Tokat, düello, kalabalık sofralar… İşin aslı çok başka.. Sarayda bir mommy* vakası

Akademisyen Murat Evrak, T24’teki köşesinde “Sultan Abdülhamid’in Britanya Sefiri’ne bir tokat attığı dizinin yaratıcısı, Tayyip Erdoğan’ın Abdülhamid’e özel bir sempatisi olduğunu düşünüyor olabilir mi? Bu türlü karma bir “Müslüman önder” mi yaratıyor?” sorularının cevaplarını aradı. Evrak’ın iki örnek verdiği o sahneler ve başka kurguları derledik:

PAYİTAHT ABDÜLHAMİD

Payitaht Abdülhamid dizisinde Prens Sabahattin’in annesi Seniha Sultan’a ‘mommy’ formunda seslenmesi

Damad Mahmud Celaleddin Paşa ile Seniha Sultan’ın oğlu olan Prens Sabahattin, liberalizm fikrinde Adem-i Merkeziyetçilik ismini verdiği siyasi kanıyı savunuyordu. Jön Türklere katılan Prens Sabahattin’in annesine bu halde seslendiği bilgisi tarihçiler tarafından yalanlandı.

(*mommy: İngilizcede ‘anneciğim manasına geliyor)

PAYİTAHT ABDÜLHAMİD

Abdülhamid’in İngiliz elçiye tokat atması

Murat Evrak bu mevzuyu köşesinde şöyle yorumluyor:

“Belli ki bu “sanatçı”nın Batı dünyası karşısında belli kompleksleri var ya da bunların modülü olduğu toplumda olduğuna inanarak terapi uyguluyor. “Elçiye tokat…” Hem de o denli Lüksemburg Elçisi falan değil, koskoca Britanya Elçisi!

İnsan düşünüyor: Bu “yaratıcı-sanatçı” Tayyip Erdoğan’ın Abdülhamid’e özel bir sempatisi olduğunu düşünüyor olabilir mi? Bu türlü karma bir “Müslüman önder” mi yaratıyor? Neyse, spekülasyon bunlar.”

MUHTEŞEM YÜZYIL

Sultan Süleyman ile Hürrem’in haremdeki tanışma sahnesi

Tarihçiler bu sahnede pek çok yanlışlık olduğunu anlatıyor: Birinci yanılgı, sahnede görülen silahtarların ve hatta harem ağalarının cariyelerin yanında durmaları… Çünkü hiçbirinin buna müsaadesi yok.

Valide Sultan’ın idaresinde olan hareme padişahlar dahi müsaade alarak girebilirken Sultan Süleyman’ın geçerken uğramış hali de yıllardır eleştiriliyor.

Her ne kadar Hürrem Sultan’ın mektupları onun cesaretli bir karakter olduğunu gösterse de haremde bayılarak kollarına düşmesi üzere bir şeyin mümkün olmayacağı belirtiliyor.

MUHTEŞEM YÜZYIL

Sultan Süleyman ile Hürrem Sultan’ın sofraları

Tarihçiler, Osmanlı’da padişahların her vakit masaya tek başına oturduklarını belirtiyor. Bu sofra sahneleri gerçeği yansıtmıyor.

KURULUŞ OSMAN

Dizinin bir savaş sahnesinde ‘Osman kafayı yemiş’ dediği duyuluyor

‘Kafayı yemek’ deyişi postmodern bir telaffuz olmakla birlikte o devirde bu türlü bir cümlenin kurulma ihtimali bile yok. Öte yandan tekrar tıpkı savaş sahnelerinde Osman’ın en önde düşmana karşı gidişi tarihçiler tarafından eleştiriliyor çünkü hükümdarın en önde tehlikeye atılamayacağını savunuyorlar.

MUHTEŞEM YÜZYIL

Mustafa’nın öldürülmesi

Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Mustafa’nın öldürüldüğü sahnenin fazla tiyatral olduğu düşünülüyor.

MUHTEŞEM YÜZYIL

Pargalı’nın öldürülmesi

Tarihçiler bu sahnenin de gerçekleri çok az yansıttığı görüşünde: Osmanlıların bir kişiyi infaz etmeden evvel şahsa abdestli olup olmadığının kesinlikle sorulduğu ve Kelime-i Şahadet getirmesine müddet verdikleri belirtiliyor.

MUHTEŞEM YÜZYIL

Sultan Süleyman’ın kılık değiştirerek pazara gitmesi

Padişahların vakit zaman kılık değiştirerek halkın ortasına karıştığı biliniyor. Lakin hiçbir hükümdar dizide olduğu üzere sonlarına yenilip ‘sen kiminle konuşuyorsun bre zındık’ biçiminde bir çıkışta bulunmamış.

MEHMED – FETİHLER SULTANI

Fatih Sultan Mehmed ile Konstantin’in düellosu

Murat Doküman bu sahneyi şöyle yorumluyor:

“Şu sıralar yine birkaç “şanlı atalarımız” dizisi televizyonda uzunluk göstermekte. Biri, Fatih Sultan Mehmet ve İstanbul’un fethi üstüne. Ortada bir rastlarsam bakıyorum. İngiliz’e tokattan geri kalmayan olay örgüleri kurulmuş. Her şey var içinde, İstanbul’un fethinin gerçek kıssası dışında. Lakin geçen gün beni tam afallatan bir olayla karşılaştım: Fatih Mehmet kenti fethettikten sonra İmparator Konstantinos’u düelloya davet etti ve öldürdü.

Konstantin’in Edirnekapı civarında savaşırken öldüğüne inanılır lakin cesedi bulunmamıştır.

Bu dizideki uzatılmış -zevksiz- sahnelerin tarihi gerçeklikle en ufak ilgisi yoktur. Bir senarist ya da direktör tarih denen şeyle bu ölçüde oyun oynamayı niye ve nasıl kendine hak görür”

MUHTEŞEM YÜZYIL – KÖSEM

Kösem Sultan’ın öldürülmesi

Tarihçiler bu sahnenin gerçeğe yakın olduğunu lakin yeniden de ziyadesiyle dramatik hale getirilerek süslendiğini savunuyor.