157 yıllık boza, 70 yıllık dava… ‘Vefa’ savaşı sonuçlandı
Vefa Bozacısı’nın temelleri 1870 yılında Arnavut Hacı Sadık Efendi tarafından atıldı. Geldiği İstanbul’da boza satmaya başlayan Hacı Sadık Efendi daha sonra kardeşi Hacı İbrahim Efendi ile çalışmaya başladı. Sadık Efendi’nin oğlu İsmail Vefa ise ilerleyen yıllarda yaptıkları işi “Vefa Bozacısı” ismiyle bir marka haline getirdi.
Hacı Sadık Efendi’nin vefatından yedi yıl sonra, amca Hacı İbrahim Efendi paydaşlıktan ayrıldı ve tüm haklarını, Vefa Bozacısı AŞ’nin kurucusu olan yeğeni İsmail Vefa’ya devretti. Ancak, tezlere nazaran, Hacı İbrahim Efendi’nin de 1944’teki vefatından 11 yıl sonra aile içinde uyuşmazlıklar başladı. 1955’te Hacı İbrahim Efendi’nin oğlu Yusuf Ziya Vefa, boza üretimine girerek “Vefa Bozacısı” ismini kullanmaya başladı ve bu durum mahkemeye taşındı.
Marka kurucusu İsmail Vefa tarafından açılan dava sonucunda, Yusuf Ziya Vefa’nın “Vefa Bozacısı” markasını kullanması yasaklandı. Bu durum akabinde Yusuf Ziya Vefa’nın karşı olarak İsmail Vefa’ya 1978 yılında açtığı haksız rekabet davası da mahkeme tarafından reddedildi.
Yusuf Ziya Vefa’nın çocukları Ayşe Muzaffer Vefa, Selin Vefa Gezicioğlu, Mehmet Vefa ve Vefa Besin Sanayi Şirketi, “Vefa Bozacısı” markasının iptali için ikinci sefer mahkemeye başvurdu. “Vefa” ve “Vefa Bozacısı” markasının 1876’dan beri aralıksız olarak kendileri tarafından kullanıldığını tez eden Hacı İbrahim Efendi’nin torunları, dedelerinin kardeşi Sadık Vefa’ya ilişkin 13 başka markanın iptali ile bu markaların bölümünün önlenmesini talep etti. Mahkeme, bu davayı da reddetti.
Bu sefer de Vefa Bozacısı A.Ş’nin Yönetim Kurulu Lideri Sadık Vefa, “Vefa” sözünü müsaadesiz kullandığı teziyle Hacı İbrahim Efendi’nin torunlarına ilişkin iki şirkete dava açtı. Mahkeme, Vefa Bozacısı A.Ş’yi haklı buldu. Mahkeme davalı iki şirketi 70 bin TL tazminat ödemeye hükmetti. Buna karşılık Yusuf Ziya Vefa’nın çocuğu Naime Banu Vefa Uzun da dava açtı.
Vefa Bozacısı A.Ş’ye “marka iptali” davası açan Uzun’un sunduğu dilekçede “Vefa’ sözü İstanbul’da bir semtin ismi olup, bu ibarenin bir markanın inhisarına alınamayacağı bu nedenle de hükümsüzlüğüne karar verilmesini istiyoruz” denildi. İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde açılan Uzun’un “marka iptali” davası da reddedildi.
