Konu: Emeklilik… Ev hanımları isyan etti

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) datalarına nazaran, 2024 yılı prestijiyle Türkiye nüfusunun yüzde 49,98’ini bayanlar oluşturdu. Türkiye Gazetesi müellifi İsa Karakaş bu bilgiler üzerinden 10 milyon bayanın emeklilik teminatına sahip olmadığını belirterek AKP hükümetinin seçim vaatleri ortasında yer alan prim dayanağı ve erken emeklilik düzenlemelerinin şimdi hayata geçirilmediğini ve bu durumun da reaksiyon çektiğini kaydetti. Karakaş, düzenlemelerin çabucak hayata geçirilmesi gerektiğini belirterek şunları yazdı:
“TÜİK’in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına nazaran 31 Aralık 2024 tarihi prestijiyle, bayan nüfus 42 milyon 811 bin 834 kişi, erkek nüfus 42 milyon 853 bin 110 kişi oldu. Öteki bir sözle, toplam nüfusun %49,98’ini bayanlar, %50,02’sini ise erkekler oluşturdu. Bayanlar ile erkekler ortasındaki bu oransal istikrar, bayanların daha uzun yaşaması nedeniyle, 60 ve daha üst yaş kümesinden itibaren bayanların lehine değişti. Bayan nüfusun oranı, 60-74 yaş kümesinde %52,0 iken 90 ve üzeri yaş kümesinde %69,1 oldu. Bu da gösteriyor ki nüfusun yarısına yakını bayanlardan müteşekkil.
Diğer yandan tekrar TÜİK’in son Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına nazaran 2023 yılında 15 ve daha üst yaştaki nüfusun istihdam oranının %48,3 olduğu görüldü. Bu oran bayanlarda %31,3, erkeklerde ise %65,7 olarak gerçekleşmiştir. Anılan Kurumun araştırmalarında konut işleriyle uğraşanlar olarak geçen kümenin ise neredeyse tamamının bayanlar olduğu söylenebilir. Bu durumda kendi çalışmaları nedeniyle emeklilikleri bulunmayan 9 milyondan fazla mesken bayanı bulunmaktadır. Bu sayıya süreksiz kayıt dışı çalışanlar, kendi konutlarında yaptıkları küçük çaplı eserleri satanlar da dâhil edildiğinde konut bayanlarının sayısı 10 milyona yaklaşmaktadır.
DAHA NE KADAR BEKLEYECEĞİZ?
AK Parti teşkilatının ta Ulusal Görüş hareketinden beri en tesirli seçim stratejilerinin başında halkın içinde olma bilhassa bayanların mesken ziyaretleri ve mesken hanımlarıyla görüşmeler ve öbür ortak faaliyetler sayesinde mesken bayanlarından büyük oy aldığı bilinen bir realitedir. Bu bağlamda geçmiş devir seçim anketleri tahlil edildiğinde iktidar partisinin sadık seçmen kümelerinin başında konut bayanlarının olduğu söylenebilir. Çünkü mesken bayanlarının iktidar partisine takviyesi %60’ları aşmaktadır.
Hâl bu türlü iken geçen yıl yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri öncesinde mesken hanımlarına “devlet prim takviyesi ve yıpranma hakkıyla erken emeklilik” vaatlerinin özensiz verilmiş kelamlar olmadığını, çok ince çalışılmış seçmen tahliline dayandığını söyleyebiliriz. Fakat ortadan uzun vakit geçmesine karşın hükûmetin hala bu tarafta de somut bir adım atmaması sadık seçmen konut bayanları ortasında yakınmalara sebep olmuştur. Bayanlar; “daha ne kadar bekletileceğiz?” diye sormaktadır.
Gazetemize ve başka toplumsal medya hesaplarımıza çabucak her gün çok sayıda konut hanımı, verilen vaatlerle ilgili bir çalışma olup olmadığı, vaatlerin ne vakit ifa edileceği hakkında sual yöneltmektedir. Mesken hanımlarının ve çalışan bayanların taleplerini tekraren gazetemizde, TGRT Haber’de de gündeme taşıdık. Maalesef hala somut bir adım atılmaması birçok bayan seçmenin üzülmesine sebep olmaktadır.
EV BAYANLARI SGK PRİMLERİNİ ÖDEYEMİYOR!
Çalışanlardan; çalışanlar 4/1-a (SSK), memurlar 4/1-c (Emekli Sandığı), tarım personelleri (4/1-a) Tarım SSK, Banka ve TOBB sandıklarına tabi olarak çalışanlar bu sandıklar kapsamında, esnaf-sanatkâr, iş yeri sahipleri, şirket ortakları 4/1-b (Bağ-Kur), kendi nam ve hesabına çiftçilik yapanlar 4/1-b (Tarım Bağ-Kur) kapsamında emekli olmaktadır.
Ev hanımları ise bir iş yerinde çalışmadıklarından lakin isteğe bağlı sigorta yoluyla emekli olabilmektedir. İsteğe bağlı sigorta vasıtasıyla çalışmadan emeklilik; SGK’ya başvurup kendi primlerini kendi yatırarak emeklilik kaideleri gerçekleşince SGK’dan emekli olabilme uygulamasıdır. Lakin çalışmayan ve geliri olmayan bayanların bu sigortaya devam etmelerinde en büyük mahzur yüksek primlerdir.
Tabandan dahi olsa geçen sene her ay en az 6 bin 400 TL’yi aşkın prim ödeyen konut bayanları 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren her ay 8.320 TL ödeyeceklerdir.
Hâl bu türlü iken konut bayanları süratle SGK sisteminden ayrılmaya başlamışlardır. 2023 yılında isteğe bağlı sigortalı sayısı 128.909 iken bu sayı geçen sene sonu prestijiyle 125.895’e düşmüştür.
Hükûmetin ödenen primlerin üçte birini karşılama vaadi hala gerçekleşmeyince çok istemelerine karşın konut hanımları sigortalı olma bahtını yakalayamamaktadır. Sisteme girenler de minimum fiyat arttıkça prim maliyetinin artmasına binaen bu sigorta kolunu bırakmak zorunda kalmaktadır.
Gelirleri bulunmayan mesken hanımlarının bu primleri ödemelerinin ne kadar güç olduğu aşikârdır. Buna karşın 30 Eylül 2008 gününe kadar SSK’ya isteğe bağlı prim ödeyen konut hanımları 2008/Ekim ayından sonra apansızın değiştirilen uygulama ile SSK’lılıkları ellerinden alınarak işverenlerin sigortası olan Bağ-Kur’a geçirilmiş oldular. Bu da daha çok prim ödeme ve emeklilik kaidelerinin zorlaştırılması manasına gelmektedir. Çünkü bu uygulama ile birlikte en az 1.800 gün daha fazla prim ödemeleri gerekmektedir. Ayrıyeten isteğe bağlı sigortaya son 1.260 günde yatırılan primler mesken bayanlarını SSK’lı olmaktan çıkarıp Bağ-Kur’lu yapmaktadır.
Hâl bu türlü olunca bayanlar prim dayanağı ve yıpranma hakkına ait düzenlemelerin hızlı olarak ifasını talep etmektedir”