Palandöken’den yüksek fiyatlar için uyarı: ‘Yasa acilen çıkmalı’
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, yaptığı yazılı açıklamada, zincir marketlerin haksız rekabetle esnafı ve tüketiciyi mağdur ettiğini öne sürdü. Perakende dalının ivedilikle düzenlenmesi gerektiğini ve özgür piyasa ismi altında denetimsiz bir ticaretin oluştuğuna dikkati çeken Palandöken, şu görüşlere yer verdi:
”Serbest piyasa vatandaşın lehine işlemeli. Fiyat birlikteliği yaparak piyasanın istikrarını bozuyorlar. Perakende ticarette kurallar tekrar tanımlanmalı. Ticaret özgürdür deyip istedikleri üzere fiyatlarda hareketlilik sağlayıp enflasyonu yükseltmeye kimsenin hakkı olmadığının bilinmesi lazım. Zincirler bildiğiniz üzere fiyatlarda artık son kullanma tarihi yaklaşmış, bir iki ay müddeti kalan eserleri piyasaya sürmek suretiyle rekabet ortamını bozduğu üzere, bu eserlerin tüketim tarihleri dolduğunda da tüketiciyi maksat haline getiriyor.
“HAKSIZ REKABET ORTAMI ENFLASYONU KÖRÜKLÜYOR”
Vatandaş doğal bunu bilmiyor. Fiyatlardaki bu yanılgılar; insertlerde, rafta, stantta başka fiyatlar kullanmak suretiyle ortaya çıkıyor. Zincirler, satılacak eserleri kimi günler için deterjan, birtakım günler için mecburî tüketim malları, kimi günler için temel besin unsurları üzerinden vatandaşa sunmaya çaba ediyor. Doğal bunu fırsat bilenler ‘ticaret serbesttir’ fikrini âlâ niyetle kullanmayıp tüketicinin aleyhine kullanmak suretiyle hem tüketiciye hem de perakende ticaret yapan esnafa ziyan veriyor, ekmeğine mani oluyorlar. Bildiğiniz üzere bunlar, yıllardır takip ettiğimiz perakende dalının düzenlenmesiyle ilgili eksiklerin giderilmesine yönelik çalışmalarda da gündeme geliyor. Bu sene tekrar bilindiği üzere Meclis tatile girdi. Perakende yasasının artık gündeme gelmesi mümkün değil.
”SÜRDÜRÜLEBİLİR TİCARET ORTAMI İÇİN ADIM ATILMALI”
Bu ortada da perakende kesiminin düzenlenmesi, enflasyonun düşmesi ve esnafın beklentilerinin karşılanması büyük ehemmiyet taşıyor. İstihdamda da esnaf var. Tıpkı biçimde rekabet ortamının korunması, fiyatların dengelenmesi, haksız rekabetin önüne geçilmesi ve 415 meslek kolunun ziyan görmemesi hakikaten çok kıymetli. Bunlar, istedikleri vakit istedikleri eserin fiyatını kırmak suretiyle hem üretici firmaları hem de perakendeci esnafı ziyana uğratıyorlar. Vakit içerisinde de esnafın çalışma hayatından çekilmesine sebep oluyorlar. Şayet o semtte pazar varsa, şayet o semtte bu eserlerle ilgili fiyat indirimi uygulanıyorsa, bunlar el birliği yaparak rekabeti ortadan kaldıran kuralları işletiyorlar.
”DÜNYADA NE YAPILIYORSA ÜLKEMİZDE DE O YAPILMALI”
Tabii ki sürdürülebilir ticaret ortamının kesinlikle tekrar tesis edilmesi lazım. Tarifinin değiştirilmesi lazım. Dünyada yapılan uygulamaların ülkemizde de hayata geçirilmesi lazım. Yoksa perakende dalını büsbütün yok edecekler. Ondan sonra tek fiyat, tek kalem, tıpkı biçimde fiyat tespitlerini de kendileri rahatlıkla uygulayabilecekler. Esnaf ve sanatkâr olmadan toplumun rekabet edecek öbür ögesi yok. Kesinlikle esnaf ve sanatkâra rekabeti sağlayacak temellere bakılmalı. Yoksa esnafın bu durumdaki öncülüğü, rekabet gücündeki aktifliği gün geçtikçe kaybolmaya yüz tutuyor. Onun için de zati esnafın çalışma hayatındaki ömrü bir ile üç yıl ortasında değişiyor. Sonuç prestijiyle sermayenin karşısında direnemediği için yok oluyorlar.”
