Günün köşe yazısı: Neoliberal demokratların Washington sınavı… Sabah yazarı Kerem Alkin yazdı…

“Başkan Trump’ın evvel Alaska’da Rusya Devlet Başkanı Putin, ardından Washington’da Ukrayna Devlet Lideri Zelenski ve Avrupalı liderler, AB Komisyonu Başkanı von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Rutte ile gerçekleştirdiği görüşmeler, Rusya- Ukrayna Savaşı’nın bir an evvel sonlandırılması ismine umutları yeşertmiş olsa da, sürecin perde ardında neoliberal ‘uç’ demokratlar ile, ‘yeni sağ’ ortasında derinleşen gerginlik önümüzdeki periyodun en kritik başlıklarından birisi olacak gözüküyor. Lider Trump ve takımının temsil ettiği ‘yeni sağ’ anlayış, ekonomi- politik boyutlarıyla, Batı Avrupa’nın temsil ettiği neoliberal ‘uç’ demokrat anlayışla önemli boyutlarda ayrışmakta.

Nitekim, Macaristan Başbakanı Orban başta olmak üzere, kimi Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri önderlerinin de ‘yeni sağ’ anlayışı temsil ettiklerini dikkate aldığımızda, Orban’ın gerçek manada von der Leyen’e karşı AB içerisinde açık bir ‘savaş’ başlatmış olması şaşırtan olmamalı. Lider Trump’ın Oval Ofis’te, tüm Avrupalı liderleri, AB Komisyonu Başkanı ve NATO Genel Sekreteri’ni Zelenski ile birlikte karşısına dizdiği fotoğraf milletlerarası siyaset alanının en unutulmayacak karelerinden birisi olacak. Nasıl ki, Trump’ın Oval Ofis’teki toplantının bir noktasında, von der Leyen’e dönüp, önderlerle yapacağı kıymetlendirme nedeniyle, kendisinden Oval Ofis’ten çıkmasını belirtmesi ve AB Komitesi Lideri’nin o anki yüz çizgileri da yeniden unutulmayacak fotoğraflardan birisi ise.

Trump’ın birinci başkanlık periyodunda, kendisi kollarını kavuşturmuş bir halde otururken, Merkel’in masaya ellerini koymuş vaziyette ve öteki G7 önderlerinin masanın etrafında ayakta durdukları fotoğraf da unutulmadı. Lider Trump, başkanlık kampanya devrinde, neredeyse Batı Avrupa ülkelerinin tümünün ve von der Leyen’in açıktan rakibi Harris’i desteklemesini asla unutmayacak. Bu nedenle, o periyot ki grubun Rusya-Ukrayna Savaşı sürecinde ‘demokrat’ Biden ve takımını Ukrayna’ya uçsuz bucaksız takviye için ikna etmelerini de not aldığını belirterek, Trump ‘bu Biden ve Batı Avrupa’nın savaşı, benim değil’ bildirisini net veriyor. Günün sonunda, G7 üyesi Batı Avrupa, Kanada ve Japonya ABD’den daha fazla güç ithalatı yaparak ve daha fazla ithalat vergisi ödemeyi kabul ederek, Trump’la orta yol bulmak zorunda olduklarının farkındalar.

Neoliberal ‘uç’ demokrat siyasi anlayış, hem ‘küreselleşme 2.0’da, hem tüm çok taraflı kuruluşlara yalnızca kendi önceliklerini ve kendilerince kıymetli gördükleri ‘değerleri’ empoze etmede, hem de Ukrayna’yı zorla Rusya ile savaşa soktukları süreçte çuvallamış durumdalar. Ukrayna konusunda ortalığı ayağa kaldıran Batı Avrupa’nın, Kanada’nın, Gazze ve Netanyahu’nın soykırımı karşısında ahlak mahrumu bir ikiyüzlülük içinde olmaları tüm dünyaca not edildi. Bu ikiyüzlülük ve ikili standart, yükselen ekonomiler ve Global Güney ülkeleri açısından, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere, çok taraflı sisteme duyulan itimadı ve prestiji yerle yeksan etmiş durumda. Neoliberal ‘uç’ demokrat siyasetçiler, Washington’da Trump karşısında ‘hak ettikleri’ bir muameleyle karşı karşıya kalmalarına hiç bozuk atmasınlar. Ukrayna Savaşı’nın başlangıcında, Sayın Cumhurbaşkanımızın ev sahipliğinde, Türkiye bu savaşın bir an evvel bitmesini sağlayacak bir mutabakata iki tarafı da ikna etmişken, yüzbinlerce asker ve sivilin ölmesinin yegane sorumluluğu, ‘İstanbul Süreci’ni sabote eden neoliberal ‘uç’ demokratlardır. Artık, tıpkı takım, Trump idaresindeki ABD olmadan Ukrayna’ya güvenlik garantisi veremeyeceklerinin pek ala farkındalar. Washington’da maruz kaldıkları ağır sınavdan gereken dersi çıkarıp çıkarmayacaklarını birlikte göreceğiz.”