TBMM İliç Maden Kazası Kurul raporu tamamlandı. Komite üyelerine ve siyasi partilere gönderilen raporda, cezaların ve maden alanlarındaki kontrol sistemlerinin arttırılması gerektiği belirtildi. Maden kanuna ait düzenlemeler, Madencilik Politikaları Üst Kurulu kurulması, afet ve yer bilimi dersi ve acil durum tedbirlerine ait teklifler de sunuldu.

Erzincan’ın İliç ilçesinde 13 Şubat 2024’te meydana gelen ve 9 personelin göçük altında kaldığı maden faciasının akabinde TBMM’de kurulan ve AK Parti Antalya Milletvekili Atay Uslu’nun başkanlık yaptığı kurul, 3 aylık rutin mühletinin akabinde bir aylık ek müddette çalışmalarını tamamlayarak taslak raporu hazırladı. Rapora muhalefet milletvekillerinin şerhleri ve ek görüş yazmaları için 28 Şubat tarihine kadar mühlet verildi.

7 kısımdan oluşan 518 sayfalık raporun sonuç ve 78 unsurluk teklifler kısmında öne çıkan unsurlar ise şöyle:

“- Kamuoyunda “üretim baskısı” olarak söz edilen, işletmenin öngörülen termin planının önünde seyretmesi konularının daha yakından izlenebilmesi, bu noktada hak sahiplerinin hesap verebilirliğinin artırılması, ayrıyeten ilgili kamu kurumları tarafından üretim faaliyeti bölüm önceliklerini, trendlerini vs. manaya ve anlamlandırmada, kontrol planı başta olmak üzere çeşitli siyasetler geliştirmede kolaylık sağlayacak kıymetli datalar sağlayacağı düşünüldüğünden Maden Kanunu’nda değişiklik yapılması gerektiği değerlendirilmiştir.

– Liç yığınında solüsyonun gereç ile etkileşime geçerek ve tabiatta hava ve güneş ışığı ile teması sonunda siyanürün bir kısmının parçalandığı bilinse de kayan materyalin kaza esnasında siyanür taşıma potansiyeli bulunduğu da dikkate alınmalıdır. Bu bakımdan, oluşan sızıntı suyunun pompa ile toplanarak atık havuzuna taşındığı ve kayan liç gerecinin tümünün bir depolama alanına taşındığı tabir edilmiştir.

– Türkiye’de altın madenciliği bilhassa son 10-15 yılda gelişen bir daldır. Son yıllarda gelişen altın madenciliğinde özel zenginleştirme sistemleri kullanılmakta olup bunlardan biri yığın liç metodudur. Ülkemizdeki altın üretimi bölümünde meydana gelen gelişmeler de göz önüne alınarak, yığın liç kavramını bir bütün ve ayrıntılı olarak tanımlayan; yığın liç dizaynının, projesinin, işletiminin ve uygulamasının dinamik bir süreç olduğundan hareketle yeni gelişen durumlara nazaran güncellenmeni ve kontrolünü de içeren, geniş kapsamlı, bütüncül bir mevzuat çalışması yapılmalıdır. Yığın liçi tesislerinin işletme ve kapatma sürecinde duraylılığına ait ölçüm ve kıymetlendirme sonuçlarını sunmaları hususu mevzuatta açıkça düzenlenmeli ve kontrollere ait konular gözden geçirilmelidir.