Türköne’den Kızılkaya’ya “yetmez ama Evet’ciler” yine sahnede.. Belgeler, Tunçaylar asıl mesele…

“Mümtazer Türköne, 9 Temmuz 2012’de T24 haber sitesine verdiği röportajda şu cümleleri kurdu:

“…Evrensel sol, sınıf çelişkileri üstüne yükselir, lakin Türk solu hem bundan mahrum, hem de anti-emperyalizm üzerinden şekilleniyor. Türkiye’de sol akım, küçük burjuva muhalefeti biçiminde serpildi. Fakir kesitlerin talepleriyle bağ kuramadı. Anti-emperyalizmden ulusalcılığa, Kemalizmden Kuvayi Milliyeciliğe ve direkt milliyetçiliğe kayıyor.”

“Nereden geldi aklına bu röportaj?” demeyin, anlatacağım.

1 Ağustos’ta Türkiye Komünist Partisi’nin (TKP) yayımladığı ve 700’e yakın farklı bölümlerin imzasıyla kamuoyuna duyurulan metin üzerinden bir tartışma başladı. Evvel benim de imzacısı olduğum metni hatırlatalım:

“Biz aşağıda imzası yer alanlar Türkiye’nin cumhuriyetçi birikimini bu tezin gerisinde durmaya çağırıyoruz: Ülkemizin uçurumdan yuvarlanmasına müsaade vermeyeceğiz. Barış ve kardeşlik istiyoruz. Türkiye Cumhuriyeti’nin, Lozan Anlaşması’nın sorgulanmasını; mevcut sonlarımızın tartışılmasını; yeni-Osmanlı hayallerini, Türkiye İmparatorluğu üzere gayrimeşru isimlendirmeleri, ümmetçiliği, etnik ve mezhepsel kimliklere dayalı siyasal yapı ve kurumları istemiyoruz. Barış ve kardeşlik ve de bağımsız ve laik bir ülke, eşitlikçi bir sistem, planlı bir iktisat istiyoruz. Ülkemizin uçurumdan yuvarlanmasına müsaade vermeyeceğiz.”

Metni tekraren okudum ve tek cümleyle özetledim: “Anti emperyalizmi merkezine koyan, sınıfla buluşan ve Türkiye’nin ilerici birikimine sahip çıkan metin.”

“Gerici” bir metin mi?
Geçen gün telefonuma bir ileti geldi sevdiğim bir dostumdan.

Diyor ki:

“Aytunç latife mı nu yahu. Dünyanın ve Türkiye’nin bu gerçekliğinde bu türlü bir bildiriye nasıl imza atarsın. Ne var bu bildiride dayanılmaz bir gericilikten diğer.”

Sonra öteki bir dostum Habertürk müellifi Muhsin Kızılkaya’nın “Siz aşağıda imzası olanlar” başlıklı yazısını iletti bana. Okumuştum lakin anti emperyalist olduğundan kuşku duymadığım dostum yollayınca bir defa daha okudum. O yazıda ne mi gördüm? 1923 Cumhuriyet çizgisiyle hesaplaşma!

Şu tespiti aslında NATO-CIA takviyeli FETÖ operasyonlarında okumuştuk: “Sırtını Kemalizm’e yaslamış Türk solcuları, TKP kisvesi altında bir imza kampanyası başlatmış; kampanyaya da birçok sol, sosyalist, Kemalist aydın, tekaüt paşa, iktisatçı, gazeteci, akademisyen ve aktivist katılmış.”

Bu cümleleri okuyunca aklıma Fetullah Gülen’in Aktüel mecmuasına verdiği röportaj geldi. 18 Ekim 2005’te Gülen Aktüel’e bir röportaj vermişti: “Şimdi önümüzde daha geniş, kapsamlı ve kompleks bir süreç var. Hasebiyle direnç noktaları daha sancı oluşturabilir. AB sürecinde son günlerde yaşanan tartışmalara bakın. Ölseler bir ortaya gelemeyecek kimseler ulusal cephe ismi altında yapay bir kitlesel dalga oluşturmaya çalışıyor. Her açıdan manipülatif bir tertip. Bunlar aşılacaktır.” Bu açıklamadan tam 22 gün sonra 9 Kasım 2005’te TSK’ya birinci kumpas kuruldu ve Şemdinli’de patlayan bombayla 2006’da Genelkurmay Başkanı olacak Kara Kuvvetleri Kumandanı Yaşar Büyükanıt FETÖ’nün maksadı oldu.

Sonrasını biliyorsunuz esasen. Ki bu durum “15 Temmuz’a giden yol” başlıklı devlet kayıtlarında yer alan raporlarda da yer aldı. Ki TKP’nin paylaştığı metni “Genelkurmay bildirisi”ne benzetenlerin “15 Temmuz’a giden yolu döşeyenlerden” olduğu notunu da düşelim!

Seyit İstek mı Pir Sait mi Cumhuriyet mi?
Şimdi gelelim tartışmanın özüne:

Birincisi; kimse PKK’nın silah bırakmasına karşı değil bu cümleleri kurmak akıl tutulması.

İkincisi; MHP lideri Devlet Bahçeli’nin başlattığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sahip çıktığı devlet projesiyle ilgili “uyarı” yapmak her aydının misyonu.

Üçüncüsü; tarihe 1923 Cumhuriyet İhtilali olarak geçmiş (İngilizlerin benzetmesiyle Kemal’in milliyetçileri) ilerici bir atakla, Pir Sait, Seyit İstek ve Said Nursi ortasında yapılacak tercih sorunu.

Dördüncüsü; Kürt sorunu mu çözülüyor yoksa örgüt silah mı bırakıyor? Öcalan’ın 27 Şubat açıklamasında dediğinin dışında bilmediğimiz öbür bir mevzu mu var:

“Aşırı milliyetçi savruluşunun zarurî sonucu olan farklı ulus-devlet, federasyon, idari özerklik ve kültüralist tahliller, tarihi toplum sosyolojisine karşılık olamamaktadır. Sayın Devlet Bahçeli’nin yaptığı davet, Sayın Cumhurbaşkanının ortaya koyduğu iradeyle öbür siyasi partilerin malum davete dönük olumlu yaklaşımlarıyla oluşan bu iklimde silah bırakma davetinde bulunuyor ve bu davetin tarihi sorumluluğunu üstleniyorum. Varlığı zorla sona erdirilmemiş her çağdaş cemiyet ve partinin istekli olarak yapacağı üzere devlet ve toplumla bütünleşme için kongrenizi toplayın ve karar alın; tüm kümeler silah bırakmalı ve PKK kendini feshetmelidir.” Bu cümleler kıymetlidir ve kıymetlidir: “Ulus-devlet, federasyon, idari özerklik ve kültüralist tahliller, tarihî toplum sosyolojisine yanıt olamamaktadır.”

SONUÇ: Öcalan’ın görüşme notları diye kamuoyuna yansıyan ancak “ekleme çıkarma” yapıldığına dair açıklamaların geldiği… Meclis’te kurulan komitede “kök sorun” olarak bedellendirilen Kürt probleminin masaya yatırılmak istendiği… Bir adım sonra “hakikat kurulu kurulsun” talebinin geleceği bir süreç mi olacak? Bu yüzden süreçle ilgili farklı düşünenlerin seslerinin kısılmaması önemli”

“Komisyoncu” benim lafım, itiraf ediyorum. Türkçe sağ olsun, imkanları geniştir, çok dertli bir siyasi teşebbüsün en sıkıntılı kısmını söz etmeye bazen bir söz kâfi. Öte yandan durum tam olarak budur. AKP-MHP iktidar bloğu ülkedeki siyasi oluşumların birçoklarını, çabucak oluşturduğu bir projenin ardına dizmeyi başarmış, teslim almıştır. MHP ve kripto Hizbullah’la sol-sosyalist partileri bir kurulda toplamak, hakkın verelim, büyük muvaffakiyettir. Olağan CHP ve DEM oradayken, dışarıda kalma iradesi gösteremeyeceklerini biliyoruz. Lakin bu kere, kurul vesilesiyle, itiraz etmekten daha büyük bir bedel ödemek durumunda kalabilirler. Sıkışma dayanılmaz. Sonuçları bir kurula bedel mi bakacağız.

TKP yaptığı itirazlarla sıkışmayı daha görünür kıldı. Komitecilerin bütün öfkesini üzerine çekti haliyle. Küfürlerin, hakaretlerin, aşağılamaların bini bir para. O kadar ki AKP artıkları bile sol kılığına bürünüp partiyi ulusalcılıkla, Kürt meselesini inkâr etmekle falan suçladı. İsimlerini anmaya değmez, herkes serencamlarını biliyor. Muhsin Kızılkaya’yı ayırıyorum, zira temsil kabiliyeti var. “Sosyalist bir Kürt’tüm, Murat Doküman ve Ahmet İnsel okuduktan sonra AKP’li oldum” diyen bu misyon adamı gericiliğinin kaynaklarını da açık etmişti vaktiyle. O da fırsatı kıymetlendirdi, TKP’ye ve sola küfür etti bol bol.

Tabii Evrak ve İnsel okuyan herkes AKP’li olmuyor. Bir kısmı solcu görünmeye devam ediyor. Lakin AKP’li işbilir Kızılkaya ile birebir şeylere inanıyor, birebir şeyleri söylüyor. Haliyle bu tipi kuyruğa dizmek çok efor gerektirmiyor. Bu türlü böyle solu vatansızlaştırdılar, halka düşmanlaştırdılar ve sonunda İpsiz Devlet’in gerisine dizmeyi başardılar. Birikim’di, DEM’di, CHP’ydi, Taner Akçam’dı, Ahmet İnsel’di, Murat Belge’ydi falan derken aklını aldılar solun. Aklını yitirmiş solun tek düşmanı aydınlanma geleneğimizdir artık. Bu tarihe ilişkin ne varsa derin bir nefret duyuyorlar ve kin besliyorlar. Aşiretlere, TÜSİAD’a, AB’ye, ABD’ye, İsrail’e, Siyonizm’e ise itirazları yok. Aydınlanmaya düşman ve sermayeye itirazı olmayan sol, artık mürteci soldur.

***

Mürteci irticadan geliyor. Aslı geriye dönmektir. Cumhuriyet’i, Hürriyet’i sildin mi, hedefinden bağımsız geriye dönmüş olursun. Elinde kala kala Osmanlı kalır. Bu Murat Evraklar, Mete Tunçaylar falan Osmanlıyı Cumhuriyet’ten daha “demokrat” bulurlardı vaktiyle. Cumhuriyet bir anomaliyse Osmanlı sevgisi normalidir. Demek ki Hürriyet’ten, Cumhuriyet’ten Sosyalizme sıçrayamayacaksak geriye dönmek, rücu, kaçınılmazdır. Rücu etmeye irtica, buna talip olana da mürteci diyoruz. Artık solumuz için de şimdiki bir vakıadır.

***

Kuşkusuz rücu etmenin bir teorik yeri, bir tarih tanımı var. Bu tanım çoklukla “resmi tarihin” tenkit biçiminde ortaya çıkıyor. Olağan resmi tarih dedikleri, tarihin belirli aktörlere nazaran dizilmesiyle oluşturulmuş bir bilgi yığını. Eleştirisi de yakın tarihimizi, resmi tarihin yaptığı üzere, kişiye-gruba nazaran seçilen tekil bir eksenden okuyor ve yorumluyor. Sonucunda reddedilen sadece “resmi tarih” olmuyor. Cumhuriyet, ulus devlet inşası ve çağdaşlaşma, olağan bunların hepsinin üzerine inşa edildiği kapitalistleşme-sermaye birikimi dinamikleri tarihin dışında bırakılıyor. 1908-1914 ortasındaki bütün devrimsel değişimler İttihat ve Terakki vesilesiyle mahkûm ediliyor. 1919-1922 ortasındaki Kurtuluş Savaşı Ermeni sorunu eksen alınarak yorumlanıyor. 1923 ihtilali Kürt sorunu yahut İslami köklerden kopuşa kurban ediliyor. İlerleme siliniyor.

Tabii bu tekil olayların hepsi birer gerçek. Bu tarih, burada bahis edindiği için onları not ediyorum, Ermeni ve Kürt sorunu dışarıda bırakılarak ele alınamaz. Fakat yalnızca onlarla da açıklanamaz. Türkiye’de yaşanan şey bunların ötesinde bir uluslaşma ve çağdaşlaşma sancısıdır. Kürtlerin asimilasyonu yahut İslami köklerden kopma o sancının bir uzantısı olarak ortaya çıkmıştır. Kurtuluş Savaşı’nda yalnızca Ermeni problemi görüp “Apartheid rejimi” falan üzere saçmalıklara varamazsınız. İmparatorluk bakiyesi bir halkın işgalcilere direnişi ve o direniş üzerinde yükselen bir burjuva devletin kuruluş sürecidir temeli.

Unutulmamalı, Türk halkı da o inşa sürecinin getirisidir. Doğaldır, Fransız halkını Fransız İhtilalinden farklı düşünebilir miyiz? Haliyle burjuva ihtilali nitelemesi bu tarihin bütünüyle reddine varamaz. O tarihte bize ilişkin olan bir yan var. Halk, köylüler, personel sınıfımız o gayretin içindedir. Biz o tarihin içindeyiz. Hiç kuşku yok, 1908’de bir ihtilal olmuştur. Ancak ihtilali yapanların idaresine geçen ülke iç ve dış savaşlarla sarsılmaya başlamış ve eski rejimden devraldıkları “Ermeni sorunu” öteki bir evreye geçmiştir. 1923 bir ihtilaldir. Fakat sonra o ihtilal Kürtlere gerisine dönmüş ve toplumdaki İslami birikimi silmiştir. Bunlar fakat öteki coğrafyalardaki karşılıkları kadar yeterli ve makûs sonuçlar doğurabilir. Türk ihtilali benzerlerinden ne daha yeterlidir ne daha berbat. Sınıfsal niteliğinin gereğini yapmış, bu gerek de onu bazen gerçek bazen yanlış yola sokmuştur. Eleştirmek başka, halkımızın tarihi vesilesiyle o tarihe bir hürmetimiz var.

***

Özetle, ortadaki bir anomali değil, eksiği ve ziyadesiyle “normal” bir tarihi sıçramadır. Bu sıçramaya gereğince uzaktan bakıldığında kabaca bir çizgi ortaya çıkar. Tanzimattan bu yana monarşiyi sınırlayıp bir anayasal nizam kurmak isteyenler, 1876-1908 hareketleri, bir yanda, Osmanlı Sarayı başka yandadır. Mithat, Ziya, Namık Kemal, Enver, Talat bir yanda Abdülhamit öteki yanda, Mustafa Kemal bir yanda Vahdettin öteki yandadır. Buradaki gayrette, içindeki problemleri bilerek, tarafız. Sultanı devirmeye, sarayı-saltanatı yıkmaya çalışanların yanındayız.

Kaldı ki sol bu tarihin bir modülüdür. Kökleri 1908’de, Hürriyet’tedir. Kuruluşu Kurtuluş Savaşı yıllarına dayanır. TKP’yi bu çabadan farklı ele alamayız; taraf olmuş, kurbanlar vermiştir fakat her kuralda kuruluşa dayanağı tamdır. Kurbanlara rağmen, parti Cumhuriyete, laiklikle bağlılığını açıkça vurgulamış, ihtilale direnen gerici hareketlerin karşısında yer almıştır. O denli ki, Nazım Hikmet bu gayretin en büyük şairi ve militanı olmuştur. Sol 1960’lı ve 1970’li yıllarda da cumhuriyetçidir. Feodal kalıntılara sempatiyi aklından geçirmemiştir örneğin. Demokratik İhtilal, Cumhuriyet’in tasfiye etmekte ayak sürüdüğü aşiret ve ağalık sistemi yıkma planıdır. Bu 12 Eylül’den sonra değişmiştir. Solun Cumhuriyet’e, bayrağa, halka ve onu var eden ihtilale gerisini dönmesinin nedeni 12 Eylül travmasıdır. Türkiye’nin çökertilmesi için birinci en kalıcı adımlar o tarihlerde atıldı. Sermaye sınıfı solun yükselişini düşük yoğunluklu bir iç savaşla karşıladı. 12 Eylül zindanları içindekileri o sermayeye düşman olmak yerine Cumhuriyet’e düşman etmeyi başardı.

Tabii burada sol kılıklıların büyük hissesi var. Türk ilericiliğine düşman fakat büyük bir hırsla pek solcu görünen, Türkiye’yi ve Türkiye devrimci hareketini daima bir anomali olarak gören ne kadar döküntü varsa 12 Eylül’ün açtığı alanda bir adım öne çıktı. Murat Doküman çeşidinin ve mecmualarının yükseliş yıllarıdır.

Böylece “resmi tarih” zıddı okumaların kaynağına varmış oluyoruz. Belge’li Birikim dergisi 1987’de yayına yine başladığında dümeni “Avrupa Solu”ndan “İslamcılığa ve milliyetçiliğe” kırmıştı. “İslamcı Aydınları” dağarcığımıza o yıllarda soktular. Yazıp çizdikleri şeyler, 12 Eylül generallerinin topluma yedirmeye çalıştığı “Türk-İslam Sentezi”nin sol için ezilip yutulabilir hale getirilmiş versiyonuydu. Bunların yanı sıra ülke tarihinin çarpıtılmış bir versiyonu üzerine geniş bir azınlık mağduriyeti külliyatı geliştirdiler. Kemalistler darbe yapıp, İslamcı, Kürt, Ermeni kim varsa ezip geçmiş, zulüm yapmıştı. Sosyalizm yıkılıp gitmişti, özgürlüğün ülkü hali piyasa sistemiydi ve kaynağı Batıydı. Antiemperyalizm çocukluk hastalığıydı, Aydınlanmacılık bir ham hayalden ibaretti. Yeni devrin ruhu “özgürlükçülük”, “İslamcılık” ve “çok kültürlülük”tü. Cumhuriyet ve laiklik bu halkın başına gelmiş en büyük şansızlıklardan biriydi. Mehmet Metiner’i, Altan Tan’ı, Yasin Aktay’ı, Hilal Kaplan’ı üzerimize salanlar bunlardır. Muhsin Kızılkaya da onların yapıtı. Bunlar, daima birlikte, nizamı ayakta tutmak için mecburî olan karşı ihtilal örgütlenmesinin istekli ideologlarıdır. Tertibin solu kirletme, ahlakını ve aklını bozma aparatlarıdır.

Ne yazık, solun yakın tarih okumalarının kaynağı bunlardır. Kürt sorunu da bu okumaların üzerinden biçimlendirilmiştir. Böylelikle sol, emperyalizmin Türkiye’yi bir anomali gören bakışını devralmış, içselleştirmiştir.

***

Utanılası sonuçları var. “Nazım’ın içinden kolonyalizm” ve “solun içinden antisemitizm” çıkarma seansları solun bu dönüşümünden sonra mümkün oldu. Bunlardan birincisi Nazım’ın sömürgeci olduğunu, ikincisi de Filistin’i destekleyen solun Yahudi düşmanlığı yaptığını tez ediyordu. Bunların Siyonizm’i ve emperyalizmi paka çekme teşebbüsü olduğundan kuşku duyamayız. Durup dururken olmamışlardır. Biliyoruz Siyonizm’i ve emperyalizmi paka çekenler gericileşirler. Pir Sait’te kahraman, Said-i Nursi’de düşünür bulurlar.
Bu saçmalıklara soldan bir itiraz gelmemesi “Kürt sorunu her sorunun başıdır, tahlili için her yol mübahtır” kabulünden kaynaklanıyor. Üstüne basarak tekrarlayalım öyleyse; her şeyin üzerinde ve öteki problemlerden başka bir Kürt sorunu yoktur. Dünyaya kimlikler zaviyesinden bakan ve her yolu mübah gören sol gericileşir. Siyasi iktidar çabasını unutur, mazlumlarla dayanışma derneğine dönüşür. Dernekçi solu da uyduruk bir komiteye sığdırmanız mümkün olur.

***

Naziler, toplama kamplarındaki ahenk sağlama programına “Müslümanlaştırma” diyorlardı. Açlıkla ve zulümle yaratılan bedensel-ruhsal çöküşün en ağır ve en son evresine verilen ismi bu. Esirlerin mevt öncesi duruma yaklaştıkları, yazgılarına boyun eğdikleri anda ortaya çıkıyordu. Faşistler fizikî ve ruhsal olarak insanlıktan çıkardıklarını, teslim aldıklarını, “Müslümanlaştırılmış” kabul ediyorlardı. Artık, emperyalizmin yaptığı da budur. Ülkeleri birer toplama kampına çevirdiler. İdeolojik bombardımanlarla, fonlarla, acentalarıyla, askeri müdahaleleriyle, havuçları ve sopalarıyla kamptakileri mevt öncesi hale yaklaştırdılar, teslim aldılar, Müslümanlaştırdılar. Teslim aldıklarını vatansızlaştırdılar ve halksızlaştırdılar. Hepsi geriye itilmiş, mürtecileşmiş, haldedir. Kendi tarihlerinde anomali gören, kendi aydınlanmasına kin besleyen, halkını katliam hatalısı kabul eden mürtecileşmiştir.

Mürteci, bu ahengi göstermeyen herkese düşman olur. Düşmanlığı görüyoruz.

Liberaller ve İslamcılar vatansız ve halksızdırlar. AB ve ABD’ye, emperyalizme, yaslanırlar. Emperyalizmin bütün vatanları yıkmak ve bütün halkları silmek için var. Silemediklerini, biliyoruz, anomali olarak isimlendiriyorlar. Solumuzu da liberallerin ve İslamcıların ardına taktılar, vatansızlaştırdılar ve halksızlaştırdılar. Artık mürteci soldur. Yolumuzu ayırıyoruz ve ayrışıyoruz. Bir tartışmaya değil, radikal bir kopuşa hazırlanıyoruz”