İngiltere ve Türkiye nerede buluştu: Rap müziğin suç mahallesi
“Suç ve hip-hop ortasındaki bağlantı derindir; birçok rapçi hatalılar tarafından desteklenir, onlardan ilham alır yahut nadiren kendileri bu hayatı yaşarlar. 1980’lerin sonu ve 1990’ların başında, The Godfather, GoodFellas ve Casino üzere sinemaların bu münasebette derin tesiri vardı. Rapçiler bu dünyayı kuşaklar uzunluğu kendi gerçek öykülerinde gördüler.
ABD’de yaşananları en güçlü biçimde anlatan isimlerden biri de artık ortamızda olmayan efsanevi rapçi Notorious B.I.G. Bir albümüyle ilgili şu sözleri, rap’in neyin sesi olduğunu çarpıcı biçimde ortaya koyuyor:
“Evet, bu albüm bana asla bir şey olamayacağımı söyleyen tüm öğretmenlere, kızımın karnını doyurmak için para kazanmaya çalışırken beni polise ihbar edenlere ve ben koştururken sıcak dairelerinde üstten bana bakan herkese ithaf edilmiştir”
GANGSTA RAP
Gangsta rap yahut gangster rap, başlangıçta “gerçek” rap olarak isimlendirilen, çetelerin ve sokak serserilerinin kültürünü, kıymetlerini ve tecrübelerini aktaran, dünyanın tatsız gerçekliklerini kentsel bir bakış açısıyla tartışan bir rap müziği alt çeşididir. “Wikipedia” bu türlü özetliyor. Bu müzik çeşidi ve sanatkarları cinayet, uyuşturucu ve bayan düşmanlığı dahil her türlü kabahatin bir makinası olarak görülmüştür.
ÇETE REKABETLERİNE GİDEN YOL
“Drill” müziği, “Drill rap” yahut yalnızca “Drill” olarak da bilinir. 2010’ların başında Chicago’da ortaya çıkan bir hip-hop müziği alt türüdür. Drill şarkı sözleri, çoklukla çete rekabetlerine ve çeşitli olaylara dikkat çeker. Birinci sanatkarları Black Disciples ve Gangster Disciples çeteleri ile irtibatlıdır. 10 yıl içinde Drill’in popülaritesinin global çapta yayılmasıyla BBC 2021’de bu müzik çeşidini “Küresel gençliğin sesi” olarak tanımladı.
Drill, şiddeti kanalize ettiği suçlamasıyla sert toplumsal gerçeklikleri aydınlattığı, haklarından yoksun bırakılmış genç kitleyle yakından bağlantıya girdiği ve sanatkarların kendini söz etme hakkı olarak görenler ortasında gidip gelmeye devam ediyor.
İNGİLTERE’DE ÇETE İLİŞKİLERİNDE ARANDI
İngiltere ve Galler’de üç yıl boyunca 252 sanığın yargılandığı 68 davada, rap ve drill müziğinin çete kontaklı cinayetler de dahil olmak kanıt olarak kullanıldığı ortaya çıktı. Manchester Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, rap’in bir kanıt olarak kullanılmasına ait rastgele bir düzenleme olmadığını vurgulayarak “acilen incelenmesi gerektiğini” söyledi.
Üniversite tarafından hazırlanan raporda, rap müziklerinin çoklukla bir suça direkt iştiraki ya da itirafı içeren tabirler olarak değil; şiddet eğilimini, önemli ziyan verme niyetini ya da çete üyeliğini ima eden dolaylı, hatta “kötü karakter” kanıtı olarak kullanıldığı belirtildi ve şu sözler yer aldı;
“Rap müzik, İngiltere’deki en tanınan müzik tiplerinden biri. Onun yaratıcılarının, kovuşturma kanıtı olarak kullanılması yoluyla ötekileştirilmesine ve cezalandırılmasına son vermenin vakti geldi”
DELİL OLABİLİR Mİ?
The Conversation’da çıkan bir makale bu mevzuyu işliyor. Makalede, buna ait şu tabirler yer alıyor:
“Aslında, müziğin suça yol açtığı tezini destekleyecek neredeyse hiçbir ispat yok. Araştırmalar, müziği ve müzisyenleri denetlemenin sıklıkla gençleri dışladığını gösteriyor. Ayrıyeten belli müzik çeşitlerini yeraltına itiyor, legal yerlerden uzaklaştırıyor”
“Hayır, müzik suça yol açmaz – hatta ‘drill rap’ bile” başlığıyla çıkan makale drill üzerine ağırlaşarak şunu kaydediyor:
“Drill, 2010’ların başında Chicago’da ortaya çıkan bir hip-hop alt tipidir. Saldırgan, trap biçimi ritimleri ve çoklukla şiddet, kabahat ve sokaklardaki hayat temalarına odaklanan kelamlarıyla karakterize edilir. Müzik ekseriyetle çete kültürüyle ilişkilendirilir ve gerçek hayattaki şiddet ve kabahat faaliyetleriyle algılanan ilişkileri nedeniyle tartışmalara ve hata sayılmaya mevzu olmuştur”
SUÇ ORANI AZALDI
Yazıda “rap ve hip-hop’un hata sayılması yeni bir şey değil, uzun vakittir toplumsal tertip ve kamu güvenliği için bir tehdit olarak algılanıyor” tabirlerine yer verildikten sonra şu kelamlar yer alıyor:
“Gerçek şu ki, hip-hop dünya çapında daha tanınan hale geldikçe, kabahat oranları düştü. Gangster rap’in konutu olan New York yahut Los Angeles üzere büyük kentlerde bile. Bu, hip-hop’un hatası önlediği manasına mı geliyor? Eh, hayır, lakin bu çeşit nedensel temaslar kurmanın yanlışlığını vurguluyor”
AMA ÇOCUKLARA DİNLETMEYİN
Ancak yazıda, ebeveynlerin küçük çocuklara kaygı sineması izletmemeleri üzere drill müzikleri de dinletmemeleri, bunun bir yaşı olduğu istikametinde ihtar yapılırken yapılan genel kıymetlendirme dikkat alımlı.
Müzik biçimlerine getirilen genel yasaklar, zati dışlanmış kümelerin refahına ziyan verebilir, toplumsal ve kültürel bölünmeyi körükleyebilir ve daha fazla kabahat işlenmesine taban hazırlayabilir.
BONUS: İSVEÇLİ YASİN
İsveçli Yasin hakkında yapılan bir haberde, onun “20 Talet” isimli kesiminde kendisini “İsveç’in en çok arananı” olarak tanımladığı belirtiliyor. Şarkı sözleri filtresiz, direkt ve marjinal; birçok vakit hata ortamında şekillenmiş ve İsveç’in birçok insanın bilmediği yüzünü yansıtıyor. Haberde şu sözler dikkat çekiyor: “İnsanlar İsveç’i düşündüklerinde çoklukla toplumsal eşitlik ve refahı hayal eder; yoksulluğu ve hatası değil. Akıllarına Yasin’in sert ritimleri değil, ABBA’nın sevinçli ve dans edilesi melodileri gelir”
