Savunma sanayiinde stratejik kriz: Mafyatik ilişkiler

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü’nde (SAGE) yaşanan toplu işçi ayrılığı, savunma endüstrinde stratejik güvenlik tartışmalarını alevlendirdi. Eski SAGE Genel Müdürü Gürcan Okumuş’un ASSAN’a geçmesinin akabinde, kurumun kritik projelerinde vazifeli 18 uzman araştırmacı da ASSAN ve alt şirketi Astech Defence’e katıldı.
DEVLETİN AR-GE’Sİ ÖZEL ŞİRKETE AKTARILDI
Elektronik, roket, seyrüsefer, üretim ve patlayıcı alanlarında uzman bu isimlerin gerekli müsaade süreçleri işletilmeden transfer edildi. Bu durumun, 2531 sayılı kanunun “üç yıl müddetle eski misyon alanlarında çalışmama” kararının ihlali manasına geldiği belirtiliyor.
İki kurum ortasındaki bu kriz, SAGE’nin stratejik projelerinde gecikmelere ve kamu ziyanına yol açtığı tez edildi. Ayrılan çalışanın kısa müddette ASSAN’da emsal savunma teknolojileri üretmesiyle öbür bir tartışmayı da gündeme getirdi. Kurumlar birbirlerini “endüstriyel casusluk” yapmakla suçladı.
MKE’DE DE MİSAL KRİZ
Milli Savunma Bakanlığına (MSB) bağlı Makina Kimya Endüstrisi’nden (MKE) de dokuz işçinin ASSAN’a geçtiği, şirketin idare takımının büyük kısmını eski SAGE çalışanlarının oluşturduğu tabir edildi.
ASSAN’ın, MKE’den aldığı katı TNT ihalesindeki teslimatları ek mühlete karşın tamamlamaması üzerine Milli Savunma Bakanlığı firmayı iki yıl kamu ihalelerinden men etti. Kriz, MKE’nin eski yönetim kurulu lideri İsmet Sayhan’ın ASSAN’ın avukatı olmasının akabinde MKE bu durumu baroya şikâyet etti. Sayhan’ın mafya irtibatlı bir isimle görüntülenmesi toplumsal medyada tartışma yarattı.
Uluslararası cephede ise Ukrayna savunma şirketi Spetsteknoeksport ile yapılan 10,8 milyon dolarlık mutabakatta eserlerin teslim edilmediği, verilen ek müddetlerin de boşa çıktığı öne sürüldü. Mevzuya dair net bir iade bilgisi verilmezken, Ukrayna’da dava açılması gündeme geldi.
Gürcan Okumuş, toplumsal medyada şirketin amaç alındığını savundu lakin MKE ve Ukrayna’daki tedarik problemlerine, Ulusal Savunma Bakanlığının getirdiği ihale yasağına ve tezlere direkt karşılık vermediği kaydedildi.