostes Leyla konuş

Melek Ulagay, T24’teki köşesinde “Altan Öymen’e veda” başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Ulagay, 3 Mayıs 1972 günü 61 yolcu ve 5 mürettebat ile birlikte Sofya’ya kaçırılan, Ankara İstanbul seferini yapan THY DC 9 tipi “Boğaziçi” isimli yolcu uçağını ve “Hostes Leyla” serüvenini şu sözlerle anlattı:

Altan Öymen’in ortamızdan ayrıldığı haberini de bu ruh hali içinde aldım. Hasta olduğunu biliyordum, son ana kadar da dimdik durduğunu, “Neler geçti hayatımdan bu da gelir geçer” dediğini duyar üzereyim.

Geçmişe dönüyorum. Yıl 1972. 9 Mart tarihinde ordu tarafından yapılan başarısız bir darbe teşebbüsü sonucunda 12 Mart muhtırası verilmiş ve Süleyman Demirel’in istifası ile başlayan koalisyon hükümetleri devri, ülkede olup bitenlerin bir numaralı sanığı olarak sol kanıyı maksada koymuş ve 27 Nisan’da ülke çapında sıkıyönetim ilan edilmiş.

Altan Öymen

“ANKARA TAM MANASIYLA KAYNAYAN BİR KAZANDI”

Ben o periyotta İstanbul Üniversite’sinde öğrenciydim ve vaktin ruhuna uygun olarak sol bir fraksiyonda üyeydim. ODTÜ Üniversitesi ise gençlik hareketinin merkezi, başta Deniz Gezmiş; en militan aktivistlerin toplanma yeriydi. Ankara tam manasıyla kaynayan bir kazandı.

Bu ortamda, yazdığı bir yazı nedeniyle çalıştığı Akşam gazetesinden atılan Altan Öymen, kendisine verilen tazminat parası ve o periyotta Günaydın gazetesini çıkaran Haldun Simavi’nin de takviyesi ile Ankara Çankaya’da kiraladığı iki odalı bir dairede ANKA ajansını kurdu. Alandan topladığı bilgilerle basına haberler geçiyor, Türkiye’nin en eski haber ajansı Anadolu Ajansı’nın hükümranlığını bozacak kadar büyüyerek, Türkiye’de bağımsız haberciliğin önünü açıyordu.

Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının idam edilmeleri gündeme geldiğinde Altan Öymen ve ANKA ajansı idam kararına karşı kampanya başlattı. Tıpkı günlerde TRT Dış Haberlerin başında bulunan Emil Galip Sandalcı da bu kampanyayı büyütmek için elinden geleni yapıyor, Altan Öymen ile birlikte üç gencin idamının karşısında, kendilerini de tehlikeye atma değerine kapı kapı dolaşıp imza topluyorlardı.

Tarih 30 Eylül 1971, Ankara Adliyesi: Doğan Avcıoğlu (ortada) Mamak Cezaevi’nden yargılanmak üzere getirilmiş. (Sol baştan) Uluç Gürkan, Savaş Güvezne, Altan Öymen, Hasan Cemal ve emekli binbaşı Yılmaz Akkılıç…

Emil Galip Sandalcı, Çankaya’da Mesa sitesindeki meskenini bizim üzere gençlere açmış, sıkı idare nedeniyle kalacak yeri olmayanlara takviye oluyordu. Bu devirde ben de kaçak (aranan kişi) olduğum için Emil’in meskenine sığınmıştım. Kendimi kamufle etmek için THY’de çalışan bir arkadaşın el altından bana sağladığı THY hostesi kıyafeti giyiyordum. (Açık mavi dar etek, mavi ceket, beyaz bluz ve kravat). Başımda ise sarı bir peruk. Emil’in meskeninde benim üzere kalan birkaç kişi daha vardı, ben bu bireylerden birisinin polis olmasından kuşkulanıyordum. Böylelikle başlayan “Hostes Leyla” serüveni, daha sonra apayrı yollara sapacaktı.

Ben Emil’in konutundan ayrıldım, öbür bir konuta geçtim ancak her gün Mesa’daki konutun önüne gidip Emil ile yaptığımız haberleşme sistemine nazaran durumu denetim ediyordum. Haberleşmeye nazaran, şayet her şey yolunda ise Emil balkondan bir kilim sarkıtıyordu. Ben de o vakit içim rahatlamış olarak dönüyordum.

Cumhuriyet, 24 Ekim 1972

Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının idam edileceği 6 Mayıs’a gün sayıyorduk. 3 Mayıs günü Ankara İstanbul seferini yapan THY DC 9 tipi “Boğaziçi” isimli yolcu uçağı, 61 yolcu ve 5 mürettebat ile dört aksiyoncu tarafından Sofya’ya kaçırıldı. Yapılan müzakereler sonucunda dört eylemcinin Sofya’da kalmaları şartıyla tüm yolcular hür bırakıldı.

Olaydan sonra Emil’in meskenine gittiğimde balkonda kilim yoktu. Unutmayacağını biliyordum. Çok berbat oldum. Fakat yeniden de inanmak istemedim. Karşıya geçip, meskenin kapısına kadar geldim, kapıcının çocukları beni gördüler ve elleriyle bana “gelme” işareti yaptılar. O vakit anladım, lakin artık çok geçti.

Polis uçak kaçırma olayından sonra Emil’in meskeninde kalan ve benim şüphelendiğim kişinin verdiği bilgiler ile “Hostes Leyla”yı aramak için Emil’in konutunda karakol kurmuş, her geleni içeri alıyordu. Altan Öymen her sabah ANKA’ya gitmeden Emil’e uğrayıp kahve içtiğinden onu da almışlar ve hepsini nezarette güzelce bir dayaktan geçirip “Hostes Leyla” tanımı almaya çalışmışlar. Beni hiç tanımayan ve görmemiş olan Altan Öymen de “Bilmiyorum, tanımıyorum” dedikçe dayak yemiş ve gerçeği söylediği için dayak yiyenler listesine geçmişti.

Aradan yıllar geçti. Ben Suriye, Lübnan, Genevre, Paris, Amsterdam, Bolonya duraklarından sonra Ecevit affı ile Türkiye’ye döndüm. Merhum Uğur Mumcu ile birlikte Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde tabir vermeye gittim. Hakkımdaki tüm tezleri reddettim. İddianamede “Hostes Leyla” kısmı de vardı!

Çıkışta Uğur Mumcu, “Seni birisiyle tanıştıracağım” dedi, ortak bir arkadaşın meskeninde Altan Öymen de vardı. Uğur gülerek Altan’a, “Bak sana kimi getirdim” dedi, “Hostes Leyla”. Altan bir kahkaha attı! “Sen misin o meşhur Hostes Leyla?” Ben hatalı kedi üzere önüme bakıyordum. Sonra sarıldık birbirimize.

Ankara yıllarımda, daima gülen yüzüyle anımsıyorum onu! Her durumda, her şartta, gülebilen o hoş insan!