Maden Mühendisleri Odası’ndan Çayırhan tepkisi: İşçiler ayakta üretime zorlandı
Ankara’nın Nallıhan ilçesinde bulunan Kömür İşletmeleri Anonim Şirketi (KİAŞ) Çayırhan işletmesi Hırkatepe maden ocağında, gece saatlerinde meydana gelen göçük meydana geldi. Beypazarı Kaymakamı Vedat Yılmaz, Ankara’nın Beypazarı ilçesindeki maden ocağında meydana gelen göçükte yaralanan emekçi sayısının 14’e yükseldiğini, 2 emekçinin sıhhat durumunun ağır olduğunu bildirdi.
İŞÇİLER AYAKTA ÜRETİME ZORLANDI
Maden Mühendisleri Odası’ndan yaşanan faciaya ait bir açıklama geldi. Yapılan açıklamada, ocakta üretim yapılan ayak gerisindeki açıklığın kaza anında üretim zorlaması nedeni ile 50-60 metreye kadar çıktığı, emekçilerin can güvenliğini tehlikeye atacak bu durumun bertaraf edilmesi gerekirken ayakta üretim zorlanarak emekçi sıhhati ve iş güvenliği tedbirleri ihmal edildiği kaydedildi.
İşte Maden Mühendisleri Odası’ndan yapıla o açıklama:
“Nallıhan ilçesi Çayırhan mevkiinde Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından işletilen Hırkatepe maden ocağında gece vardiyası çalışmaları esnasında meydana gelen göçükte, 14 maden işçisi yaralanmıştır. Meslektaşımız Enis Özdemir ve maden işçisi Ferdi Güney’in tedavileri hastanede devam etmektedir.
Kaza, üretim faaliyetlerinin devam ettiği K03 panosunda çalışmalar sürerken üretim yapılan ayak ardındaki alanın denetimsiz olarak göçmesi sonucu meydana gelmiştir. Üretim yapılan ayağın ardındaki eski üretim alanının arasının 60 metreler civarına ulaştığı tarafında bilgiler mevcuttur. Edinilen bilgilerde göstermektedir ki; üretim yapılan ayak ardındaki alan göçertilerek denetim altına alınmamış ve 55-60 metreler düzeyine ulaşmıştır. Tavanın bu arada patlatma tekniği uygulanarak göçertilmesi ve personellerin can güvenliğini tehlikeye atacak bu durumun bertaraf edilmesi gerekirken ayakta üretim zorlanarak emekçi sıhhati ve iş güvenliği tedbirleri ihmal edilmiştir. Yeraltı üretiminde ayak gerisi açıklığının tavan kuralları da dikkate alınarak denetimli olarak göçertilmesi gerekmektedir. Bu açıklık muhakkak bir aralığın üzerinde olduğu ve denetimsiz olarak göçtüğü takdirde oluşacak yüksek basınç, ocak içinde bulunan personeller ve ocak ekipmanları için önemli tehlike oluşturabilmektedir. Ocakta metan ve başka gazlar mevcut ise bu tehlike daha da artar. Bu ocakta üretim yapılan ayak ardındaki açıklığın kaza anında üretim zorlaması nedeni ile 50-60 metre civarında olduğu tarafında bilgiler alınmaktadır. Gerekli tedbirleri almadan maden işçilerini üretime zorlayanlar ve Kömür İşletmeleri A.Ş. yöneticileri kazanın asıl sorumlularıdır.
Tekrar soruyoruz:
Gerek madencilik bilim ve tekniği gerekse emekçi sıhhati ve iş güvenliği mevzuatı açısından üretim yapılan ayak ardında bu büyüklükte açık alan bırakmanın riskli olduğu bilinmesine karşın üretime devam etmekte neden ısrar edilmiştir?
Yeni ihalesi yapılmış bir alanda dönem tarihinden evvel mevcut işletmeci olan Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin üretimi zorlayabileceği ve personel sıhhati ve iş güvenliği tedbirlerini ikinci planda tutabileceği göz önünde bulundurularak kamu kurumları tarafından gerçekleştirilen kontroller bu süreçte neden sıklaştırılmamıştır?
Madencilik bilim ve tekniği her kazayı önleyebilecek nitelikte gelişmiş durumdadır. Daha fazla üretim ve daha fazla kâr hırsıyla yapılan madencilik ise bilimi ve tekniğe ikinci plana atarak facialara davetiye çıkarmak, maden işçilerinin can güvenliklerini tehlikeye atmak demektir. Maden işçileri, meslektaşlarımızın can güvenliğini tehlikeye atan bu madencilik sistemi üretimden kontrole kadar tüm kademelerde yine düzenlenmeli, denetleyici kamu kuruluşları kâr ve üretim hırsını bilimin ve tekniğin önüne geçiren işletmecilik anlayışına karşı ağır yaptırımlar uygulamalıdır.
Tüm kamuoyu kazanın gerçekleştiği mevcut alandaki ihale sürecine karşı çıkarken; bu sahanın yeraltı madenciliği konusunda deneyimi ve kültürü tartışmalı olan bir firmaya verilmesi de önümüzdeki süreçte mevcut alanda işletmecilik faaliyetlerinin devamı sırasında kamu faydası ve maden işçilerinin can güvenliklerinin sağlanması konusunda önemli meselelere yol açabilecek, emsal kazaların meydana gelmesine neden olacaktır.
Mevcut sistem, madenlerde can güvenliğimizi hiçe sayarak bizleri ya mağdur ya da sanık olarak hatalı ilan etmektedir. Bu sistemin, ihmallerin ve üretim zorlamalarının kurbanı olmak istemiyoruz. Meslektaşımız Enis Özdemir ağır yaralıdır ve tedavisi sürmektedir. Tüm dileklerimiz bir an evvel meslektaşımız Enis Özdemir ile birlikte tüm maden işçilerinin sıhhatine kavuşmasıdır. Faciada yaralanan tüm maden işçilerine acil şifalar diliyor, ilerleyen süreçte hususun gerek türel gerekse teknik boyutları takip ederek kamuoyunu bilgilendireceğimizi belirtiyoruz.
Saygılarımızla.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu
12 Nisan 2025, Ankara”
