Türkiye-Suriye anlaştı, ABD devreye girdi: Ortak Eğitim ve Danışmanlık Mutabakat Muhtırası nedir
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra, Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ve Genel İstihbarat Başkanı Hüseyin El Seleme ile 13 Ağustos’ta görüştü.
Bakanlık tarafından, yapılan açıklamada, şu tabirler kullanıldı:
“Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, ülkemize resmi bir ziyaret gerçekleştiren Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra, Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ve Genel İstihbarat Başkanı Hüseyin El Seleme ile Ulusal Savunma Bakanlığında bir ortaya geldi. İkili ve bölgesel savunma ve güvenlik hususlarının ele alındığı görüşmenin akabinde Bakan Yaşar Güler ile Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra tarafından Ortak Eğitim ve Danışmanlık Mutabakat Muhtırası imzalandı.”
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler (sağ 2), Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra (sol 2) ile Ulusal Savunma Bakanlığında bir ortaya geldi. Bakan Yaşar Güler ile Suriye Savunma Bakanı Ebu Kasra
ORTAK EĞİTİM VE DANIŞMANLIK MUTABAKAT MUHTIRASI NEDİR
Mutabakat, olağanlaşma sürecindeki en somut adımlardan biri olarak değerlendiriliyor.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’ya nazaran, imzalanan kapsamlı iş birliği muahedesi, Suriye Arap Ordusu’nun kabiliyetlerini geliştirmeyi, kurumlarını ve yapısını modernize etmeyi ve güvenlik bölümü ıslahat sürecini desteklemeyi amaçlıyor.
Anlaşma, Suriye ordusunun milletlerarası standartlarda eğitilmesini ve operasyonel hazırlığının güçlendirilmesini hedefliyor.
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler (sağ 3), Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra (sağ 4), Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani (sol 3) ve Genel İstihbarat Başkanı Hüseyin El Seleme (sol 2)
SURİYE ORDUSUNA MODERNİZASYON DESTEĞİ
Anlaşma çerçevesinde atılacak adımlar şu biçimde sıralanıyor:
Düzenli askeri işçi değişimi: Harekât hazırlığını artırmak ve birlikte çalışma kabiliyetini geliştirmek emeliyle karşılıklı olarak özel eğitim kurslarına iştirak sağlanacak.
Uzmanlaşmış marifet eğitimi: Terörle gayret, mayın temizleme, siber savunma, askeri mühendislik, lojistik ve barışı müdafaa operasyonları üzere alanlarda milletlerarası standartlara uygun programlar yürütülecek.
Teknik yardım: Askeri sistemlerin, örgütsel yapıların ve komuta kabiliyetlerinin modernizasyonunu desteklemek için uzman işçi görevlendirilecek.
Yetkililer, bu muahedenin Suriye ordu işçisinin profesyonel ve memleketler arası standartlara uygun bir formda eğitilmesine katkı sağlayacağını vurguladı.
Böylece, eğitimsiz kümeler tarafından gerçekleştirilebilecek muhtemel ihlal risklerinin de azaltılmasının hedeflendiği belirtildi.
Bu imzalarla, Fırat’ın doğusunda terör örgütü SDG’ye (YPG’PYD) karşı ortak adımlar atılması ve hudut güvenliğinin sağlanması hususlarında taban oluşturması bekleniyor.
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI: “SDG HİÇBİR ŞARTI YERİNE GETİRMEDİ”
Öte yandan, Suriye’deki son duruma ilişkin Milli Savunma Bakanlığı kaynakları şu ifadeleri kullandı:
“10 Mart 2025 tarihinde Suriye hükümeti ile terör örgütü SDG ortasında imzalanan mutabakattan bu yana, terör örgütü SDG mutabakat kurallarının hiçbirisini yerine getirmemiş, Suriye’nin siyasi birliğini ve toprak bütünlüğünü bozacak teşebbüslere devam etmiştir. Son olarak terör örgütü SDG’nin 8 Ağustos’ta Haseke’de düzenlediği konferansta lisana getirdiği ayrılıkçı telaffuzlar Suriye hükümeti ile imzaladıkları mutabakata uymamaktadır. Suriye Hükümeti, ülke hudutları içerisinde tüm etnik, dinî ve mezhepsel ayrılıkları sona erdirecek, kapsayıcı ve bütünleştirici bir anlayış sergilerken terör örgütü SDG’nin kışkırtıcı ve bölücü halleri süreci akamete uğratmaktadır. Suriye hükümetinin ‘tek devlet, tek ordu’ davetleri, bölgede uzun yıllardır beklenen huzur ve istikrar ortamı için elzemdir. Beklentimiz imzalanan mutabakata tam olarak uyulması ve alanda bir an evvel tatbikiyle istikrarlı, huzurlu, inançlı ve terörsüz Suriye’nin inşasıdır. Biz en başından itibaren Suriye’nin siyasi birliğini ve toprak bütünlüğünü savunuyoruz ve bunu savunmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda dün imzalanan Ortak Eğitim ve Danışmanlık Mutabakat Muhtırası ile bu isteğimizi bir adım daha ileri taşımış bulunuyoruz.”
MUHTIRA İLE HEDEFLENEN
Bakanlık kaynakları, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in Suriyeli mevkidaşı Murhef Ebu Kasra ile imzaladığı, “Ortak Eğitim ve Danışmanlık Mutabakat Muhtırası”nın içeriğine dair sorular üzerine, Suriye’nin terörle uğraşına takviye, savunma ve güvenlik kapasitesini artırma tarafındaki kararlılığın devam ettiğini bildirdi.
Kaynaklar, şunları kaydetti:
“Bu imzayla işbirliği alanında kayda bedel bir adım daha atılmış oldu. Kelam konusu muhtıra ile askeri eğitim ve işbirliğinin koordinesi, planlanması, danışmanlık ile bilgi ve deneyim paylaşımı, savunma gereksinimleri doğrultusunda askeri teçhizat, silah sistemleri, lojistik materyaller ve ilgili hizmetlerin tedarikinin sağlanması ve muhtaçlık halinde kullanımına yönelik teknik dayanak ve eğitim verilmesi konuları hedeflenmiştir. Türk Silahlı Kuvvetlerimizin sahip olduğu bilgi birikimi, deneyim ve tecrübesiyle Suriye’nin terörle uğraşına dayanak sağlamaya, savunma ve güvenlik kapasitesini artırmaya devam edeceğiz.”
ABD, SDG’Yİ MÜMKÜN BİR OPERASYONA KARŞI UYARDI
Türkiye ile Suriye ortasında Ortak Eğitim ve Danışmanlık Mutabakat Muhtırası imzalandığı esnada ABD’den terör örgütü SDG’ye dikkati çeken bir ihtar geldi.
SDG’ye tanınan 30 günlük müddetin dolmasına günler kala, ABD’nin 10 Mart mutabakatına uyulmazsa koalisyonun SDG’yi koruyamayacağı konusunda uyardığı öne sürüldü.
ABD ve Türkiye’nin geçtiğimiz ay Demokratik Suriye Güçleri’ne (SDG) Şam idaresine katılma sürecini hızlandırması için 30 gün müddet verdiği tez edildi.
Middle East Eye’a (MEE) konuşan bir kaynağa nazaran, ABD’li yetkililer, 10 Mart muahedesine uyulmaması durumunda Şam’ın askeri bir operasyon başlatması halinde milletlerarası koalisyonun kendilerini koruyamayabileceği konusunda Demokratik Suriye Güçleri’ni (SDG) uyardı.
Bu mühletin sonuna gelinirken bölgede askeri ve diplomatik hareketlilik arttı.
TÜRKİYE DİREKT MÜDAHALE ETMEYECEK
Güvenlik kaynakları, Türkiye’nin SDG’ye karşı direkt müdahalede bulunmayacağını fakat Suriye ordusu tarafından yürütülecek hudutlu bir operasyona dolaylı dayanak sağlayabileceğini belirtti.
Kaynaklar, bu türlü bir operasyon için hazırlıkların tamamlandığını da kelamlarına ekledi.
BARRACK BİRAZ DAHA MÜHLET İSTEDİ
Bu süreçte ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın, Ankara’da Türk yetkililerle yaptığı görüşmelerde diplomatik eforlar ve SDG ile müzakereler için daha fazla vakit talep ettiği ortaya çıktı.
Edinilen bilgilere nazaran Türk yetkililer bu talebe, bahse ait karar ve yetkinin Şam hükümetinde olduğunu ve Şam ile Türkiye ortasındaki askeri işbirliği ve Türkiye’nin ulusal güvenlik hassasiyetleri doğrultusunda, Şam’dan gelecek rastgele bir takviye talebinin olumlu karşılanacağını diplomatik bir lisanla iletti.
ABD’DEN TAKVİYE
Ancak, ABD’nin Suriye’nin kuzeyindeki 26 üssüne askeri destek yaptı belirtiliyor.
ABD Merkez Kuvvetler Kumandanı General Erik Kurilla’nın, tekraren Suriye’ye giderek terörist Mazlum Abdi ile görüştüğü biliniyor.
GÖZLER HALEP’İN DOĞUSUNDA
Bu esnada, Halep’in doğusundaki Dayr Hafir’de ve Tişrin Barajı etrafında geçen hafta Suriye ordusu ile SDG ortasında aralıklı çatışmaların yaşandığı ve her iki tarafın da tırmanan tansiyondan birbirini sorumlu tuttuğu kaydedildi.
YARDIM TALEBİ GEÇEN AY GELDİ
Rudaw’da yer alan habere nazaran, Suriyeli güvenlik kaynakları, Suriye heyetinin Ankara’ya yaptığı ziyaretin bu bağlama odaklanacağını, gündemdeki kilit bahisler ortasında ortak tehditler, hudut güvenliği, mutabakatların takibi ve potansiyel ekonomik yatırımların yer alacağını belirtti.
Kaynaklar ayrıyeten, Suriye’nin geçen ay Türkiye’den resmen güvenlik yardımı talep ettiğini ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’de konuşlandırılmasına ait görüşmelerin de müzakerelerin bir kesimi olacağını ekledi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani (solda), Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra (sağ 2) ve Suriye İstihbarat Başkanı Hüseyin es Seleme (sağda)
FİDAN VE ŞEYBANİ’DEN ORTAK BASIN TOPLANTISI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra ve İstihbarat Başkanı Hüseyin Salameh ile Ankara’da bir ortaya geldi.
Fidan, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin akabinde düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Suriye’deki olumlu gelişmeyi aksiye çevirmek, durdurmak için belirli aksiyonların hayata geçirildiğini söyleyen Fidan, “(Süveyda’daki olaylar) Bu karanlık tablonun en büyük aktörlerinden biri, İsrail olmuş durumda” değerlendirmesini yaptı.
Bakan Fidan, İsrail’in bölgedeki yayılmacı siyasetlerinin bir ayağını da Suriye’nin oluşturduğunun altını çizdi.
Bakan Fidan, Suriye’deki sürece herkesin dayanak vermesi gerektiğine ve ülkedeki halkların kendilerini eşit hissetmelerinin değerine değinerek “Yeni Suriye bütün halkların, inanışların, kültürlerin koruma edildiği, bir ortada yaşayabildiği bütünlük içerisinde bir Suriye olmalı. Türkiye olarak bu tarafta telkinlerimizi yapıyoruz” diye konuştu.
Suriye hükümetinin de görüşü ve duruşunun bu istikamette olduğunu vurgulayan Fidan, muhakkak bahislerin hayata geçmesinin vakit alabileceğini belirtti.
FİDAN: “BUNU GÖRMEDİĞİMİZİ ZANNETMESİNLER”
Hakan Fidan, terör örgütü PKK/YPG’nin tavrına yönelik şunları söyledi:
“Bu noktada artık tolere etmekte zorlandığımız gelişmeleri görmeye başlıyoruz. Halihazırda Türkiye’den Irak’tan, İran’dan Avrupa’dan gelen örgüt üyelerinin Suriye’yi terk etmediğini görüyoruz, örgütün ne 10 Mart’tan sonra ne Türkiye’de yürüyen süreçten sonra Suriye’de rastgele bir olumlu manada itimat telkin edici, silahlı hareketteki tehdidi ortadan kaldırdığını söz eden bir gelişmeyi de görmüyoruz. Tam bilakis bütün süreçleri gerek Şam’daki süreçleri gerek Ankara’daki süreçleri örgütün ömrünü uzatmak ve ortaya çıkacak mümkün bir krizde faydayı maksimize etmek için bir bekleyiş içerisinde olduğunu görüyoruz. Bunu görmediğimizi zannetmesinler.”
Bakan Fidan, Türkiye’nin Suriye’deki durumu yakından takip ettiğini ve çalışmaları desteklediğini vurguladı ve Suriye’de terör örgütü PKK/YPG’nin beklediği sonucun çıkmayacağı iletisini verdi.
“(Suriye’de) Türkiye’nin güvenlik taleplerinin tatmin edilmediği bir ortamda bizim burada rahat durma talihimiz yok.” tabirini kullanan Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da bunu defaatle lisana getirdiğini bildirdi.
Fidan, “YPG’ye çağrım, dünyanın dört bir yanından topladıkları teröristlerle Türkiye ve bölge için tehdit olmaktan çıkarsınlar kendilerini bir an önce” tabirini kullandı.
“SURİYE’DE AÇILAN OLUMLU SAYFANIN, İNSANLARIN UMDUĞU ÜZERE GİTMESİ BİR OLDUKÇA GÜÇ OLACAK GÖZÜKÜYOR”
Fidan, geçen hafta heyetiyle birlikte Şam’da olduğunu, Suriyeli mevkidaşı ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile verimli görüşmeler yaptıklarını hatırlatarak, “Suriye’de ve bölgede gelişen olayların dinamiği bizleri mümkün epeyce sıklıkla bir ortaya getirmeyi bir noktada mecburî kılıyor ve biz bu yakın çalışmayı devam ettirmekten memnuniyet duyuyoruz. İnşallah bundan sonra da devam ettireceğiz” sözlerini kullandı.
Geçen yıl 8 Aralık’ta Suriye’de yeni bir sayfa açıldığını kaydeden Fidan, yıllardır Suriye’de devam eden iç savaş, kaos ve gözyaşının durduğunu, bütün Suriyeliler ve bölge için yeni bir umut kapısı açıldığını lisana getirdi.
Bakan Fidan, 8 Aralık’tan sonra yurt dışında, sürgünde, göçte bulunan Suriyelilerin belirli bir tempoyla vatanlarına dönmeye başladığını, ülkeye ekonomik yatırımların ve altyapı, üstyapı, güç ihaleleri yapılmaya, yaptırımların kalkmaya başladığını belirterek, Suriye’deki yeni idarenin bölgedeki devletlerle ve milletlerarası aktörlerle yapan müspet bağlantı geliştirdiğini vurguladı.
Bunun, bölgenin ve memleketler arası güvenliğin aradığı bir denklem olduğunu tabir eden Fidan, bu noktada önemli adımlar atılmaya başladığını, olumlu bir gündemle ilerleyen süreci hayata geçirdiklerini söyledi.
Fidan, şöyle devam etti:
“Lazkiye’de başlayan olaylar daha sonra Süveyda’daki hareketlilik YPG’nin bir türlü sisteme entegre olmamadaki oyunbozanlık rolü gösteriyor ki Suriye’de açılan bu olumlu sayfanın, insanların umduğu üzere, istediği üzere gitmesi bir oldukça güç olacak gözüküyor. Burada bir meydan okuma var, bir zorluk var ancak bizlere düşen de bu meydan okumayı, bu zorluğu çok yeterli tanımlayıp, tabiatını düzgün tahlil edip ona nazaran önlemler alıp işbirlikleri ortaya koyarak mümkün olduğunca barışçıl bir formda bu problemleri çözmeye çalışmak.”
Bu noktada Suriyelilerle altyapı, güç, iktisat, yatırım, ticaret, eğitim, kültür ve turizm üzere birçok hususta işbirliği yaparken öbür taraftan stratejik yüksek siyaset alanlarında da belirli mevzuları nizamlı olarak görüşmek ve hayata geçirmek için çalışmak zorunda olduklarını kaydeden Fidan, bilhassa Süveyda olaylarından sonra Amman’da düzenlenen toplantılar serisini Türkiye olarak desteklediklerini vurguladı.
Fidan, ABD, Ürdün, Suriye ve güneydeki kabilelerin bir ortaya gelerek, sorunu barışçıl bir halde çözme arayışını olumlu bulduklarını lisana getirdi.
Bakan Fidan, “Bizim her vakit için buradan İsrail idaresine, İsrail halkına tavsiyemiz sizin güvenliğiniz komşunuz olan ülkelerin zayıflığından, kaos içerisinden bulunmasından geçmiyor. Bu ülkelerin tam bilakis müreffeh, istikrarlı bir durum içerisinde bulunmasından geçiyor. Bu ülkeleri zayıf, istikrarsız ve işgal altında tutmak için atacağınız her adımın bölgedeki öbür krizleri de tetikleme riski olduğunu ve tetiklediğini de hatırlamaları bilmeleri gerekiyor. Attıkları adımlar yalnızca işgal ettikleri ülkeleri etkilemiyor, o ülkelerin sonlarında bulunan öbür ülkeleri de etkileme riski var. Bütün bunların hesaba katılması gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
ABD, Avrupa ve bölgedeki muhataplarıyla bu bahiste yakın fikir alışverişinde olduklarını tabir eden Fidan, burada ortaya çıkması mümkün krizlerin evvelden tahlilini yapıp daha sonra ikazını yaptıklarını muhakkak gelişmelerin kimseye sürpriz olmaması gerektiğini lisana getirdi.
Fidan, “Bu noktada Suriye’nin istikrarını, birliğini, bütünlüğünü, Suriye halkının refahını, güvenliğini bozucu hallerin müsamaha görmemesi gerekiyor” dedi.
Yeni kurulan Suriye hükümetinin karşılaştığı zorlukların olduğunu hatırlatan Fidan, şunları kaydetti:
“Ama dışarıdan olumsuz bir müdahale olmadığı sürece bölgesel işbirliğinin, global anlayış diplomasisinin Suriye’deki yaraları süratlice sarma potansiyeli olduğunu da bu geçtiğimiz 7 ay içerisinde gördük. Bu sürecin bu formda gelişmesini hiç iddia etmeyenler, ummayanlar aniden dediler ki, ‘şu ana kadar bu idare birçok krizin içerisine girmeliydi lakin hem idare anlayışı hem diyalog anlayışı hem bölgedeki aktörlerle işbirliği formu bir krizi doğurmuyor. O vakit biz bir krizi ortaya çıkartalım. Mevcut olan krizleri körükleyerek, toplumsal fay çizgilerini harekete geçirerek biz bir sorun alanı oluşturalım.’ Bu fotoğraf bu kadar net.”
HERKES ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYMALI
Fidan, bununla ilgili yapılan teşebbüslerin sonucunda ortaya çıkan karışıklıklar olduğunu, “Lazkiye’de, Süveyda’da ve YPG’nin şu anda işgali altında bulunan bölgelerdeki istikrarsızlaştırma hareketlerinin muhakkak ölçüde devam ettiğini” belirterek, “Ama sağ olsun kardeşlerimiz (yeni Suriye yönetimi) memleketler arası toplumun da tavsiyesine uyarak, kendilerinin de çizgisi ve anlayışı bu tarafta, yalnızca Arapların değil, başka mezheplerin, inançların, azınlıkların da kendilerini eşit hissedecekleri bir Suriye’yi hayata geçirmenin vizyonu içerisindeler” sözlerini kullandı.
Bakan Fidan, el birliğiyle herkesin elini taşın altına koyması gerektiğine işaret ederek, “Dürzilerin hakları korunmalı, kimlikleri, canları, malları korunmalı. Aleviler, geçmişte Esed devrinde yapılanların sorumlusu ve müsebbibi gösterilmemeli. İntikam hareketleri içerisinde bulunulmamalı. Kürtlerin tarihî olarak men edilmeye çalışılan kimlikleri, kültürleri aziz kabul edilip onlara yönelik bir badire olmamalı” diye konuştu.
Belli mevzuların hayata geçmesinin vakit aldığını kaydeden Fidan, en büyük önceliğin halkın can güvenliğinin sağlanması, güvenlikle, ülkenin toprak bütünlüğü ve egemenliğiyle ilgili zahmet içerisinde olmaması, siyasal kurumların ayağa kalkması olduğunu tabir etti.
Fidan, Suriye’deki yeni idarenin bu hususlarda attığı ağır adımlar olduğunu belirterek, bunların hissedilir derecede göründüğünü, fakat şimdi yolun başında olduklarını söyledi.
“HER AKTÖR BİZİM ÜZERE YAPAN BİR NİYET, YAPAN BİR VİZYON TAŞIMIYOR”
Bakan Fidan, “Suriye’deki kardeşlerimizin bu olumlu ve müspet ajandayla ilerleyebilmeleri için sessiz, müdahale edilmeyen, güvenliklerinin tehdit altında olmadığı, karışıklığın olmadığı bir sürece gereksinimi var. Bizim vazifemiz bu süreci Suriye halkına ve Suriye devletine hep beraber el birliğiyle vermek lakin tekrar ediyorum, bölgedeki her aktör bizim üzere yapan bir niyet, yapan bir vizyon taşımıyor. Oyunbozanlar var ve bunların başında da mevcut İsrail idaresinin uygulamış olduğu siyasetler geliyor. ” yorumunu yaptı.
Suriye’deki yeni idarenin bu sorunlu mevzuyu da diplomasi yoluyla aşmak için çabaladığını kaydeden Fidan, Türkiye’nin de elinden geldiğince Suriye’nin bu duruşunu desteklediğini lisana getirdi.
Fidan, “Suriye’deki yeni idarenin halka hizmet için, devlet kurumlarını ayağa kaldırmak için ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü, egemenliğini sağlamak için ortaya koyduğu çalışmayı daima bir arada desteklemeye devam etmeliyiz. Başta Suudi Arabistan olmak üzere bölgedeki öteki ülkeler, Ürdün, Katar, Irak hep beraber el birliği içerisinde Suriye’nin ayağa kalkması, bölge için bir tehdit değil, tam bilakis bir fırsat kaynağı olması tarafında çalışmalarımızı kesintisiz devam ettirmemiz gerekiyor. Bu hayata geçilebilir bir vizyon. Hayata geçmemesi için hiçbir sebep yok. Bu vizyonun hayata geçmemesini isteyenler lakin ve lakin Suriye’nin, bölgenin düzgünlüğünü istemeyenler olur. Buna karşı da gayret etmek, hal koymak boynumuzun borcu” diye konuştu.
“BU TARİHİ BİR İRADEDİR”
Bakan Fidan’ın, hitabının ardından soru-cevap kısmına geçildi.
Suriye’de SDG ismini kullanan terör örgütü PKK/YPG’nin silah bırakmayacakları tarafındaki açıklamaları ve 10 Mart mutabakatının şimdi uygulanmamasına ait soruya Fidan, Suriye’deki süreçte düzgün bir niyete sahip olduklarını, herkesin hakkının, hukukunun, inancının, kültürünün kimliğinin korunması gerektiğini belirtti.
Bakan Fidan, “Burada gerçekten barış ve sulh yoluyla, kelamla ve sözle bir şey yapmaya çalışan bir irade var iki tarafta da. Bu tarihi bir iradedir. Bunu kullanmak lazım” dedi.
Fidan, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın bu noktada olumlu uğraş ve uğraşları olduğunu söyledi.
Suriye’de terör örgütü PKK/YPG’nin Suriye idaresiyle sulh içerisinde tehdit olma özelliğini kaybederek bir entegrasyon sürecine girmesine yönelik bir süreç olduğunu belirten Fidan, bu süreci yapan bir süreç olarak gördüklerini kaydetti.
Fidan, “Artık YPG’nin de YPG idare takımlarının da vakit kazanma, vakte oynama siyasetini bırakması lazım. Bekledikleri karışıklık çıkmayacak. Çıksa bile onların istediği bir sonuç hiçbir vakit gerçekleşmeyecek” değerlendirmesini yaptı.
ŞEYBANİ: “SURİYE’NİN BÖLÜNMESİ İSTENMEKTE”
Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani ise ülkesinin Süveyda vilayetinde yaşanan gelişmelere değinerek, “Süveyda’da olanlar Suriye’de oluyor alışılmış ki, bizim halkımıza karşı oluyor. Devletimiz onlardan sorumlu. Suriye’de olup bitenler İsrail tarafından oluşturuluyor” dedi.
Suriye’nin barış süreci olmasını istediğini, Süveyda’nın Suriye tarihinde değeri olduğunu vurgulayan Şeybani, “Dürziler Suriye toplumunun bir modülüdür ve onları hiçbir formda dışlamak üzere bir niyet bulunmuyor, bunu İsrail öne sürmektedir” sözlerini kullandı.
Şeybani, Dürzilerin ileri gelenleriyle her vakit görüşüldüğünü belirterek, aklın galip gelmesi gerektiğinin altını çizdi.
Uzun yıllar ülkesinde savaşın hakim olduğunu hatırlatan Şeybani, altyapı ve kurumlar olarak büyük zorluklar yaşandığına değindi.
Şeybani, bugün de yeni sıkıntılarla karşı karşıya olunduğunu tabir ederek, “Önceki yıllardaki üzere İsrail’in tekrar eden tehditleri Suriye’nin egemenliğine göz koymuştur. Vatandaşlarımızın güvenliğini tehlikeye sokuyor” diye konuştu.
Tüm bölgede istikrarın sağlanmasını istediğini söyleyen Şeybani, direkt ve direkt olmayan dış etkenler olduğuna işaret etti.
“Suriye’nin bölünmesi istenmekte.” diyen Şeybani, bu teşebbüslerle mezhepsel ve ideolojik olarak bölünmenin amaçlandığını vurguladı.
“HASEKE KONFERANSI, SURİYE HALKINI TEMSİL ETMİYOR”
Şeybani, Suriye’de yıllardır süren savaşın her konuta, kente ve köye derin tesirleri olduğunu, bu yüzden Suriye’nin geleceği üzerine bir ortaya geldiklerini söyledi.
Şeybani, Suriye’nin altyapı, iktisat ve kurumlar alanında yaşadığı büyük zorluklara karşın istikrarlı ve pratik bir biçimde çalışmalarını sürdürdüğünü, devlet kurumlarının ayakta kalması için ağır efor harcadıklarını vurguladı.
Suriye’de SDG ismini kullanan terör örgütü PKK/YPG’nin işgalindeki Haseke vilayetinde düzenlenen konferansa değinen Şeybani, “Haseke Konferansı, Suriye halkını temsil etmiyor ve başarısız bir teşebbüs oldu” sözünü kullandı.
Konferansın Süveyda’daki olayları istismar etmeye çalıştığını vurgulayan Şeybani, ayrıyeten bu toplantının, terör örgütü PKK/YPG’nin devlet kurumlarına entegrasyon muahedesinin ihlali manasına geldiğini belirtti.
“SURİYELİLERİN ÜLKEYE DÖNÜŞÜ İÇİN YER HAZIRLAMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Şeybani, Türkiye ile iktisat, güvenlik ve tekrar imar alanlarında uyumun ehemmiyetini vurgulayarak “Suriyelilerin ülkeye dönüşü için taban hazırlamaya çalışıyoruz” dedi.
Ekonominin Suriye’nin tekrar imarı ve kalkınması için hayati değerde olduğunu belirten Şeybani, “Askeri ve güvenlik alanlarında uyum içinde olmalı, sonlarımızı korumalıyız. Suriye’nin toprak bütünlüğü ve istikrarı, bölgenin istikrarı demektir” diye konuştu.
Şeybani, ayrıyeten, Suriye’nin yanında yer alan ülkelerin takviyesinin büyük ehemmiyet taşıdığına dikkati çekip, Türk hükümeti ve halkına teşekkür ederek “Suriye’ye verdiği takviye için Türkiye’ye minnettarız. İşbirliği ve dayanışma, bölgenin geleceği için vazgeçilmezdir” sözlerini kullandı.
Türkiye ile siyasi işbirliğini güçlendirmenin Suriye’ye de olumlu yansıyacağını belirten Şeybani, bu çerçevede Türkiye ile ikili ve memleketler arası bahisleri ele aldıklarını aktardı.
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi’nin davetiyle Amman’da düzenlenen Süveyda bahisli üçlü görüşmeye değinen Şeybani, “Ürdün’de bir ortaya geldik. ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack da vardı. Yaşananlar Suriye’de oluyor, haklarımıza karşı bir durum var ve devletimiz bu hususta sorumludur” dedi.
Suriye’deki problemlerin büyük ölçüde İsrail kaynaklı olduğunu lisana getiren Şeybani, Süveyda’da barış sürecinin başlamasını istediğini söz etti.
Şeybani konuşmasının sonunda, Türkiye’nin takviyesine teşekkür ederek Suriye’nin istikrarının bölge istikrarı manasına geldiğini ve bu sürecin memleketler arası dayanakla ilerlemesi gerektiğini vurguladı.
