Nazan Ölçer’den Sakıp Sabancı Müzesi’ne veda: Güler Sabancı da katıldı

Sanat tarihçisi ve müzeci kişiliği ile tanınan Dr. Nazan Ölçer, Sakıp Sabancı Müzesi Müdürlüğü misyonunu bıraktı. Hasan Cemal’in eşi Ayşe Sözeri Cemal o anları, “Sevgili Nazan Ölçer dün akşam dostları ile SSM’ye veda etti. Güler Sabancı ile birlikte sohbet ederek yaptıkları konuşma şahaneydi. Nazan Ölçer, hepimizin Müzedeki stantları izlerken bir karış büyüdüğümüzü düşündüğünü söyledi. Evet, tahminen de iki karış büyümüşüzdür Nazan hanım…”
“Bu akşam için çok memnunum, çok teşekkür ediyorum” diyen Ölçer, kendisi için hazırlanan pastayı göstererek “Nasıl keseceğiz bunu? Kat be kat” halinde espri de yaptı.
NAZAN ÖLÇER KİMDİR
1942 doğumlu Nazan Ölçer, Türk sanat tarihçisi ve müzecidir. Halı ve kilim alanında dünyaca tanınmış bir uzmandır. 1978–2003 yılları ortasında Türk ve İslam Yapıtları Müzesi müdürü olarak görev yaptı. 2003 yılından itibaren Sakıp Sabancı Müzesi müdürü olarak görev yapmıştır.
Babası Azerbaycanlı dilbilimci Ahmet Caferoğlu’dur. Halı konusunda derin bilgiye sahip olan babasının yanında halı ve kilim bilgileri aldı. Ortaokul ve lise tahsilini Sankt Georg Avusturya Kız Lisesi’nde tamamladı. 1962–1969 yılları ortasında Almanya’daki Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde etnoloji, İlkçağ Tarihi, Yakın Doğu Tarih ve Kültürleri kollarındaki tahsil gördü. Hans Joachim Kissling’in danışmanlığında doktora eğitimini tamamladı.
Üniversite tahsili sırasında Münih Üniversitesi Etnoloji Kısmı koleksiyonlarında müzecilik çalışmalarına başladı. Üniversite eğitimini tamamladıktan sonra Münih ve Viyana Etnoloji Müzeleri ile Berlin İslam Sanatı Müzesi’nde staj yaptı.
Türkiye’ye döndükten sonra Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde toplumsal ve kültürel değişimi kapsayan saha çalışması ve araştırmalar, hafriyat temsilcilikleri, Türkiye, Avusturya ve Alman Bilimsel Sinema Arşivleri için klasik el sanatlarını belgeleyen sinema çalışmaları ile Yıldız Üniversitesi Şehircilik Kısmı ile Toplumsal Bilimler Enstitüsü’nde öğretim üyeliği yaptı.
1972 yılında Türk ve İslam Yapıtları Müzesi’nde Halı ve Kilim Seksiyon Şefi çalışmaya başladı; 1974 yılında müze içinde farklı bir kısım olarak Etnografya Seksiyonu’nu kurdu. 1978–2003 yılları ortasında kurumun müdürlüğünü yaptı. 1981 yılında, müze içinde Türkiye’nin tek Halı ve Dokuma Onarım Laboratuvarı’nı kurdu. Süleymaniye Mescidi’nin külliyesindeki küçük bir imaret binasında hizmet veren müzeyi Sultanahmet’teki İbrahim Paşa Sarayı’na naklettirdi. Müdürlüğü devrinde müze 1984 yılında Avrupa Kurulu’nun düzenlediği yılın müzesi müsabakasında heyet özel mükafatı aldı, sonraki yıl Avrupa Kurulu ve UNESCO tarafından genç nesillere insanlığın ortak mirasını en hoş yansıtan müze seçildi; akabinde “Avrupa Kurulu Yılın Müzesi” mükafatını kazandı. Müzede Kilim Standı, Alman Ekspresyonizmi Standı, İtalyan Rönesansı Standı üzere değerli stantlar düzenlendi. 2005 yılında Türk ve İslam Yapıtları Müzesi müdürlüğünden emekli olan Ölçer, Sakıp Sabancı Müzesi müdürü oldu.
Çalışmaları 1989 yılında Türkiye Cumhuriyeti tarafından Kültür Bakanlığı ödülü, 1991 yılında Fransa Kültür Bakanlığı tarafından Sanat ve Edebiyat kısmında Şövalyelik Nişanı, 1994 yılında Almanya Cumhurbaşkanı tarafından 1. derece Liyakat Nişanı; Polonya Cumhurbaşkanı tarafından “Beyaz Kartal Nişanı”, 1996 yılında İtalya Cumhurbaşkanı tarafından Şövalyelik Nişanı, 2005 yılında İtalyan Cumhurbaşkanı tarafından Ordinella della Stella mükafatları, 2006’da Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından Üstün Hizmet Mükafatı, 2012 yılında Almanya Cumhurbaşkanı tarafından Yüksek Merit Liyakat Nişanı ve 2012 yılında Fransa Cumhurbaşkanı tarafından Onur Nişanı ile ödüllendirildi. 2003 yılında İsviçre, Bern Üniversitesi tarafından “Kültürler ortası diyalog çalışmalarından ve milletlerarası müzecilik alanındaki büyük hizmetlerinden dolayı” onur tabibi unvanı verildi.
Geleneksel sanatlar, kültür değişimleri, Türk sanatının değişik kolları ve müzecilik hususlarında çeşitli lisanlarda yayınları vardır. Pek çok memleketler arası standın ve sempozyumun tertibinde yer almış, kataloglarını yazmış ve yöneticiliğini yapmıştır.