‘Aile yılı’nda düğmeye basıldı: Genç çiftlere sosyal konut… Doğum yardımı, kreş desteği

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2025’i ‘Aile Yılı’ ilan etmesinin akabinde, doğurganlık ve nüfus artış suratındaki düşüşe yönelik çalışmalar başladı. Geçen yıl sonunda kurulan Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu dün birinci toplantısını yaptı. Bu yıl, aile kurulmasının teşvik edilmesi ve bayan istihdamının artırılması için yeni dayanak paketleri devreye alınacak. Aile kurmayı teşvik etmek maksadıyla genç çiftlere toplumsal konut programı planlanıyor. Çalışan bayanlara özel projeler hazırlanıyor. Bayanların hem mesken hem de iş hayatını birebir anda sürdürmesi için fiyatsız yahut düşük maliyetli kreşler yaygınlaştırılacak, doğum müsaade mühletleri artırılacak. Mecburî durumlar dışında sezaryen doğum oranının azalması teşvik edilecek.

KISA-ORTA-UZUN VADELİ STRATEJİ

Dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde toplanan Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu Toplantısı’ndan evvel açıklama yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sağlıklı bir nüfus yapısı için kısa, orta ve uzun vadeli stratejiler geliştireceklerini söyledi. Sabah gazetesinden Fatma Göksu’nun haberine nazaran şuranın 6 ayda bir toplanacağını, gelişmeleri takip ederek, siyasetleri ve hareketleri güncelleyeceklerini belirten Yılmaz, doğurganlık oranlarını ve nüfus yenileme düzeyini sürdürülebilir kılmak için hareket planları oluşturulacağını anlattı.

DOĞUM SURATI DÜŞÜYOR

2009’dan itibaren, ülkemizdeki doğurganlık suratı ve nüfus artış suratında bariz bir düşüş gözlemlendiğini belirten Yılmaz, “2023 yılında 1.51 seviyesine geriledi. Bu, tarihimizin en düşük kıymetidir. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme seviyesinde kritik eşik olan 2.1’in altında kaldığını gösteriyor. Nüfusun kendini yenilemesi için gerekli olan 2.1 eşiğinin üzerinde olan 10 ilimiz kalmış olup, toplam doğurganlık suratının 3’ün üzerinde olduğu tek ilimiz Şanlıurfa’dır (3.27). Tüm vilayetlerimizde düşüş var, 1.5 seviyesinin altında 51 ilimiz var. 2025, Cumhurbaşkanımız tarafından ‘Aile Yılı’ olarak ilan edildi. Cumhurbaşkanımızın tabir ettiği üzere, önümüzdeki devirde güçlü bir aile ve nüfus yapısına sahip olunması için kararlı adımlar atılacak” tabirlerini kullandı.

ULUSAL HAREKET PLANI
Yılmaz şunları söyledi: “Doğurganlık suratındaki düşüş, nüfus yapısı, aile ve evlenme kurumundaki değişimlerin temel nedenleri, muhtaçlıklar ve bu alanlara yönelik siyaset teklifleri tespit edilecek. Ardından Konsey marifetiyle Ulusal Aksiyon Planı hazırlanacak. Özel kıymet arz eden bahislerde çalışma kümeleri ve komiteler kurulacak. Kalkınma Planı ve Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda da yer aldığı üzere mevcut hukuksal düzenlemeler, aile ve dinamik nüfus yapısını etkileyen gelişmeler çerçevesinde gözden geçirilecek, belirlenecek muhtaçlıklar doğrultusunda yeni türel düzenlemelere ait çalışma yapılacak.” Heyetin birinci toplantısında demografik yapı ve nüfus siyasetlerindeki değişim ve dönüşümler, aile ve gençlik fonu ve doğum yardımları mevzuları masaya yatırıldı. 13 Ocak’ta tanıtılacak ‘Aile Yılı’ öncesinde yol haritası ele alındı.

YENİ DEVRİN STRATEJİLERİ

NORMAL DOĞUM DESTEKLENECEK
Zorunlu durumlar dışında sezaryen doğum oranının azalması teşvik edilecek. Sıhhat profesyonelleri içinde kıymetli bir yere sahip olan ebelerin, çiftlere kaliteli ve nitelikli bakım ve danışmanlık hizmetleri sunması ve ebelerin istihdamını yaygınlaştırmak için adımlar atılacak.

YENİ EVLİLERE TOPLUMSAL KONUT
Aile kurmayı teşvik etmek gayesiyle genç çiftlere maddi takviyeler, evlilik danışmanlığı ve birinci meskenini alanlar için toplumsal konut programları hayata geçirilecek.

KADINLARA YENİ İŞ MODELLERİ
Kadınların, hem mesken hayatını hem iş hayatını tıpkı anda sağlıklı biçimde sürdürmeleri ve ikisi ortasında bir tercihe zorlanmamaları için yeni çalışma modelleri geliştirilecek. Doğum müsaadelerinin artırılmasından, kreş ve bakım süreçlerinin desteklenmesine; doğum yardımlarından esnek ve uzaktan çalışmaya birçok alternatif çok taraflı ve bütüncül bir bakış açısıyla ele alınacak.

ÜCRETSİZ KREŞ DESTEĞİ
Çalışan ebeveynlere dayanak olmak için fiyatsız yahut düşük maliyetli kreş ve çocuk bakım hizmetleri yaygılaştırılacak. Aile yapısını zayıflatmaya ve cinsiyetsizleştirmeye yönelik global akınlara karşı ulusal bedelleri öne çıkaran eğitim, kültür ve irtibat siyasetleri güçlendirilecek.

KURUL KİMLERDEN OLUŞUYOR
Kurul, Adalet, Aile ve Toplumsal Hizmetler, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik, Gençlik ve Spor, Hazine ve Maliye, İçişleri, Ulusal Eğitim ve Sıhhat Bakanlarının yanı sıra, Diyanet İşleri, Bağlantı, Strateji ve Bütçe ile Türkiye İstatistik Kurumu’nun Liderlerinden oluşuyor.