ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken: Erdoğan’ın nüfuzunu kullanmasını istedik
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Gazze’de ateşkes muahedesine nasıl varıldığına ait değerlendirmesinde, “Son haftalarda Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan üzere öbür aktörlere de giderek Hamas’ı masaya geri getirmek ve bir muahede sağlamak için (Hamas üzerindeki) yüklerini ve nüfuzlarını kullanmalarını istedik” tabirlerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken görev müddeti dolmadan evvel düzenlediği son basın toplantısına Gazze’de varılan ateşkese ait açıklamalarda bulundu. Blinken ateşkes mutabakatına nasıl ulaşıldığına ve ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump ve grubunun eforlarının ateşkesin sağlanmasında belirleyici olup olmadığına ait soruyu şöyle yanıtladı:
“Daha evvel de söylediğim üzere, (Gazze’de) kabul edilen mutabakat, Lider Biden’ın mayıs ayında kamuoyuna sunduğu teklife dayanıyor. Başkan’ın ayrıntılı bir halde kamuoyuyla paylaştığı çerçeve, dünyanın dört bir yanından ülkelere kabul ettirildi ve BM Güvenlik Konseyi’nde onaylandı. Bu, Hamas’ı birinci etapta harekete geçirdi zira o vakte kadar Hamas, altı haftalık bir ateşkesin, rehinelerin hür bırakılmasının, mahkumların salıverilmesinin, insani yardımın süratle sağlanmasının ve kalıcı bir ateşkesin şartlarını müzakere etmek için vakit kazanılmasının öngörüldüğü bu planı reddediyordu.
O vakitten beri çabucak hemen her gün (mayıs ayında sunulan önerinin) çerçevesini doldurmak ve uygulama ayrıntılarını müzakere etmek için çalışmalar yapıldı. Birkaç defa bu süreci tamamlamaya çok yaklaştık. Lakin dediğim üzere çeşitli olaylar ekseriyetle bu cins çalışmaların gecikmesine ya da denetimden çıkmasına neden olur. Lakin biz çalışmalarımıza devam ettik. Bu ortada az evvel açıkladığım üzere, Hamas’ın ve potansiyel destekçilerinin karşılaştığı zorlukları artırmak ismine aldığımız tedbirler, İsrail’in attığı adımlarla birlikte bu hesaplamayı dramatik bir formda değiştirdi.
Bence bizi bugüne getiren şey bu oldu. Diplomasi eforlarımız ve caydırıcılığımız, Hamas’ı izole ederek masaya dönmeye ve evet demeye zorladı. Son haftalarda, örnek olarak, Hamas sonbaharda müzakere etmeyi reddederken, Katar’daki dostlarımıza giderek Hamas’ın Katar’da bulunan siyasi operasyonunun artık beğenilen karşılanmadığını onlara bildirmelerinin vaktinin geldiğini söyledim. Katar bu bahiste gerekeni yaptı.
”UZUN BİR SÜREÇTE BİRÇOK FAKTÖRÜN BİR ORTAYA GELMESİYLE BUGÜNE ULAŞILDI”
Ayrıca son haftalarda Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan üzere öbür aktörlere de giderek, Hamas’ı masaya geri getirmek ve bir mutabakat sağlamak için (Hamas üzerindeki) yüklerini ve nüfuzlarını kullanmalarını istedik. O da gerekeni yaptı. Yani bu, uzun bir süreçte birçok faktörün bir ortaya gelmesiyle bugüne ulaşıldığını gösteriyor.
Bununla birlikte yalnızca yeni gelen idaresi tam olarak bilgilendirmekle kalmayıp, birebir vakitte onları bu sürecin son kısmına dahil etmenin de değerli olduğunu düşünüyorum. Bunun sebebi, muahede kapsamında uygulanması gereken çabucak hemen her şeyin (ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald) Trump yönetimi altında uygulanacak olmasıdır. Tarafların, Trump idaresinin müzakere ettiğimiz muahedeyi desteklediğini ve Lider Biden’ın sunduğu çerçeveyi uygulayacağını bilmeleri çok değerliydi.
(Trump’ın Orta Doğu Temsilcisi) Steve Witkoff’un bizimle, Brett McGurk ile yakın çalışarak bu sürecin tamamlanmasında gösterdiği çok bedelli çabayı hem takdir ediyor hem de övüyorum. Fakat, ilgililere yeni idarenin muahedeyi desteklediğini, onayladığını ve yükümlülüklerini yerine getireceğini açıkça belirtmenin kıymetli olduğunu düşünüyorum.”
