Özkök 20 yıl önceki o toplantıyı yazdı: Erdoğan’ın kaybettikleri

Geçen hafta bundan tam 20 yıl evvel çekilen bir fotoğrafı yayınlamıştım.
2005 yılının 10 Ağustos günü çekilen bir fotoğraftı bu. …
Bugün “Eski Türkiye” denilen bu ülkede enteresan bir sohbet toplantısı sırasında çekilmişti.
Hatırlayın, masanın bir başında devrin Başbakanı Tayyip Erdoğan oturuyordu.…
Toplantıya katılanlar ortasında muharrir Adalet Ağaoğlu, Gencay Gürsoy, Ahmet Hakan, Nuray Mert, Ali Bayramoğlu, Oral Çalışlar, Mustafa Karaalioğlu üzere muharrir ve gazeteciler vardı…
Aynı masanın öteki ucunda ise, bugün 7 yıldır mahpusta yatırılan Osman Kavala’yı görüyorduk.

KARDEŞLİK VE DEMOKRASİ KOMİTESİNİN BİRİNCİ GÜNÜ BU FOTOĞRAFI NİÇİN HATIRLADIM

Bu toplantı unutulup gitmişti…
Fotoğraf ta arşivlerde unutulmuştu.
Ancak, PKK’nın silah bırakma kararından sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kurulan “Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi” kurulunun çalışmalarına başladığı gün bu fotoğraf aklıma gelmişti.
Niye derseniz…
Çünkü şu yaşadığımız bu fotoğraftan herkes için çıkarılacak çok ders vardı.

Ama evvel bu fotoğrafla ilgili, yazı yayınlandıktan sonra öğrendiğim kimi bilgileri aktarayım.
Bu toplantının kıssası şöyleydi.
Bundan 20 yıl evvel 150 aydın, sanatçı, muharrir, bir bildiri yayınladı.
Bu bildiri ile PKK’yı silah bırakmaya, Devleti de Kürt sorunun çözmek için adımlar atmaya davet ettiler.
Türk devleti ezelden beri aydınlardan, sanatkarlardan, müelliflerden gelen bu türlü bildirilere pek sempatik bakmaz.
Hatta vakit zaman, sırtlarına “Terörist damgası” vurup mahpusa de atar bu türlü bildiri yazanları.

“MUHTAR BİLE OLAMAZ” DENİLEN SİYASETÇİNİN ŞAŞIRTAN RANDEVUSU

Ama artık Türkiye’nin başında AB ile tam üyelik müzakerelerini başlatmış bir AKP ve Başbakan vardı.
“Muhtar bile olamaz” denilen siyasetçi, başbakan olmuş ve “Millî Görüş gömleğimi çıkardım” diyerek herkesi şaşırtmaya başlamıştı.
Nitekim o gün, Türk devletinin klasik refleksini aksine çevirmiş ve bildiri yayınlayan aydınların temsilcilerinin görüşme isteğini kabul ederek başbakanlığa davet etmiştir.
Bu bile “Türkiye’de bir şeylerin değişmeye başladığının işaretidir.

O GÜN 8 KİŞİLİK KÜMEYE BAŞBAKAN ERDOĞAN’IN EKLEDİĞİ DÖRT İSİM

Geliyorum bu toplantı ile ilgili öğrendiğim yeni şeye…
İmzacı aydınlar ortalarında 8 kişilik bir küme oluştururlar.
Ancak Başbakanlığa geldiklerinde onları bir sürpriz beklemektedir.
Görüşecek heyete 4 isim eklenmiştir.
Başbakan Erdoğan’ın görüşme heyetine kendi eklediği 4 isim şunlardır:
“Ahmet Hakan, Oral Çalışlar, Ali Bayramoğlu ve Adalet Ağaoğlu…”
Bunlardan üçü o gün için şaşırtan değil.
Çünkü o günlerde Başbakan Erdoğan ve partisinin attığı adımları destekleyen gazetecilerdir.
Ancak Adalet Ağaoğlu’nu eklemesi bana değişik göründü.

TOPLANTIYA “OFF THE RECORD” KARARINA KİM KOYDURDU

Orijinal 8 kişilik birinci küme toplantıya gitmeden evvel bunun “Off the record” olmasını istemeyi düşünürler.
Çünkü kanılarını rahatça söylemek istemektedirler.
Ancak Erdoğan’ın eklediği 4 şahıstan kimileri yazılmasından yanadır.
Bu ortada birinci kümeden Nuray Mert Erdoğan’a “Sayın Başbakan biz söyleyince dinlemiyorlar, burada siz söyleyin de yazmasınlar” der.

TOPLANTIDAN YALNIZCA ERDOĞAN’IN LATİFESİ SIZDI

Nitekim geçmişe yönelik küçük bir arama yaptım lakin neler konuşulduğuna dair fazla bir şey bulamadım.
Konuşulanlarla ilgili bulabildiğim tek şey Başbakan Erdoğan’ın yaptığı latifeydi.
Adalet Ağaoğlu, “Memleket İsterim” şiirini Diyarbakır’da okumasını isteyince Başbakan da şu yanıtı vermişti:
“Okurum doğal nasılsa şiir okudum diye beni ikinci sefer mahpusa atmazlar…”

O TOPLANTIYA KATILANLARA, “AKP’YE SATTINIZ” ELEŞTİRİSİ

O gün Başbakanla bir ortaya gelen bu 8 bireye ağır tenkitler yapıldı.
Mesela “Gerçek Hayat” mecmuasında “AKP’ye satıldılar” diye ağır bir yazı yayınlandı.
O mecmuada çalışanlardan biri de bugün iktidarın en büyük destekçilerinden biri olan Halime Kökce idi mesela.
O günlerde Saadet Partisi’nde olan Mehmet Bekaroğlu, daha toplantı devam ederken bir basın toplantısı düzenleyip, o masanın etrafındakileri topa tutmuştu.
O gün bu türlü güç bir işe girmişti beşerler.
Umut veren bir masaydı o…

BUGÜN O KAREDEN ERDOĞAN’I DESTEKLEYEN TEK KİŞİ KALDI

Ya sonra ne oldu?
Orada bulunan insanların çabucak hepsi o günlerde AKP Hükümetinin attığı adımları destekliyordu.
Hatta kimilerinin dayanağı 2010 yılındaki referanduma “Yetmez fakat evet” diyerek dayanak vermelerine kadar gitti.
Bence Türkiye’nin, siyasetinin, özgürlüklerinin, demokrasisinin ve en kıymetlisi Adaletin bugün içine düştüğü durumun birinci dokunaklı adımı o referandumda atılmıştı.
Bugün o fotoğrafı alın, yakından bir daha bakın.
O 12 bireyden bir teki, Ahmet Hakan hariç, artık Erdoğan’ı destekleyen kalmadı.
O gün listeye kendi eliyle eklediği 4 şahıstan yalnızca biri kaldı yanında.
Adalet Hanım öldü.
Ali Bayramoğlu, çekildiği köşesinde yazdığı yazılarla artık bu iktidara açıktan eleştirel bakıyor.
Oral Çalışlar ise günlük siyasetin tarafı olmadan, iktidara karşı olmamakla birlikte, gelinen noktada kendini pek de rahat hissetmediği bir kulvarda yürüyor.
Buna karşılık o gün dışardan bu masayı topa tutanlardan kimileri bugün iktidara takviye veren medyada çalışıyor.

BU AYDIN DAYANAĞINI KAYBETMEK AKP’NİN ÇÖKÜŞ SÜRECİNİ BAŞLATTI

Bence Erdoğan’ın bu aydın dayanağını kaybetmesi, kendisi ve AKP açısından geriye gidişin başlangıcıydı.
Ama o aydınların birçoklarının siyasi karar ve entelektüel tartışmadaki gücünü kaybetmesi, Türkiye açısından da büyük bir zihni çöküşün başlangıcı oldu.
AKP büsbütün popülizmin batağına gömüldü ve süratle otoriter rejime hakikat sürüklendi.

“MEMLEKET İSTERİM” ŞİİRİNİ 20 YIL EVVEL KEŞFEDEN TÜRKİYE NİÇİN 20 YIL KAYBETTİ

O fotoğraftan bize kalan bir ders daha var.
Türkiye daha 20 yıl evvel “PKK’ya silah bıraktıracak yapan bir tartışmayı başlatmış.
Üstelik büyük bir aydın dayanağı almış.
Hatta Devlet Bahçeli’nin Öcalan’a gönderdiği Cahit Sıtkı Tarancı’nın “Memleket İsterim” şiirini bile birinci adresine, yani Başbakana göndermiş.
Üstelik bu şiiri ona o gün bir MHP’li değil, 12 Mart askeri rejimini eleştiren romanına “İntihar etmeyeceksek içelim bari” cümlesiyle başlayan sol eğilimli bir müellif vermiş.
O şiir Diyarbakır’da kürsüden şahsen Başbakan tarafından okunmuş.
O vakit durup sormak gerekmez mi…
Biz altın bedelinde değerli bu 20 yılımızı niçin kaybettik.

BU 20 YILDA İKTİDARDA TEK BAŞINA AYNI PARTİ VARDI

Bugün, o Aydınların Bildirisindeki talebin neredeyse birebirini fark edip bu açılımı başlatan parti 23 yıldır iktidarda.
Tabi bu gecikmede, tıpkı devirde birebir yağmurlarda birlikte yürüdüğü FETÖ’nün hissesini da unutmamak lazım.
Koskoca bir 20 yıl…
Sadece binlerce çocuğumuzun kaybına, iktisadın kaynaklarının savaşa akmasına neden olmadı…

YENİ TÜRKİYE’NİN EN DOKUNAKLI FOTOĞRAFI

Neye mal olduğunu anlamak mı istiyorsunuz;
Bir 20 yıl evvelki şu masanın etrafındakilere bir bakın…
Bir de 20 yıl sonra bugün, Cumhurbaşkanlığı forsu taşıyan uçakta masanın etrafındaki gazetecilere, yazarlara…
“Yeni Türkiye’nin” en dokunaklı fotoğraflarından biri budur işte…

****
NOT: Lütfen bu yazıdan yanlış bir mana çıkarmayın, kimsenin yakasına yapışacak kadar şuursuz değilim.
Vatanımı seviyorum ve bugün bizi barışa götürecek adımları ve kurulun çalışmalarını gönülden destekliyorum.
Sadece, Türkiye gerçek bir demokrasiye, insan haklarına, seçilmiş insanların haklarına, adalete saygıyı sağlayamazsa…
Bu “rejimden”, Meclis’e ve halka hesap veren bir demokratik “sisteme” geçemezse, yalnızca PKK’nın silah bırakması ile barışı sağlamanın beklenen sonucu vermeyeceğini söylemek istiyorum.

Ertuğrul Özkök